Kryzys i odbudowa monarchi Piastów

1. Polityka Mieszka II
a) Zagraniczna
Mieszko II prowadził aktywną politykę międzynarodową. Dwukrotnie wyprawiał się do Saksonii
(1028,1030), ale 1031 r. nie wytrzymał jednoczesnego najazdu cesarza Konrada II oraz księcia kijowskiego Jarosława Mądrego. Od Polski odpadły zdobycze Chrobrego: Milsko i Łużyce przypadły Niemcom a Grody Czerwieńskie Rusi. W rękach czeskich pozostały Morawy a w węgierskich Słowacja.
b) Wewnętrzna
Państwo pierwszych Piastów było bardzo słabo powiązane wewnętrznie. Zdobycze terytorialne przynosiły korzyści i zaszczyty księciu, jego dworowi i drużynie, a dla reszty społeczeństwa były ciężarem. Nie znikły przeszkody naturalne, puszcze lub bagna, które oddzielały siedziby plemion polskich. Poczucie bezpieczeństwa przekreślał fakt bezustannych wojen toczonych ze zmiennym szczęściem. Naturalna gospodarka oznaczała brak handlu między poszczególnymi regionami nie prowadziła do powstania więzi między nimi. Dodatkowo konflikt między przedstawicielami dynastii doprowadził do tego, że Mieszko musiał uciekać z kraju a władze przejął jego brat Bezprym, który oddał insygnia koronacyjne cesarzowi, rezygnując tym samym z samodzielności politycznej. Mieszko po powrocie do kraju nie odzyskał już korony i musiał się zgodzić na przejściowy podział kraju.

2. Przyczyny, przebieg i skutki kryzysu państwowego.
Po śmierci Mieszka II w 1034 r. trudności wewnętrzne doprowadziły do załamania, aparatu państwowego, władzę objęli możni po Mieszku Rychezy i jego następcy Kazimierza. Przeciwko możnym i kościołowi wybucha bunt ludowy w Wielkopolsce a główną przyczyną był ciężar świadczeń na rzecz państwa. Osłabienie władzy doprowadziło do przejściowej utraty niektórych terytoriów: na Mazowszu powstaje oddzielne państewko, którego władzą zostaje Miecław dawny urzędnik Mieszka II. Oderwało się również Pomorze gdzie rządzili lokalni władcy. Podbój sąsiednich plemion przez władców polan doprowadził do powstania dużego państwa ale nie zlikwidował różnic między poszczególnymi ziemiami. Lokalni możni, którzy po przymusem uznawali władzę książąt polańskich, skorzystali z okazji aby się usamodzielnić, dlatego też państwo Miecława i księstewka pomorskie w nowych warunkach były odtworzonymi państewkami plemiennymi.

3. Charakterystyka rządów Kazimierza Odnowiciela (1034 – 1058).
W 1039 r. książę czeski Brzetysław najechał na Wielkopolskę, wywiózł wielkie łupy i jeńców a także z katedry w Gnieźnie relikwie św. Wojciecha i jednocześni podporządkował sobie Śląsk. Sytuacja ta zaniepokoiła zarówno cesarza Henryka III i Jarosława Mądrego, którzy nie chcieli wzmacniać już Czech i dlatego zdecydowali się poprzeć powrót Kazimierza zwanego Odnowicielem na tron Polski. Cesarz wspiera drużyną rycerską z pomocą, której Kazimierz podporządkowuje sobie Małopolskę i Kraków – gówna siedziba księcia i opanowuje zrujnowaną Wielkopolskę. Dzięki pomocy Jarosława Mądrego Kazimierz w 1047 r. podporządkowuje Mazowsze a 1050 r. Wyprawił się na Śląsk. Śląsk pozostaje w Polsce ale pod warunkiem opłaty trybutu na rzecz Czech. Uzależnienie od cesarza nie zdołał odbudować metropolii kościelnej w Gnieźnie i nie odzyskał korony królewskiej.