Zabytki i turystyka Elblągu

Elbląg jest miastem atrakcyjnie usytuowanym na styku dwóch odmiennych krain geograficznych: Żuław Wiślanych i Wysoczyzny Elbląskiej. Sąsiaduje również z Zalewem Wiślanym. Miasto położone jest przy trasie z Warszawy do Gdańska oraz z Europy Zachodniej do Kaliningradu i państw nadbałtyckich. Elbląski port śródlądowy stanowi punkt wyjścia dróg wodnych do miejscowości wczasowo-turystycznych położonych nad Zalewem Wiślanym oraz przez Kanał Ostródzko-Elbląski na obszary Pojezierza Iławskiego. W sezonie żeglugowym funkcjonuje komunikacja wodna.
Statki białej floty obsługują linie pomiędzy Elblągiem a Krynicą Morską, Fromborkiem i Kaliningradem oraz przez Kanał Ostródzko-Elbląski do Małdyt i Ostródy.
Ogromne zróżnicowanie krajobrazu Elbląga i okolic umożliwia uprawianie różnorodnych form wypoczynku. Na akwenach rozwinęło się żeglarstwo i windsurfing, a rozbudowana sieć rzeczna to raj dla wędkarzy i kajakarzy. Zimą zamarznięty Zalew Wiślany przyciąga miłośników bojerów. Liczne stadniny na naszym terenie oferują przejażdżki powozem i konno, a w sezonie zimowym kuligi. Samo miasto ze swoimi zabytkami jest bardzo atrakcyjnym miejscem. Godzinami można spacerować po Starym Mieście podziwiając średniowieczne budowle i rekonstruowane stylowe kamieniczki. Wśród elbląskich zabytków godne polecenia są:

STARE MIASTO, które jest terenem prac wykopaliskowych oraz Eldorado dla archeologów. Nowe kamieniczki budowane są na odsłanianych stopniowo przez archeologów fundamentach starych kamienic. Ich kształty wzorowane są na dawnych obiektach. Na Starówce na turystów oprócz strawy duchowej oczekują kawiarnie i pizzerie. Na starym mieście można podziwiać:

BRAMĘ TARGOWĄ, która stanowi fragment dawnych murów obronnych. Jej dolna część została wzniesiona w 1319 roku.

KATEDRĘ ŚW. MIKOŁAJA. W ciągu wieków świątynia była kilkakrotnie przebudowywana i modernizowana. Niemal od początku istnienia miasta był to kościół katolicki, a z chwilą utworzenia diecezji elbląskiej został katedrą. Znajduje się w niej wiele dzieł sztuki, m.in. rzeźby, brązowa chrzcielnica z roku 1387 oraz drewniany ołtarz z 1515 roku.

CENTRUM SZTUKI GALERIA EL. Jest to podominikański XIII wieczny kościół, w którym obecnie mieści się galeria sztuki współczesnej. Dzieła współczesnych twórców sąsiadują tu z płytami nagrobnymi oraz epitafiami, które przypominają zasługi dla miasta dawnych rodów szlacheckich, kupieckich, patrycjuszy, duchownych oraz wielu innych elblążan.

MUZEUM. Mieści się ono w budynku dawnego Gimnazjum Elbląskiego. Na jego dziedzińcu znajduje się gotycka kolumna, która jest jedyną pozostałością po zamku krzyżackim, który został zburzony przez elblążan w 1454 roku. W muzeum można obejrzeć m.in. wystawę elbląskiego rzemiosła, zabytki pochodzące z wykopalisk: elbląskiej Starówki oraz z osady handlowej Truso z okresu VII-X wieku n.e. Turyści przebywający w Elblągu i preferujący piesze wędrówki, z dala od zgiełku miasta, mają możliwość korzystania z pieszych szlaków turystycznych: Kopernikowskiego, Jantarowego, Nadwiślańskiego i rzeki Liwy.
Najchętniej odwiedzanym przez mieszkańców Elbląga "zieleńcem" jest przepiękny kompleks leśny zwany powszechnie "Bażantarnią". ( Nazwa ta pochodzi od prowadzonych tutaj w latach powojennych hodowli bażantów. ) Park " Bażantarnia " składa się z trzech kompleksów leśnych:
1. Głównego,
2. Dębica I,
3. Dębica II
i zajmuje obszar 369 ha. W latach 20 XIX wieku wybudowano tu obiekty użytkowane do dziś: amfiteatr, muszlę koncertową, liczne tarasy spacerowe oraz gospodę, gdzie obecnie mieści się restauracja "Myśliwska". "Bażantarnię" tworzą piękne lasy mieszane położone na skraju Wysoczyzny Elbląskiej. Na malowniczość i urozmaicenie parku mają wpływ liczne wąwozy, jary oraz przepływający przez jego teren wartki potok.
Największe jednak atrakcje turystyczne znajdują się w niewielkiej odległości od Elbląga. Dlatego więc Elbląg jest wspaniałą bazą wypadową do różnych ciekawych miejsc. Z Elbląga jest bardzo blisko do miast posiadających wspaniałe zabytki oraz tereny przyrodniczo-turystyczne. I tak z Elbląga:

