profil

Dzieła sztuki wchodzą ze sobą w związki i zależności. Na wybranych przykładach wskaż relację między utworami literackimi i innymi tekstami kultury.

poleca 85% 107 głosów

Treść
Grafika
Filmy
Komentarze

Dla wielu wybitnych pisarzy, myślicieli i artystów natchnieniem była "Biblia"- najbardziej znana księga na świecie. Była ona inspiracją dla literatury, malarstwa, muzyki czy rzeźby. Pisana była przez wielu pisarzy, tłumaczona na około tysiąc dwieście jezyków, funkcjonuje na Ziemi od ponad 3000 tysięcy lat. "Biblia", inaczej pismo "Starego i Nowego Testamentu". Stary Testament złożony z 46 ksiąg został napisany między XIII a I wiekiem przed naszą erą. Skład Nowego obejmuje 27 ksiąg opisujących wydarzenia między I a II wiekiem naszej ery. "Biblia" jest dziełem uniwersalnym i ponadczasowym, a także arcydziełem literatury światowej czy też kultury europejskiej. Jest to księga nad księgami , gdyż nie jest jednolitą, pojedynczą księgą, lecz zbiorem pism, bardzo urozmaiconych pod względem gatunkowym.

"Vanitas vanitatum et on mia vanitas" ( Marność nad marnościami a wszystko marność) Motyw marności , który ma swoje źródła w Księdze Koheleta (Satry Testament), należy do ksiąg mądrościowych. Dotyczy pesymistycznego obrazu świata, istoty kruchej i przemijającej. Jest to motyw , który przewija sie przez wiele epok. Wielu pisarzy w swoich dziełach rozważało nad kruchością ludzkiego istnienia. Pisali, że człowiek jest marny i przemija, że zawsze czeka na niego śmierć i że nie może przed nią uciec. Śmierć przyjdzie do każdego. Jest to potęga , przed którą nie sposób się ustrzec. Jest ona silniejsza od nas samych. Przykładem takiego motywu może być "Rozmowa Mistrza Polikarpa ze śmiercią" napisana przez anonimowego autora. Utwór ten przedstawia spotkanie i rozmowę Mistrza ze śmiercią ukazaną jako kobieta. Opis ten zawiera elementy turpizmu (z oczu krew, nie ma ust, same żebra). Ukazana jest w dosadny sposób, by ludzie sie jej bali, by pamiętali o śmierci - memento mori. Nikogo ona nie ominie. Można być złym człowiekiem i nikt cię za to nie bedzie sądzić na Ziemie. Lecz trzeba żyć z tą świadomością, że każdego czeka Sąd Ostateczny. Wobec śmierci jesteśmy marni. Nie możemy się jej sprzeciwić.

Motywy biblijne, podobnie jak motyw marności, funkcjonują w dziełach różnych epok. Historia męki i cierpienia Chrystusa stała się postacią pozwalającą opisać cierpienie luzi i narodów. Ból po stracie kogoś bliskiego jest podobny do bezradności Matki Boskiej w momencie śmierci syna. Podobnie jest z wojnani czy kataklizmami. Cierpi wtedy cały naród, a współczują im inne państwa. W utworze "Posłuchajcie bracia miła" Matka Boska zwraca sie do ludzi, niebios, chce opisać swój ból i bezradność po stracie syna, który zawisł na krzyżu w Wielki Piątek. Podmiot lityczny w tym wierszu zwraca sie zarówno do ludzi , swojego syna, anioła Gabriela czy też do matek. Każdego z nich prosi o coś innego. Do jednych ma pretensje, a innych chce przestrzec przed cierpieniem. "Bogurodzica" jest pieśnią religijną, gdyż słowa są modlitwą skierowaną do Matki Boskiej z prośbą o wstawiennictwo u Chrystusa, aby odpuścił ludziom grzechy. A także aby za pośrednictwem Jana Chrzciciela zapewnił ludziom dostatek na ziemi. Kolejnym przykładem opisującym cierpienie ludzkie po stracie najukochańszej osoby są "Treny" Jana Kochanowskiego. Tylko tym razem nie cierpi matka po stracie syna, lecz ojciec po śmierci córki. Autor opisuje swoje uczucia, pisze o nadziei, którą w niej pokładał. Cały jego świat runą wraz ze śmiercią Urszulki, osoby, którą miała być spadkobierczynią jego talentu. Tematyką trenów Kochanowskiego są uczucia rozpaczającego ojca, jego bunt, jak i uspokojenie, które stanowi autoanalizę własnych odczuć i duszy. Całym światem wstrząsneły wydarzenia z 11 września 2001 roku. Tego dnia zostały porwane tzry samoloty. Celem był atak na Stany Zjednoczone. Porywacze celowali w najwyższe dwie wieże Swiatowego Cantum Handlu w Nowym Jorku oraz na Pentagon w Waszygtonie. Dwie największe budowle na świecie zostały doszczętnie zniszczone. Było około pięć tysiecy ofiar śmiertelnych a także wiele poszkodowanych i rannych. Za całe te wydarzenie obwinia się Osama bin Ladena. Ale czy naprwde był on odpowiedzialny za atak? Tego do końca nikt nie wie.

