"Król olch" - zwiastun nowych idei i form romantycznych.

Johann Wolfgang Goethe był jedną z najważniejszych postaci w romantyzmie. Często określany jest jako prekursor lub też ojciec tej epoki. Zawdzięczamy mu między innymi stworzenie bohatera werterowskiego, a także odkrycie ballady, która wkrótce stała się ulubionym gatunkiem poetów. „Król olch” jest właśnie przykładem tej formy literackiej. Utwór ten jest postrzegany jako zwiastun nowych idei i form romantycznych, gdyż powstał w okresie przełomowym. Można powiedzieć, iż jeszcze trwało oświecenie i już zaczynał się romantyzm.

„Król olch” jest balladą – gatunkiem pochodzenia ludowego, a więc możemy go zaliczyć do niskiej kategorii, która niewątpliwie była charakterystyczna dla romantyzmu. Ponad to spełnia kolejny, bardzo ważny warunek – łączy w sobie elementy epiki, liryki i dramatu, zgodnie z założeniem romantycznej rewolucji estetycznej polegającej na łamaniu barier, tak zwanym synkretyzmie rodzajowym i gatunkowym. Goethe w tym dziele posłużył się dialogiem, po przez który skonfrontował poglądy dwóch kontrastujących postaci: ojca i syna. Fakt oparcia się na dziecku jako głównym bohaterze potwierdza, iż „Król olch” jest zwiastunem nowej epoki. Dziecko stało się ulubioną postacią romantyków, ponieważ jest naturalne, spontaniczne, nie skażone cywilizacją i mówi to, co czuje.

Ponad to możemy zauważyć, iż postawa ojca jest niedość, że przeciwstawna w stosunku do przekonań syna, to w dodatku jego słowa są dla ojca niezrozumiałe – on ich nie słyszy. Tak jakby nie chciał dostrzec żadnych zmian – jakby nie chciał się pogodzić z nadejściem nowej epoki i zachowywał się jak typowy człowiek oświecenia. Ojciec niewątpliwie kieruje się rozumem, dla niego widzieć znaczy odbierać jakiś obraz, natomiast widzieć dla syna znaczy czuć. Dziecko reprezentujące romantyzm postrzega świat dzięki zmysłom, emocjom i uczuciom i jednocześnie przypomina nam o kulcie młodości w romantyzmie.

Pod koniec okazuje się, że dziecko wygrywa i umiera, podczas gdy ojciec, prezentujący oświeceniową zasadę odpowiedniości, przegrywa, bo nie potrafił zrozumieć swojego syna. Również kolejną cechą odznaczającą romantyzm była tajemniczość i nastrojowość, którą także zastosował Goethe w swojej balladzie: „Król olch”. Porą, w czasie której rozgrywa się akcja jest noc. Ponad to te dwie postacie przemierzają na koniu las, który potęguje tajemniczość, grozę i niepewność, gdyż las sam w sobie jest pełen niespodzianek. Poza tym Goethe zarysował jeden z dwóch sposobów pokazywania związku człowieka z naturą, mianowicie jest to topos „sympatii” natury. Jednak natura w romantyzmie znacznie odbiega od tej w oświeceniu, kiedy to naturę wyłącznie stanowiły elementy krajobrazu. W romantyzmie natura to przede wszystkim ogół zjawisk i postaci nadprzyrodzonych, ponad to krajobraz oraz personifikacja przyrody. W „Królu olch” obserwujemy każdy element natury takiej jaka była rozumiana w romantyzmie. Postacią fantastyczną jest król olch, będący zjawą, którą dostrzega i słyszy jedynie dziecko: „Gdy wejdziesz chłopcze w ten głuchy las”, personifikowany jest na przykład wiatr: „wiatru głos”, ponad to występuje opis krajobrazu: „noc padła na las”.

Poza tym natura zawsze była samodzielna, rządziła się własnymi prawami, stwarzała nastrój grozy, a także potęgowała tajemniczość. Ponad to, sądzę iż Goethe nieprzypadkowo wybrał las, gdyż właśnie to miejsce pobudza emocje i uczucia u czytelnika, a przecież o to chodziło romantycznym twórcom. W dodatku las kontrastuje z założeniem poprzedniej epoki – opieraniem się na cywilizacji. Również przez ten fakt „Król olch” nawiązuje nas do następnej epoki.

Według mnie Jhoann Wolfgang Goethe stworzył dzieło pt.: „Król olch”, którym wprowadza nas do romantyzmu. Ponad to ukazał w nim poniekąd walkę klasyków z romantykami, z góry zakładając, iż ci pierwsi przegrają tak jak ojciec. Poza tym sięgnął po balladę – gatunek niski wywodzący się z poezji ludowej i zastosował w nim dialog w celu konfrontacji dwóch rożnych stanowisk. Jedną z głównych postaci jest dziecko, które wygrywa z ojcem – bohaterem minionej epoki. Przy tym Goethe zadbał o każdy szczegół, naturę, nastrój, miejsce, czas.

Wszystko po to, by ukazać nam, iż mimo że ojciec znalazł się w tej balladzie, to w ogóle tam nie pasował, tak jak ci starzy ludzie, ciągle przystający przy oświeceniu, nie godzący się na zmiany – na nadejście nowej epoki, nie pasują do nowego, zmienionego świata.