DO ŚREDNIOWIECZNEJ TWIERDZY
Do Malborka jest około 33 km. Malbork jest miastem znanym w kraju i zagranicą z średniowiecznego zamku krzyżackiego. Ta monumentalna, surowa w wyglądzie budowla przyciąga rzesze turystów. Sprzyja temu dogodne połączenie. Z Elbląga do Malborka dostać się można nie tylko samochodem lecz także koleją. Muzeum zamkowe posiada bogate zbiory oraz w sezonie letnim turystom oferuje wiele ciekawych atrakcji. Poza zamkiem w Malborku znajduje się wiele innych zabytkowych obiektów.

NAD ZALEW WIŚLANY
Do FROMBORKA jest około 30 km.
Frombork swoją sławę zawdzięcza przede wszystkim wspaniałej historycznej zabudowie Wzgórza Katedralnego oraz Mikołajowi Kopernikowi, który związany był z miastem życiem i pracą. Tu obserwował on ruchy gwiazd i napisał słynne dzieło "De Revolutionibus", które zmieniło wyobrażenia ówczesnych na temat budowy wszechświata. Zespól Wzgórza Katedralnego w Fromborku to między innymi gotycka katedra, której chlubą są XVII-wieczne organy. W katedrze co roku odbywają się międzynarodowe koncerty organowe. Godne zwiedzenia są również m.in.: Muzeum M. Kopernika, wieża wodna, planetarium i szpital św. Ducha, gdzie mieści się dział historii medycyny. W Fromborku znajduje się międzynarodowe morskie przejście graniczne z Rosją. A w pobliskim Braniewie międzynarodowe przejście kolejowe i w Gronowie koło Braniewa - międzynarodowe przejście drogowe.
do SUCHACZA Jest to miejscowość położona nad Zalewem Wiślanym u podnóża Wzniesienia Elbląskiego. Wyróżnia się ona walorami krajobrazowymi, klimatycznymi i przyrodniczymi.
do TOLKMICKA Jest to miejscowość położona na Zalewem Wiślanym. Znajduje się tu port rybacki oraz przystań jachtowa. Zabytki Tolkmicka to m.in. gotycki kościół św. Jakuba w kształcie trzynawowej bazyliki i XIV-wieczna baszta. Lokalną osobliwością miasta, z którą wiąże się wiele legend jest "Święty Kamień", pogrążony w wodach Zalewu Wiślanego.
NAD MORZE
na MIERZEJĘ WIŚLANĄ, drogą lądową jest około 68 km, a drogą wodną około 30 km. Mierzeja jest to wąski skrawek lądu pomiędzy Bałtykiem a Zalewem Wiślanym. Porastają ją lasy sosnowe, są tu półdzikie plaże. Mierzeja Wiślana oprócz plaż i lasów oferuje jeszcze inne atrakcje m.in. piesze wędrówki "Bursztynowym Szlakiem", który zaczyna się w Mikoszewie, a kończy się na "Wielbłądzim Grzbiecie" - najwyższej wydmie półwyspu ( 49 m n.p.m. ).
do KRYNICY MORSKIEJ. Można dotrzeć z Elbląga drogą lądową lub wodną. Krynica Morska wraz z Stegną, Sztutowem, Kątami Rybackimi i Piaskami tworzy raj dla turystów spragnionych morskich kąpieli. Czekają tu na przybyszy słońce, morze, las, pensjonaty. A na znudzonych kąpielą i plażowaniem zapraszają smażalnie ryb, kawiarenki oraz dyskoteki. Ponadto w Sztutowie można zwiedzić muzeum martyrologii, które zostało utworzone na terenie byłego obozu koncentracyjnego.

