Pierścienice, wirki

Płazińce gromady: Wirki, Skrzelowce, Przywry wnętrzniaki, Tasiemce *robaki płaski *grzbietobrzusznie spłaszczone *ciało wydłużone *dwubocznie symetryczne *trójwarstwowe *pierwotna jama ciała wypełniona jest prymitywną tkanką łączną- prolenchymą Budowa morfologiczna (wirków) ciało pokryte jest jednowarstwowym orzęsionym nabłonkiem, pod nabłonkiem występują 3 warstwy mięśni gładkich: okrężne, podłużne, skośne. Nabłonek i mięśnie tworzą wór powłokowo-mięśnioowy nadający kształt Budowa anatomiczna wnętrze ciała wypełnia luźno tkanka zwana parenchymą- gromadzi i rozprowadza subst odżywcze po całym ciele a) uk pokarmowy rozpoczyna się otworem gębowym po stronie brzusznej, dalej jest ektodermalna gardziel wychodzący na zewnątrz i służy ona jako narząd chwytający zdobycz, za gardziela jest jelito proste lub rozgałęzione zawsze ślepo zakończone, nie ma otworu odbytowego a niestrawone resztki usuwane są przez otwór gębowy b) uk oddechowy- brak, a wymiana gazowa odbywa się całą pow ciała c)uk krążenia- brak, a transport subst odbywa się za pomocą płynu wypełniającego przestrzenie miedzy komórkowe w parenchymie lub przez rozgałęzione jelito d)uk nerwowy- zbudowany jest z 2 zwojów nerwowych po przedniej stronie ciała, od zwojów odchodzą pnie nerwowe- nerwy, połączone spoidłami poprzecznymi. Narządy zmysłów to- receptory dotyku i chemiczne , i oczka proste(fotoreceptory) e) uk wydalniczy uk typu protonefrydialnego tzn. jest on zamknięty od str jamy ciała. Ma on postać kanalików rozmieszczonych w parenchymie zakończony komórkami płomykowymi Funkcje: *usuwanie zbędnych prodóktów przemiany materii *osmoregulacja- utrzymanie równowagi płynów f) rozmnażanie- wiekszość płazińców jest obojniakami . rozwój większości wirków jest prosty . przechodzą rozwój złożony ze stadium larwy Pierścienice: gromady: Wieloszczety, Skąposzczety, Pijawki. Charakterystyczne cechy pierścienic: *ciało podzielone na segmenty zwane metamerami *homononiczne- są jednakowego kształtu *każdy segment oddzielny jest od następnego poprzeczną przegrodą zwaną septum *pojawienie się celomy- wtórnej jamy ciała powstającej przez rozszczepienie pierwotnej mezodermy *środowisko życia pierścienic to wody słodkie, słone, wilgotna gleba, inne organizmy Budowa anatomiczna i morfologiczna pierścienic: *kształt ciała wydłużony *grzbietobrzusznie spłaszczone *metameryczne *u skąposzczetów i wieloszczetów pierścienie opowiadają wewnętrznemu podziałowi ciała, a u pijawek widoczne prążki są wynikiem sfałdowania nabłonka *u wieloszczetów 1-wszy segment przekształca się w płat gębowy zawierający narządy czuciowe tj. czułki, głaszczki, wąsy, tu znajduje się centralna część uk nerwowego- mózg, segment 2 i 3 zlewają się płat gębowy z otworem gębowym po str brzusznej (proces zlewania się segmentów przednich nazywa się cefalizacją) na segmentach oprucz przednich i odbytowych znajdują się parapodia inaczej niby nóżki zbudowane z 2-uch gałązek grzbietowej i brzusznej, od której oschodzą pęczki hitynowych szczecinek- umożliwiają zakotwiczanie się w czasie ruchu wieloszczetówzawie- zawierają wyrostki skrzelowe służące do oddychania *wór powłokowo mięśniowy składa się z jednowarstwowego nabłonka okrytego kutykulą, pod nabłonkiem występuje warstwa mięśni zewnętrznych okrężnych i warstwa mięśni wewnętrznych – podłużnych *wewnątrz wtórne jamy ciała wypełnia płyn który może krążyć tylko w obrębie jednego segmentu *uk pokarmowySkłada się z 3 odcinków, rozpoczyna się otworem gębowym, a kończy odbytem:
otwór gębowy > jama gębowa > gardziel (na jej powierzchni u form drapieżnych występują ząbki) > przełyk > wole > żołądek > jelito > odbyt
Posiadają zęby służące do obrony i ataku.
Gruczoły wapienne odpowiadają za neutralizację próchnicy. *uk oddechowy Pierścienice oddychają całą powierzczchnią ciała, pokrytą wilgotnym oskórkiem *uk krążenia Układ zamknięty; składa się z 2 podłużnych naczyń głównych: grzbietowego (nad jelitem), tłoczącego krew do przodu oraz brzusznego (pod jelitem) krew płynie do tyłu. Naczynia te są połączone naczyniami okrężnymi (w przedniej części ciała ).
Brak serca, funkcje tę pełni kurczące się naczynie grzbietowe ( u nereidy), naczynia okrężne (u dżdżownicy ).
Krew jest zielona lub czerwona *uk nerwowy Układ ma charakter drabinkowy. Składa się ze; zwoi nadgardzielowych, od których odchodzą włókna obrączki okołogardzielowej (łączą się ze sobą w mózg), łańcuszka nerwowego, złożonego ze zwojów segmentalnych rozmieszczonych w każdym metamerze, połączonych pniami nerwowymi. U niektórych pierścienic zwoje te zlewają się w jeden.
Narządy zmysłów: liczne wieloszczety mają proste oczka. *rozmnażanie Wieloszczety są organizmami rozdzielnopłciowymi, dymorfizm płciowy zaznacza się stosunkowo słabo. Zapłodnienie jest na ogól zewnętrzne (powstaje larwa trochofora.)
Pijawki i Skąposzczety są obojnakami (na ciele występuje siodełko umożliwiające krzyżowe zapłodnienie). Rozwój jest prosty bez stadium larwalnego.