Spór w "Nad Niemnem"

WITOLD
ARGUMENTY
- prawo równości ludzi
- własne idee urzeczywistnieniem pracy i doświadczenia
- będą, nędza, zaniedbanie chłopów ze strony Benedykta
- dojrzałość emocjonalna Witolda
- niedocenianie Witolda przez ojca
- wiara w naukę, technikę, ideały i pojednanie warstw społecznych
- aktualność poglądów Witolda z hasłami pozytywistycznymi: praca u podstaw, praca organiczna
- szacunek i wdzięczność wobec ojca

JĘZYK
a) rozmowa z ojcem
-prosty
-ostry
-wzruszony
-odważny
-jasne, rzeczowe argumenty
-nie lęka się mówić prawdy

b)rozmowa z chłopem
-zrozumiały dla prostego, niewykształconego człowieka
-zrozumienie i cierpliwość słyszane w tonie wypowiedzi

SPÓR BENEDYKTA Z WITOLDEM

1) charakterystyka ojca i syna
a) Jaki ojciec, taki syn.
b) Niedaleko pada jabłko od jabłoni

2)Aluzje do innych utworów literackich
a)biblijne
złoty cielec, żal do ojca, męka Chrystusa, niesłuszne cierpienie, oskarżenia, bunt, wykrzyknienie Alleluja stanowią aluzję do zmartwychwstania, radość, szczęście z powodu odzyskania syna
c) Balladyna
„z krwawą plamą na czole”
d) Werter
Zrywy młodości, szaleństwa, ideały romantyków
e) „Oda do młodości”


RACJE BENEDYKTA
- słuszność procesu wytoczonego przez Benedykta
„Musisz zawstydzić się za posądzenie, że twój ojciec kogokolwiek okradać chce...”
- szkody wyrządzone przez chłopów Benedyktowi
„Oni na każdym kroku wyrządzają mi psoty i szkody...”
- doświadczenie życiowe Benedykta

KONTEKST
„te, tym, to, tamto”
-Benedykt używał tych słów chcąc pominąć jego dawne ideały, przekonania, wspomnienia
-pod tymi zwrotami kryją się jego romantyczne przekonania z kart młodości
„O, te idee, te ideały...te...to...tamto... które tych błaznów do takich nawet rzeczy doprowadzają”
-Benedykt boi się o syna, aby i on nie popadł w romantyczny popęd do buntu powstań
„wszak ty zaginiesz! Czy słyszysz? Z tą zapalczywością swoją, z tym ogniem...z tym...to...tamto.. zaginiesz!”

FUNKCJA NATRĘCTWA JĘZYKOWEGO
-osoby, które w młodości dużo przeszły jąkają się, mają problem z wymową
-Benedykt chce pominąć konkretne słowa gdyż boi się o swojego syna. Chce go uchronić przed wartościami, które były dla niego bardzo bolesne
„Ale nie siedź tam długo (...)a potem, pod wieczór, może razem popłyniemy na...to...tamto...-zająknął się.
-Na mogiłę!- dokończył.”
-pragnie aby syn uniknął straconych złudzeń i gorzkich doświadczeń