NAD KANAŁ OSTRÓDZKO-ELBLĄSKI
drogą lądową jest około 38 km, a drogą wodną około 30 km. Jeżeli mamy zamiar przeżyć niezwykłą podróż na pokładzie statku, który w pewnej chwili porusza się po trawie to najlepiej przybyć do Elbląga. I stąd właśnie wyruszyć na szlak wodny Elbląg-Ostróda. Jest to jedyny na świecie zabytek techniki tej klasy. Poprzez jezioro Drużno ( rezerwat wodnego ptactwa o powierzchni ok. 1500 ha ) kanał o dł. 127,5 kilometra łączy Elbląg z położonym prawie 100 metrów wyżej Jeziorem Pniewo a następnie z Ostródą. Statek pokonuje wzniesienie dzięki systemowi śluz i pięciu pochylni. Co roku tysiące turystów przemierza ten szlak na pokładzie niewielkich stateczków podziwiając faunę i florę jeziora Drużno oraz nietypowe rozwiązania techniczne systemu śluz i pochylni powstałych w XIX wieku.

NA KONIE
do KADYN jest około 23 km. Nazwa tej miejscowości wiąże się z imieniem księżniczki pruskiej Kadyny, założycielki tej miejscowości. Na uwagę oprócz koni zasługuje zabytkowy barokowy pałac, w którym mieści się obecnie hotel. Ciekawym okazem przyrodniczym jest 700-letni Dąb Bażyńskiego o obwodzie 9,90 metra i wysokości ok. 25 metrów. Godny uwagi jest również, wzniesiony w latach 1682-1683, zespół klasztorny ( obecnie w odbudowie ). Klasztor Franciszkanów mieści się w odległości 0,5 km od Kadyn.
do RZECZNEJ. Stadnina koni w Rzecznej oferuje przejażdżki konno oraz powozem, a grupom zorganizowanym ogniska i pikniki. Ponadto w sezonie letnim odbywają się co roku Mistrzostwa Polski Dziennikarzy w powożeniu ( impreza ciekawa i godna polecenia ).
do FUNDACJI KOŃSKIE ZDROWIE. Pełna nazwa organizacji to: Fundacja Leczenia Dzieci Niepełnosprawnych Hipoterapią "Fundacja Końskie Zdrowie". Gównym zadaniem Fundacji jest leczenie dzieci niepełnosprawnych za pomocą hipoterapii. Fundacja mieści się w Elblągu przy ul. Okulnik 4 i oferuje pojedynczym turystom oraz grupom zorganizowanym: naukę jazdy konnej, rekraacyjną jazdę konno oraz bryczką, jedno- dwu- i trzydniowe konne wyjazdy w formie rajdów po Wysoczyźnie Elbląskiej, w okolice j. Drużno oraz do Fromborka i Braniewa. W ofercie fundacji są również imprezy plenerowe, ogniska, itp.
Reasumując, w Elblągu i jego okolicach każdy znajdzie coś ciekawego. Miłośnicy zabytków - zabytki, wędkarze - wody pełne ryb, miłośnicy przyrody - rezerwaty leśne, ornitologiczne i zwierzęce, miłośnicy uprawiania żeglarstwa znajdą wspaniałe akweny, a zwolennicy leniuchowania piękne plaże, na których znaleźć można okruchy bursztynu. Jeżeli dodać do tego dogodne połączenia drogowe, kolejowe i wodne z najbliższymi miejscowościami oraz niezłą bazę hotelową, Elbląg jawi się jako wakacyjne Eldorado. W Elbląg do dyspozycji turystów są:
· hotele - 5
· domy wycieczkowe - 5
· schroniska modzieżowe - 1
· campingi - 1
· biura turystyczne - 21
· restauracje - 9
· kawiarnie -18
· bary - 95
· punkty gastronomiczne -71