Barok w architekturze, malarstwie

1. Informacje ogólne
Barok w architekturze, rzeźbie i malarstwie został zapoczątkowany we Włoszech w 2. połowie XVI w., trwał do połowy XVIII w. Główne okresy baroku to barok wczesny, dojrzały i późny.

2. Architektura baroku
Cechuje ją monumentalność, dynamika, bogactwo dekoracji i form ornamentalnych, hieratyzacja elementów kompozycyjnych kumulująca na osi środkowej. Efekty światłocieniowe uzyskiwane przez wygięcie elewacji, przerywanie gzymsów, wnętrza zdobione sztukateriami i malowidłami (często iluzjonistycznymi). Charakterystyczne dla epoki było organiczne łączenie architektury, malarstwa i rzeźby.

W architekturze sakralnej najczęściej spotykany typ przestrzenny wywodzący się z rzymskiego kościoła Il Ges. Różnorodne rozwiązania elewacji i rzutów kościołów (fasady parawanowe, wieże, kopuły na skrzyżowaniu naw, plany podłużne, podłużno-centralne, eliptyczne). Monumentalne założenia klasztorne, zbliżone do pałacowych.

W architekturze świeckiej typ pałacu między dziedzińcem i ogrodem (Wersal, Vaux-le-Vicomte), zazwyczaj na osi głównej, sala i reprezentacyjna klatka schodowa, ogród o układzie osiowo-geometrycznym i promienistym (barokowy styl ogrodowy). Rozkwit urbanistyki - liczne owalne, okrągłe i prostokątne place z zasadą trójramienistego rozgałęzienia arterii (Rzym, Wersal).

Główne ośrodki architektury to: Włochy z działalnością wybitnych architektów (G.L. Bernini, C. Maderna, F. Borromini, P. da Cortona, B. Longhena, G. Guarini, F. Juvara), Niemcy (J.B. Neumann, D. Zimmermann, M.D. Pppelmann, bracia Asam), Czechy (Ch.J.K. Dientzenhoferowie), Austria (J.B. Fischer von Erlach, J. von Hildebrandt), Francja (F. Mansart, J. Hardouin-Mansart, L. Le Vau, C. Perrault, A. Le Ntre), Anglia (I. Jones, Ch. Wren - kierunek klasycyzujący).

Rzeźba barokowa
Barokowe rzeźbiarskie dekoracje architektoniczne (sztukaterie), rzeźby w kamieniu i drewnie (polichromowane), pomniki, nagrobki, posągi i grupy religijne, mitologiczne, alegoryczne (często w ogrodach) cechowała silna dynamika, patos, ruch, teatralność gestu, układy kontrapostowe, ujęcie postaci w zwrotnym momencie akcji, zwłaszcza w tematyce religijnej, dążenie do oddania silnych uczuć i stanów ekstazy.

Główni przedstawiciele: G.L. Bernini, A. Algardi (Włochy), P. Puget, Ch.A. Coysevox, F. Girardon (Francja), J.M. Montans, A. Cano (Hiszpania), J.Ch. Falconi, B. Fontana, A. Schlter (Polska).

3. Malarstwo barokowe
Na uformowanie się malarstwa barokowego na przełomie XVI i XVII w. wywarło wpływ rzymskie środowisko artystyczne - nurt naturalistyczny, reprezentowany przez Caravaggia (caravaggionizm), i nurt klasycystyczny (wywodząca się z Bolonii rodzina Carraccicch, G. Reni, Domenichino) oraz kolorystyczna szkoła wenecka. Prądy te, przeplatając się z tendencjami mistyczno-symbolicznymi i nurtem sztuki dworskiej (zwłaszcza w krajach katolickich), były głównymi kierunkami malarstwa barokowego.

W malarstwie religijnym dominowała tematyka mistyczno-symboliczna i martyrologiczna, w malarstwie świeckim - sceny mitologiczne, alegoryczne, historyczne i portret, a także pejzaż, martwa natura, tematyka rodzajowa (zwłaszcza w Holandii, Flandrii i Hiszpanii). Kompozycja barokowa opierała się na układach diagonalnych i silnych efektach światłocieniowych. W malarstwie ściennym stosowano iluzjonizm (Guercino, P. da Cortona, A. Pozzo).

Inne ważne ośrodki malarstwa: Hiszpania (D. Velzquez, F. de Zurbarn, B.E. Murillo), Flandria (P.P. Rubens, A. van Dyck, J. Jordaens), Holandia (F. Hals, Rembrandt, J. Vermeer van Delft), Francja (G. de La Tour, N. Poussin, C. Lorrain, Ch. Le Brun, H. Rigaud).

