profil

Przeanalizuj powyższy fragment „Świętoszka” Moliera jako ilustrację odmiennych doktryn religijnych i filozoficznych. Odwołując się do całego utworu, określ ich wartość moralną

Ostatnia aktualizacja: 2022-09-13
poleca 85% 103 głosów

Treść
Grafika
Filmy
Komentarze

Akcja "Świętoszka" Moliera rozgrywa się w Paryżu, w domu Orgona. Są to czasy współczesne Molierowi, tj. XVII wiek. "Świętoszek" Moliera jest komedia klasyczną, której celem jest przedstawienie czytelnikowi całej prawdy o człowieku, o jego postępowaniu.

"Świętoszek" Moliera łączy w sobie zarówno cechy komedii charakteru (kreacje obłudy Tartuffe’a) z komedią intrygi (działanie Marianny i Damisa wspierane przez pokojówkę Dorynę, które ma na calu zdemaskowanie obłudy Świętoszka). Bohaterowie "Świętoszka" przez swoje wypowiedzi i działania ilustrują odmienne poglądy religijne i filozoficzne, które są odbiciem sytuacji panującej w XVII – wiecznej Francji.

Orgon jest przedstawicielem rygoryzmu religijnego. Chwali Tartuffe’a, oceniając go tylko i wyłącznie po zewnętrznym zachowaniu. Jest zwolennikiem surowości obyczajowej oraz religijnej. Nie dostrzega, że działania Tartuffe’a są tylko pozorem pobożności i dobroczynności – "oczy wszystkich obecnych wciąż ku niemu wiodły". Orgon oddala się w rezultacie od swojej rodziny i działa na jej niekorzyść, między innymi wypędza Damisa, obiecuje Tartuffe’owi rękę Marianny, powierza mu drażliwy sekret, a nawet zapisuje majątek.

Tartuffe demonstruje swoją pobożność, skromność, ubóstwo. Potwierdzają to słowa wypowiedziane przez niego: "To wzdychał, to się krzyżem rozkładał na ziemi / aby dotknąc posadzki ust pokornemi".

Kleant trzeźwo ocenia pozory, którym dał się zwieźć Ogron. Ponadto, bohater ostro krytykuje pobożność na pokaz. Jest zwolennikiem cnoty podejmowanej jako wierność zasadom moralnym. Kleant wierzy w Boga, jednakże odrzuca oficjalne rytuały i formy religijne. Kleant postuluje życie zgodne z naturą oraz głosi pochwałę pokory i łagodności.

Podsumowując, w konfrontacji Orgona i Kleanta razi naiwność i zaślepienie Orgona, spontaniczna deklaracja Kleanta jest bardzo przekonująca. Kleanta można traktowac jako porte – parole autora, jego poglądy wytrzymują próbę czasu i nie zmieniają się, to właśnie do niego należy ostateczne słowo. Tartuffe mimo pozorów nabożności okazuje się cynicznym i lubieżnym oszustem. Orgon i Tartuffe - jako postacie negatywne ponoszą karę – Orgon zostaje ośmieszony, natomiast Tartuffe wtrącony do więzienia.

Czy tekst był przydatny? Tak Nie

Czas czytania: 1 minuta