Przełomy rzeczne

Przełom rzeczny jest to miejsce gdzie rzeka wcina się w skałę tworząc dolinę o wąskim dnie i stromych, często wręcz urwistych brzegach. Przełomy tworzą się w miejscach gdzie rzeka przedziera się przez pasmo górskie lub jakąś wzniosłość terenu.
Ze względu na rodzaj podłoża na jakim tworzy się przełom wyróżniamy dwa rodzaje przełomów:
- przełom antecedentny: powstaje wówczas gdy w poprzek piegu rzeki wypiętrza się powoli wzniesieni. To wypiętrzanie musi być tak powolne żeby rzeka mogła rozciąć je na dwie części. Przykładem takiego przełomu jest przełom Dunaju między Karpatami a Górami wschodnioserbskimi, zwane Żelazną Bramą.
- przełom epigenetyczny: powstaje wtedy gdy rzeka płynąca po płaskim terenie zbudowanym z osadów mało odpornych na erozję dotrze w wyniku erozji gruntu do skał twardych, zasypanych przez te osady, a następnie wyrzeźbi w nich dolinę. Przykładem może być przełom Dunaju przez masyw czeski.




przełom Dunajcu w Pieninach przełom Mozy w okolicy Arnchem w Belgii