W Polsce malarstwo barokowe reprezentowali: T. Dolabella, J. Tretko, M.A. Palloni, J. Szymonowicz-Siemiginowski. Nastąpił też rozkwit rzemiosła artystycznego, zwłaszcza ceramiki, meblarstwa i tkactwa.

Architektura Baroku.
Architekturę baroku cechuje monumentalność, dynamika, bogactwo dekoracji i form ornamentalnych; hierarchizacja elementów kompozycyjnych kulminująca na osi środkowej; efekty światłocieniowe uzyskiwane przez wygięcie elewacji, przerywanie gzymsów itp.; wnętrza zdobione sztukateriami i malowidłami (często iluzjonistycznymi). Charakterystyczne dla epoki było organiczne łączenie architektury, malarstwa i rzeźby.

W architekturze sakralnej najczęściej spotykany typ przestrzenny wywodzący się z rzymskiego kościoła Il Ges, liczne warianty we wszystkich krajach; różnorodne rozwiązania elewacji i rzutów kościołów (fasady parawanowe, wieże, kopuły na skrzyżowaniu naw, plany podłużne, podłużno-centralne, eliptyczne itp.); monumentalne założenia klasztorne zbliżone do pałacowych (Weingarten, Gttweig); w architekturze świeckiej typ pałacu między dziedzińcem i ogrodem (Vaux-le-Vicomte, Wersal, Wrzburg, Schnbrunn); we wnętrzach, zazwyczaj na osi głównej, salon i reprezentacyjna klatka schodowa; ogród o układzie osiowo-geometrycznym i promienistym.

Rozkwit urbanistyki - liczne owalne, okrągłe i prostokątne place z zasadą trój promienistego rozgałęzienia arterii (Rzym, Wersal). Główne ośrodki architektury barokowej: Włochy (G.L. Bernini, F. Borromini oraz C. Maderna, P. da Cortona, B. Longhena, G. Guarini, F. Juvara), Hiszpania (churrigueryzm), Niemcy (J.B. Neumann, D. Zimmermann, M.D. Pppelmann, bracia Asam) i Austria (J.B. Fischer von Erlach, J.L. von Hildebrandt). We Francji (F. Mansart, J. Hardouin-Mansart, L. Le Vau, C. Perrault) i Anglii (I. Jones, Ch. Wren, J. Vanbrugh) - kierunek klasycyzujący.


Barok w architekturze, rzeźbie i malarstwie został zapoczątkowany we Włoszech w 2. połowie XVI w., trwał do połowy XVIII w. Główne okresy baroku to barok wczesny, dojrzały i późny.

Barok jest wyrazem przemian religijnych, społecznych i politycznych, jakie ogarnęły Europę w XVI w. Za początek baroku uważa się rok 1664, kiedy to architekt Claude Perrault zaprojektował wschodnią fasadę Luwru. W architekturze baroku pojawia się bogactwo fantazji i motywów, powierzchnia ścian zewnętrznych i wewnętrznych otrzymała linię zmienną, budynki związane są z otoczeniem, pojawiają się fontanny, mosty, pomniki, ogrody (ogrodowa sztuka).

Przykładem są m.in.: pałac Ludwika XIV w Wersalu, kościół św. Karola Boromeusza w Wiedniu, kościół San Carlo alle Quattro Fontane w Rzymie, kościół św. Piotra i Pawła w Melku czy kościół św. Piotra i Pawła w Krakowie.

Znanymi architektami baroku byli: J.H. Mansart, G. Vignola, D. Fontana, C. Maderno, L.G. Bernini i L. Le Vau.

Architektura baroku Cechuje ją monumentalność, dynamika, bogactwo dekoracji i form ornamentalnych, hieratyzacja elementów kompozycyjnych kumulująca na osi środkowej. Efekty światłocieniowe uzyskiwane przez wygięcie elewacji, przerywanie gzymsów, wnętrza zdobione sztukateriami i malowidłami (często iluzjonistycznymi).

Charakterystyczne dla epoki było organiczne łączenie architektury, malarstwa i rzeźby. W architekturze sakralnej najczęściej spotykany typ przestrzenny wywodzący się z rzymskiego kościoła Il Ges. Różnorodne rozwiązania elewacji i rzutów kościołów (fasady parawanowe, wieże, kopuły na skrzyżowaniu naw, plany podłużne, podłużno-centralne, eliptyczne). Monumentalne założenia klasztorne, zbliżone do pałacowych.

