"Wieża" Gustawa Herlinga - Grudzińskiego.

Kompozycja opowiadania:

1. Opowiadanie ma kompozycję szkatułkową, która świadczy o splataniu się losów bohaterów: trędowatego, Sycylijczyka, narratora. Wszyscy są obcy, samotni, cierpią.
2. Opowiadanie jest rekonstrukcją zdarzeń głównego narratora – uczestnika, ale wypowiadają się w nim różne postacie – Lebbroso, nauczyciel.
3. Narracja utworu jest pierwszo- i trzecioosobowa.
4. Mała ilość wydarzeń podanych niechronologicznie, ale pozostających względem siebie w związku przyczynowo – skutkowym.
5. Grudziński opisuje rzeczywistość bez upiększeń. Stwarza tak sugestywną iluzję rzeczywistości, że sprawia ona na czytelniku wrażenie autentyku.


Bohaterowie opowiadania:
1. Nauczyciel pracował na Sycylii i w 1908 roku w trzęsieniu ziemi w Messynie stracił żonę i troje dzieci. Przeszedł na emeryturę po wywołaniu skandalu nieudaną próbą samobójstwa. Wybrał samotność i odizolował się od ludzi. Utracił wiarę w Boga. Zapytany, jak może tak żyć odpowiadał ze wzruszeniem ramion: „Bo nie mogę umrzeć”. Początkowo pragnął śmierci, ale jednocześnie bał się jej. Gdy była ona już blisko, uciekł przed nią, choć mógł w ten sposób ocalić życie drugiego człowieka.

2. Lebbroso to chory na trąd człowiek, który spędził 21 lat z dala od zwykłych ludzi, w samotności. Jedynym towarzyszem chorego była jego, także dotknięta trądem, siostra. Nie widywali się, gdyż oddzieleni byli przegrodą z chmielu. Dla bohatera prawdziwą radością była możliwość obserwacji jej cienia, słuchania słów modlitwy oraz odgłosu kroków. Latem zajmował się ogrodem, zimą oddawał się modlitwie. Najgorsze były bezsenne noce. Ból i niepokój wydłużały dni i noce. Po śmierci ukochanej siostry i ukamienowaniu przez mieszkańców Aosty czworonożnego przybłędy Lebbrosa opanowała niepohamowana wściekłość i pragnienia zniszczenia samozniszczenia. Od podpalenia swego dotychczasowego azylu i zniszczenia siebie uratowała go Biblia. Znalazł w niej list od siostry napisany w trzy dni przed jej śmiercią, a w nim prośbę, by z odwagą szedł przez swe nieszczęście i przyjął z pokorą cierpienie. Trędowaty znosił ze spokojem swój okrutny los wbrew rozpaczy, stał się przykładem heroizmu ocalającego człowieczeństwo.

3. Symbolika biblijna w utworze:
Wieża – niewola, stracenie, śmierć, grób, więzienie, bół
Pielgrzym – wędrowiec, tułacz, nieokreślona tęsknota, cierpienie
Krzyż – 4 strony świata, życie, nieśmiertelność, śmierć Chrystusa, wieczność
Korona cierniowa – ból, męczeństwo,cierpienie.