AIDS

AIDS

nabyty zespół zaniku odporności

wywołany przez zakażenie wirusowe (HIV, wirusy powolne)

zakażenie następuje głównie przez trzy drogi:
-drogą płciową homo- i heteroseksualną
-przez krew - głównie w następstwie wykonywania wstrzyknięcia strzykawką zanieczyszczoną krwią chorego - np.: w narkomanii lub transfuzji krwi bądź preparatów krwiopochodnych uzyskanych od chorego dawcy
-drogą łożyskową - z chorej matki na płód).

Inne możliwości zakażenia (np. pracowników Służby Zdrowia od chorych) są niewielkie. Mimo wieloletniej znajomości zespołu AIDS nie są znane medycynie żadne przypadki zakażenia przez kontakty domowe (wspólne sztućce, wspólna łazienka itp.) ani przez przypadkowe kontakty w miejscach publicznych (szkoły, baseny, praca). Badania epidemiologiczne i eksperymentalne nie dają podstaw do stwierdzenia, by zakażenie HIV mogło się szerzyć przez komary, pluskwy czy kleszcze.
Po różnym (zwykle kilkuletnim) okresie utajenia rozwijają się objawy chorobowe zespołu, będące następstwem spadku liczby kluczowych dla ludzkiej odporności limfocytów T określanych jako T-helper cells (tzn. pomocniczych), niszczonych przez mnożące się w nich wirusy.

Objawy

Wczesnymi objawami może być powiększenie węzłów limfatycznych, wzrost temperatury, brak łaknienia i spadek wagi ciała, uporczywe biegunki, uczucie osłabienia, poty. W pełnym zespole AIDS występują najrozmaitszego typu infekcje bakteryjne, wirusowe, grzybicze (grzybica), pasożytnicze o szczególnie ciężkim nasileniu, w tym także zakażenia wywołane przez czynniki infekcyjne nieszkodliwe dla człowieka o w pełni wydolnym układzie immunologicznym. Drugą grupę schorzeń stanowią procesy nowotworowe (głównie mięsak Kaposiego i złośliwe chłoniaki).

Wykrywanie i leczenie

Potwierdzeniem zakażenia wirusem HIV są testy serologiczne. Czynnikami ograniczającymi możliwość zakażenia są:

1) współżycie seksualne ze stałym, zdrowym partnerem,
2) używanie prezerwatyw,
3) badanie krwi i preparatów krwiopochodnych oraz testowanie serologiczne dawców przeszczepów,
4) w przypadku urodzenia przez matkę HIV+ dziecka HIV- zakaz karmienia go piersią, oraz włączenie leczenia AZT.

Ponadto istotne dla sytuacji epidemiologicznej jest zwalczanie narkomanii oraz szerzenie w społeczeństwie ogólnej oświaty sanitarnej, jak również znajomości sposobów zakażenia i dróg rozszerzania się tej choroby.

Trwają nieustanne badania nad skutecznymi lekami przeciw temu wirusowi oraz nad produkcją szczepionki. W przypadku wystąpienia objawów klinicznych AIDS stosuje się leczenie właściwe dla rodzaju infekcji lub nowotworu.