W architekturze świeckiej typ pałacu między dziedzińcem i ogrodem (Wersal, Vaux-le-Vicomte), zazwyczaj na osi głównej, sala i reprezentacyjna klatka schodowa, ogród o układzie osiowo-geometrycznym i promienistym (barokowy styl ogrodowy). Rozkwit urbanistyki - liczne owalne, okrągłe i prostokątne place z zasadą trójramienistego rozgałęzienia arterii (Rzym, Wersal).

Główne ośrodki architektury to: Włochy z działalnością wybitnych architektów (G.L. Bernini, C. Maderna, F. Borromini, P. da Cortona, B. Longhena, G. Guarini, F. Juvara), Niemcy (J.B. Neumann, D. Zimmermann, M.D. Pppelmann, bracia Asam), Czechy (Ch.J.K. Dientzenhoferowie), Austria (J.B. Fischer von Erlach, J. von Hildebrandt), Francja (F. Mansart, J. Hardouin-Mansart, L. Le Vau, C. Perrault, A. Le Ntre), Anglia (I. Jones, Ch. Wren - kierunek klasycyzujący).

1. Zdobnictwo
Stiuk: Materiał zdobiony w postaci tynku szlachetnego, nakładanego na ściany, elementy architektoniczne gł. Wewnątrz. Naśladuje fakturą marmur lub inny kamień, jego zewnętrzna warstwa wykonywana jest z wapna i pyłu marmurowego, gipsu alabastrowego alabastrowego kleju kostnego z domieszką różnych barwideł. Warstwa ta po stwardnieniu jest dokładnie szlifowana i polewana

Rzeźba i malarstwo iluzjonistyczne: operuje perspektywą linearną i powietrzną. Ta synteza sztuk wzajemnie przenikana i uzupełniana prowadzi nie jednokrotnie do zaciążenia granic między iluzją a rzeczywistością. Rzeźby figuralne przedstawiają postacie uchwycone w ruchu.

a) Rzeźba barokowa
Barokowe rzeźbiarskie dekoracje architektoniczne (sztukaterie), rzeźby w kamieniu i drewnie (polichromowane), pomniki, nagrobki, posągi i grupy religijne, mitologiczne, alegoryczne (często w ogrodach) cechowała silna dynamika, patos, ruch, teatralność gestu, układy kontrapostowe, ujęcie postaci w zwrotnym momencie akcji, zwłaszcza w tematyce religijnej, dążenie do oddania silnych uczuć i stanów ekstazy.

Główni przedstawiciele: G.L. Bernini, A. Algardi (Włochy), P. Puget, Ch.A. Coysevox, F. Girardon (Francja), J.M. Montans, A. Cano (Hiszpania), J.Ch. Falconi, B. Fontana, A. Schlter (Polska).

b) Malarstwo barokowe
Na uformowanie się malarstwa barokowego na przełomie XVI i XVII w. wywarło wpływ rzymskie środowisko artystyczne - nurt naturalistyczny, reprezentowany przez Caravaggia (caravaggionizm), i nurt klasycystyczny (wywodząca się z Bolonii rodzina Carraccicch, G. Reni, Domenichino) oraz kolorystyczna szkoła wenecka. Prądy te, przeplatając się z tendencjami mistyczno-symbolicznymi i nurtem sztuki dworskiej (zwłaszcza w krajach katolickich), były głównymi kierunkami malarstwa barokowego.

W malarstwie religijnym dominowała tematyka mistyczno-symboliczna i martyrologiczna, w malarstwie świeckim - sceny mitologiczne, alegoryczne, historyczne i portret, a także pejzaż, martwa natura, tematyka rodzajowa (zwłaszcza w Holandii, Flandrii i Hiszpanii). Kompozycja barokowa opierała się na układach diagonalnych i silnych efektach światłocieniowych. W malarstwie ściennym stosowano iluzjonizm (Guercino, P. da Cortona, A. Pozzo).

Intarsja: Technika zdobnicza potęgująca na wykładanych powierzchniach przedmiotów drewnianych innymi gatunkami drewna

Inkrustacja: Technika zdobienia polegająca na wykładaniu powierzchni przedmiotu innymi materiałami.

Masz tu wszystkie sensowne materiały jakie znalazłam - tylko musisz je ułożyć w jakąś sensowną całość, bo ja już nie mam siły... Powodzenia, wytrwałości i ... cierpliwości mon cherie :*