„Moralność pani Dulskiej” – tragikomedia kołtuńska

Tragikomedia – przemieszanie właściwości tragedii i komedii.

Tragedia
Tragiczne losy bohaterów, katastrofa życiowa
- nieślubna ciąża Hanki
- eksmisja lokatorki
- porażka Zbyszka – mężczyzna staje się marionetką
- głupota prowadzi do tragicznych konsekwencji

Komedia
Wygląd głównej bohaterki – niechlujna zaniedbana kobieta
- gra pozorów
- zachowanie Felicjana, mąż pantoflarz,
- żona tyran, syn birbant, rozpustnik,
- lekkoduch, przedstawiciel „Złotej młodzieży”
- głupota bohaterów źródłem nieszczęść

Kołtun (filister) – człowiek ograniczony, prozaiczny materialista bez wyższych aspiracji, mieszczuch, człowiek pozbawiony oryginalności i wrażliwości estetycznej.
Dulszczyzna – kołtuńska mieszczańska hipokryzja, obłuda, faryzeuszostwo (zakłamanie, wyżsi kapłani zachowują się na pokaz), ciasnota horyzontów i dobre mniemanie o sobie , wysoki mniemanie o własnych walorach moralnych.

Prezentacja Dulskiej

1. Właścicielka kamienicy czynszowej
- głowa rodziny
- matka trojga dzieci
- powszechnie szanowana
- żyjąca tylko w czterech ścianach

2. Opis wyglądu
- strój niedbały, podarty, brudny
- twarz tłusta, nalana
- mieszkanie urządzone w złym guście, przeładowane

3. Charakterystyka
- najważniejszą cechą – gra pozorów
- dla niej straciły sens elementy miłości
„Na to mamy cztery ściany i sufit, aby brudy swoje prać w domu i aby nikt o nich nie wiedział”
- nie stosuje przykazań boskich w codziennym życiu
- nie ma wyrzutów sumienia, uważa się za bardzo moralną

Moralność – całokształt zachowań i postaw jednostki lub grupy społecznej, oceniany wg Jakiegoś społecznie funkcjonującego systemu ocen i norm moralnych.