Powody klęski Pankracego.

Przywódca rewolucjonistów, Pankracy, jest przedstawiany jako czlowiek inteligentny oraz przekonany o swoim poslannictwie i pewny swoich racji. Jest świetnym demagogiem, znakomicie manipulujacym masami ludzkimi. Pomimo faktu, iż bitwe wygrali rewolucjonisci i ostatecznie zdobyli zamek, w którym skryli się arystokraci, Pankracy ponosi kleske. Dlaczego?

Przywodca ma wielkie plany na przyszlosc. Jest swiadom, ze kieruje sila nisczenia, nie budowania. Wie także, ze musi odbudowac swiat na nowo, aby można było rozpoczac nowe zycie. Mowi jednak wylacznie o zewnetrznych, materialnych aspektach rzeczywistosci, nie wspomina o jakichkolwiek wartosciach – rewolucja wszystkie zniszczyla. Nie zdaje sobie sprawy, ze stworzenie nowej cywilizacji, która ma przewyzszac dotychczasowe, będzie o wiele trudniejsze niż wygranie pierwszego etapu rewolucji – zniszczenie starego ladu.

Ponadto nie mogla się powiesc proba naprawy swiata za pomoca zbrodni, zemsty, mordu. Kazda cywilizacja powstala na tych fundamentach będzie bowiem daleko odbiegac od idealu.

Pankracy od swoich podwladnych oczekuje bezwzglednego posluszenstwa, zaprzeczajac niejako gloszonym haslom powszechnej rownosci i wolnosci: ‘tylko piec kul...(cytat)” Nie jest w stanie sam naprawic spoleczenstwa.

Bohater jest ateista, nie tylko negujacym istnienie Boga, ale i przypisujacym wierze negatywny wplyw na ludzi. W realizacji swoich idei posunal się za daleko – az poza granice bluznierstwa. Uzurpowal sobie prawo do rzadzenia swiatem, wiecej nawet, do stworzenie nowego swiata. Tak wiec gdy zwrocone przeciw tradycyjnemu swiatu i religii czyny przedstawiciela obozu rewolucji znacznie wykraczaja poza wyznaczone przez Boga granice, nastepuje interwencja sil nadprzyrodzonych w celu przywrocenia chrzescijanskiego porzadku. Pankracy ginie, razony swiatlem Chrystusa-msciciela.

Kleska poniesiona przez przywodce dowodzi bezsensowi rewolucji jako zjawiska niszczacego wszystko, co stare, i na gruzach przeszlosci wznoszacego nowy swiat – bardzo kruchy i nietrwaly, gdyz jest on pozbawiony oparcia w tradycji, która sam zniszczyl.