Gówne złoża i geneza ich powstania

Surowce, które człowiek czerpie ze środowiska przyrodniczego dla swoich potrzeb nazywają się zasobami naturalnymi Ziemi.
Naturalne nagromadzenie w skorupie ziemskiej, przydatnej dla człowieka substancji mineralnej, nadającej się do masowej eksploatacji nazwano złożem mineralnym.
Ze względu na czas powstawania złóż w stosunku do czasu powstania otaczających skał wyróżniono następujące grupy genetyczne złóż mineralnych:
1)ZŁOŻA POCHODZENIA MAGMOWEGO – powstały w wyniku ruchów tektonicznych i procesów tworzenia się magmy. Procesy magmowe zachodzą w głębszych warstwach litosfery i na jej powierzchni jako efekt czynnego wulkanizmu. Wśród złóż największe znaczenie gospodarcze mają: złoża skał magmowych a także a także złoża tlenku krzemu. Wielu geologów twierdzi że poch. Magmowego są diamenty. Pochodzenia magmowego są: złoto, platyna, srebro, piryt, miedz, cynk, ołów i inne. Produktami mineralnymi procesów magmowych są m.in. chlorki, siarczki, siarka rodzima, tuf, pumeks.
2)ZŁOŻA POCHODZENIA METAMORFICZNEGO – są to złoża minerałów, które w wyniku ruchów tektonicznych dostały się do głębszych warstw skorupy ziemskiej – a tym samym pod działanie wyższej temperatury i ciśnienia co spowodowało ich zmianę. Tak powstały np. złoża magnetytu z rud żelaza pochodzenia osadowego, złoża grafitu z przeobrażenia węgla kamiennego, złoża pirotynu z przeobrażenia pirytu czy złoża marmurów z przeobrażenia wapieni.
3)ZŁOŻA POCHODZENIA OSADOWEGO – powstały w wyniku procesu wietrzenia lub osadzania minerałów, związków chemicznych i obumarłych organizmów roślinnych i zwierzęcych w środowisku wodnym i lądowym. Czynniki decydujące o powstaniu złóż osadowych: klimat, oddziaływanie na pow. Ziemi atmosferycznego tlenu i dwutlenku węgla, działalność wód.
Na podstawie warunków tworzenia się złóż osadowych wyróżnia się złoża:
a) Złoża wietrzeniowe – np. aluwialne złoża rodzimego złota i platyny, tlenkowe złoża minerałów cyny, wolframu i chromu.
b) Złoża pochodzenia mechanicznego – np. złoża piasków złoto-platyno-diamentonośnych, piasków magnetytowych, tytanowych i kwarcowych, złoża iłów.
c) Złoża pochodzenia chemicznego i biologicznego – np. złoża soli kamiennej, gipsu, dolomitów, fosforytów, rud żelaza, boksytów, laterytów i siarki.
d) Złoża pochodzenia biogenicznego – np. złoża węgla kamiennego i brunatnego oraz bituminów, tj. ropy naftowej, gazu ziemnego, wosku ziemnego, asfaltu, i łupków butmiczych.