Witamina PP

Witamina PP Inaczej zwana : kwas nikotynowy, niacyna, nikotynamid, niacynamid, pelagranina, wit. B3


Kwas nikotynowy znany jest od 1867 r. Związkiem pokrewnym kwasowi nikotynowemu jest nikotyna i amid kwasu N-metylonikotynowego. Nikotyna ulega przekształceniu w kwas nikotynowy dopiero pod wpływem działania silnych środków utleniających.


WŁAŚCIWOŚCI

Kwas nikotynowy jest słabym kwasem, łatwo rozpuszczalnym w wodzie i alkoholu. Krystalizuje w postaci igieł w temperaturze 235,5 - 236,5C. Należy do najbardziej trwałych witamin, mało wrażliwych na autoklawowanie (działanie podwyższonego ciśnienia i temperatury) oraz na działanie tlenu atmosferycznego, ługów, kwasów i światła. Amid kwasu nikotynowego również krystalizuje w postaci igieł w temperaturze 129C.



FUNKCJE WITAMINY PP W ORGANIZMIE
· Uczestniczy w procesach utleniania i redukcji w organizmie - jako składnik koenzymów
· Uczestniczy w procesach regulacji poziomu cukru we krwi (produkcja związków energetycznych)
· Uczestniczy w regulacji poziomu cholesterolu w organizmie
· Uczestniczy w regulacji przepływu krwi w naczyniach
· Współdziała w syntezie hormonów płciowych (estrogeny, progesteron).
· Uczestniczy w utrzymaniu odpowiedniego stanu skóry.


SKUTKI NIEDOBORU I NADMIARU WITAMINY PP

Objawy hipowitaminozy (niedoboru) :
· zaburzenia w metabolizmie cukrów, procesu oddychania komórkowego
· dysfunkcje układu trawiennego (biegunki, spadek masy ciała, osłabienie).
· zakłócenia w funkcjonowaniu układu nerwowego (bezsenność, zawroty głowy, bóle głowy, zapalenie nerwów, zaburzenia pamięci i stany rozstroju nerwowego).
· szorstkość i zaczerwienienie skóry tzw. rumień lombardzki (Pelagra).
Objawy hiperwitaminozy (nadmiaru) :

Stosowanie przez dłuższy czas dużych dawek może powodować uszkodzenie wątroby, arytmię serca, dolegliwości skórne (pieczenie i swędzenie) oraz podniesienie poziomu glukozy we krwi.


Ciekawostki o witaminie PP

Nadmierne spożywanie cukru, słodyczy lub napojów słodzonych prowadzi do utraty niacyny. Niacyna nie jest magazynowana w organizmie ludzkim. Nadwyżki zostają wydalone z moczem. W bieżącej diecie muszą więc znajdować się odpowiednie ilości witaminy PP.


WYSTĘPOWANIE

Witamina PP (Niacyna) należy do witamin powszechnie występujących w świecie roślin i zwierząt. Najwięcej jej znajduje się w wątrobie, mięsie, rybach, orzechach oraz ziarnach zbóż. W żywności niacyna występuje w postaci kwasu nikotynowego i jego amidu. Kwas nikotynowy znajduje się w większej ilości produktów pochodzenia roślinnego. Należy pamiętać, że niacyna powstaje także z zawartego w produktach tryptofanu (z 60 mg tryptofanu powstaje 1mg niacyny).
Najmniejsze ilości witaminy (poniżej 0,5 mg w 100g) zawarte są w mleku i przetworach mlecznych, jajach, niektórych warzywach (cebula, kapusta biała, marchew) i owocach (gruszka, jabłka, pomarańcze, truskawki).
Zawartość niacyny w 100g produktu Produkty spożywcze
Poniżej 0,10mg sery topione i dojrzewające, kefir, śmietana, jaja kurze
0,10 - 0,50mg mleko, jogurty, sery twarogowe, mąka pszenna wrocławska, płatki kukurydziane, owoce (jabłka, pomarańcze, truskawki), warzywa (kapusta biała, cebula, marchew)
0,50 - 1,0mg pieczywo (chleb pszenny, chleb żytni, razowy, bułki pszenne, pumpernikiel), makaron, kasza manna, ryż biały, płatki owsiane, owoce (banany, kiwi, morele), warzywa (brokuły, brukselka)
1,0 - 5,0mg ziemniaki, chleb graham, kasza gryczana i jęczmienna, ryż brązowy, fasola biała, pomidory, ryby (mintaj, dorsz, śledzie), mięso z piersi indyka
5,0 - 10,0mg polędwica sopocka, kurczaki, wieprzowina, schab, mięso z udźca indyka, ryby (łosoś, makrela wędzona), zarodki pszenne, otręby pszenne
powyżej 10mg mięso i polędwica z piersi kurczaka, wątróbka z kurczaka, wątroba wieprzowa i wołowa, orzechy arachidowe