Ostatnie dni życia Jezusa Chrystusa opisane są w powieści Michaiła Bułhakowa "Mistrz i Małgorzata". Autor nie używa słowa Jezus, tylko Jeszua Ha - Norci. Ale każdy , kto przeczytał tę książkę dokładnie wie kogo autor opisuje. Pisze o jego życiu , aresztowaniu, o skazaniu przez naród i ukrzyżowaniu. Książka mówi o tym , że na Ziemi oprócz dobra istnieje także zło, a w parzez a aniołami idzie szatan. Tak zawsze było, jest i będzie. Postać Vhrystusa jest w naturalistyczny sposób przedstawiona w filmie pt. "Pasja" Mela Gibsona. Dla chrześcijan pasja, czyli męka Jezusa, to istota wiary. Gibson dosłownie przeniósł na ekran Ewangelie. Opisał ostatnie dwanaście godzin z życia Zbawiciela, jego życie oraz śwat, w którym żył. Cieprienie Matki Boskiej (Monica Bellucci) i moment ukrzyżowanie Jezusa z Galilei (Jim Caviezel). Zbawiciel zaostał przybity do krzyża za grzechy całej ludzkości. Film wywołuje wiele pozytywnych wrażeń . Nikt z nas nie żył w tamtych czasach. Ale dzięki tak światowej ekranizacji każdy z nas dokładnie wie jak naprawdę było. Pasja kusi, bo to jedna z najważniejszych i zarazem najbardziej efektownych historii w dziejach ludzkości.

Każdy z nas wie, ze świat stworzył Bóg. To on wygonił pierwszych ludzi Adama i Ewę z raju za zjedzenie jabłka z zakazanego drzewa. Jest to postać , która może wszystko. W 2001 roku Tom Shadyac napisał i wyreżyserowałfilm pt. "Bruce Wszechmogący". Bruce Nolan ( Jim Carey) to wiecznie narzekający i niezadowolony reporter telewizyjny. Nic mu w życiu nie wychodzi. Pod koniec najgorszego dnia ośmiela się on czynić wyrzuty i żartować z samego stwóry. Niespodziewanie Bóg (Morgan Freeman ) obdarza go nadprzyrodzoną mocą, aby przekonał się, jak to jest być Wszechmogącym. Bycie osobą , z tak potężną mocą początkowo staje się dla niego trudne, lecz z biegiem czasu umie się z nią obchodzić. Bóg jest postacią, ktora wszystko może.

Z malarstwem czy też rzeźbą spotykamy się,idąc do galerii, muzeum czy ucząc się o niej w szkole. Wielu wybitnych malarzy, m.in. salvador Dale namalował wizerunek Chrystusa "Le Christ de Gale". Jest to obraz szokujący, gdyż z jednej strony Jezusa widzimy z perspektywy boskiej, zaś z drugiej Zbawiciel ma rysy żony malarza. Słynny włoski artysta Benvenuto Callini, postanowiwszy namalować Chrystusa ukrzyżowanego, przybił do krzyża żywego człowieka. Obserwował on pracę jego mięśni, pot i krew oraz wyraz cierpienia na jego twarzy. Dzieła nigdy nie skończono, gdyż jego model umarł. Kolejną dość obszerną dziedziną sztuki jest muzyka. Dzięki niej można wiele wyrazić. Zarówno ból , cierpienie, nienawiść, obojętność oraz zachwyt, radość czy też wspaniałe uczucie, jakim jest miłość. Nie każdy artysta pisze o stanie euforii. Teksty przeważnie płyną z głębi uczuć, odzwierciedlają nasz stan psychiczny. Jedne są radosne, inne piszą o cierpieniu czy tez utacie kogoś bliskiego. Przykładem może być śmierć w 2001 roku znanej, młodej piosenkarki Aaliyah. Rozbiła się samolotem w pobliżu wysp Bahama. Jej przyjaciele zaśpiewali na jej cześć piosenkę pt. "Miss you". W tekscie jest mowa o tym, że nigdy jej nie zapomną, że bardzo za nią tęsknią. Mimo tego,że juz jej nie ma na tym świecie, zawsze będzie istniała w ich sercach. Podobnie jest z pieśniami religijnymi śpiewanymi na cześć Jezusa. Można je usłyszeć w kościele podczas Mszy świętej. Mówi się, że muzyka łączy pokolenia. I tak właśnie jest.

Czy fatycznie dzieła szutki wchodzą ze sobą w związki i zależności? Chyba tak. Artyści różnych epok nigdy nie przestaną nawiązywać do "Biblii", ponieważ jest to dzieło ponadczasowe, które obroni się przed zapomnieniem i zatraceniem. Nikt nie wie, jak będzie wyglądała jego przyszłość, nie ma pojęcia, co nastąpi. Chrystus nie wiedział, co będzie, jak i my ludzie współcześnie nie wiemy. Nie mam pojęcia , jak będzie wyglądało moje życie za dziesięć czy dwadzieścia lat. Lecz wiem jedno , że gdzieś na końcu mojej drogi czyha śmierć. Wielu współczesnych artytów, jak i ja odawia sie jutra. Oni mogą swoje lęki czy też obawy przedstawić w dziełach często nawiązujących do klasycyzmu. Pozostanie po nich jakiś ślad. A po mnie? To tylko wie wszechmogący Bóg.

Czy tekst był przydatny? Tak Nie

Czas czytania: 7 minut