Podobieństwa i różnice między Jackiem Soplicą, a Andrzejem Kmicicem

Jacek Soplica i Andrzej Kmicic to główni bohaterowie jednych z największych dzieł polskiej literatury. Soplica jest bohaterem "Pana Tadeusza" Adama Mickiewicza, natomiast Kmicic wykreowany został przez pióro Henryka Sienkiewicza, autora "Potopu". Jak na "gwiazdy" przystało są przewrotni i nieraz nieokiełznani. Obie postaci są do siebie bardzo podobne i tylko w niektórych ich cechach można dopatrzyć się diametralnych różnic.

Pierwszym i najbardziej oczywistym podobieństwem jest fakt, iż obydwoje zakochani są nieszczęśliwie. Jacek Soplica jako przyjaciel Horeszki, który był ojcem Ewy był dla niego bardzo miły i uczynny widząc w tym możność przypodobania się mu. Jednak, gdy Soplica chcę prosić Ewę o rękę, zostaje poczęstowany czarna polewką, co oznaczało odmowę. Kmicic miał jednak inny problem, wiążący się z jego hulacką naturą. Oleńka Billewiczówna, którą dążył miłością nie chciała zawadyjaki za męża i postawiła mu warunek: musiał zrehabilitować się w oczach tych, których skrzywdził. Obie postaci nie miały więc łatwego życia uczuciowego. Jednak Kmicic w końcu pojął Oleńkę za żonę, natomiast ojciec Tadeusza nie dożył swoich szczęśliwych chwil u boku wybranki serca.

Na tym podobieństwa oczywiście się nie kończą. Zarówno Andrzej Kmicic, jak i Soplica zostali naznaczeni piętnem zdrajcy. Soplica za zabójstwo stolnika Horeszki, a bohater "Potopu" za pozostanie u boku zdrajcy narodu - Janusza Radziwiłła. Obydwoje przybrali wtedy fałszywe nazwiska i zaczęli budować od nowa swoją reputację. Brat Sędziego z dzieła Mickiewicza przyjął imię Robak i opuścił kraj, natomiast Andrzej Kmicic nazwał się Babiniczem. Jeden i drugi bohater pod przybranym nazwiskiem walczyli za kraj i obmyślali strategię jego obrony. Ksiądz Robak był posłańcem i przenosił ważne listy, natomiast Babinicz brał bardziej bezpośredni udział w walkach np. broniąc Jasnej Góry.

Kolejnym paralelizmem między tymi dwiema postaciami jest ich rehabilitacja w oczach społeczeństwa. Po wielu próbach, wyrzeczeniach, zniesionych cierpieniach udaje im się odzyskać dobre imię. Babinicz zostaje znowu Kmicicem, kiedy uznano go za martwego pod murami Jasnej Góry. Sam król go "oczyszcza z grzechów" przeszłości. Przebaczenie wobec Jacka Soplicy ma bardziej bliski wymiar. Gerwazy - klucznik Horeszków - wybacza mu tuż przed śmiercią. Rehabilitacja następuje dopiero po śmierci, kiedy to Podkomorzy wypowiada słowa:

"Moją konfederacką ogłaszam wam laską,
Że Jacek wierną służbą
i cesarską łaską
Zniósł infamii plamę, powraca do części
I znowu się w rzęd prawych patriotów mieści."

Zanim ukazane zostaną różnice, warto zestawić pokrótce ich wszystkie podobieństwa. Obydwoje wywodzą się ze szlachty i cechuje ich głęboka, namiętna miłość do kobiety. Byli także żołnierzami, służącymi w wojsku. Na początku hulali i bawili się, aby później odpracować pod przybranym nazwiskiem swe winy. Popełnili życiowy błąd, za który srogo zapłacili - Soplica nawet życiem. Chcą się poprawić w oczach społeczeństwa na tyle mocno, że ryzykują swe życie. Obaj służą wiernie i wytrwale swojemu krajowi, są wzorem patrioty.

Najbardziej zauważalną z różnic jest wpływ miłości na ich dalsze losy. Podczas gdy na Kmicica działa ona zbawiennie, jest motywacją do poprawy wizerunku, tak Soplicy rujnuje życie, gdyż musi ukrywać się i nie może więcej kontaktować się z ukochaną.

Następną rzeczą, odróżniającą tych dwóch bohaterów jest ich podejście do polityki. Babinicz widzi tylko kolejny dzień, kolejne ciała poległych żołnierzy, kiedy Ksiądz Robak szczegółowo planuje każdy ruch, układa sobie sytuacje w głowie, przygotowuje powstanie. Sienkiewiczowski bohater nie jest emisariuszem politycznym, gdyż jest zbyt impulsywny, co raczej nie pozwalałoby na pełnienie takiej roli. Soplica po swej wewnętrznej przemianie staje się wyrachowany, podejrzliwy i opanowany.

Jest jeszcze jedna - niezbyt ważna w aspekcie akcji powieści - różnica. Soplica ma syna Tadeusza, natomiast Kmicic nie ma żadnych dzieci.

Analizując podobieństwa bohaterów dzieł znakomitych pisarzy polskich można doszukać się w nich cech wspólnych dla romantyków. Postaci są barwne, zachęcają czytelnika do skupienia na nich uwagi w podobny sposób. Można by pokusić się o stwierdzenie, że są bliźniakami. A jak każde bliźniacze rodzeństwo różnią się w niewielki sposób.