Charakterystyka Gustawa z czwartej części "Dziadów" jako romantycznego kochanka.

Gustaw jest tytułowym bohaterem dramatu romantycznego Adama Mickiewicza pod tytułem „Dziady cz.4”. Pobierał on nauki u księdza, który był gorącym zwolennikiem romantyzmu. Podsuwał on Gustawowi do czytania takie utwory romantyczne jak „Cierpienia młodego Wertera”, czy też „Nowa Heloiza”. Gustaw za bardzo brał sobie te książki do serca. Myślał on, że prawdziwa miłość wygląda tak jak w tych utworach. Świadczy to o jego uczuciowości i umiejętności dogłębnego przeżywania sztuki. Ksiądz, który nauczał Gustawa był bardzo z niego zadowolony . Uważał go za swojego najlepszego ucznia.

Po zakończeniu edukacji u księdza, Gustaw poznał piękną dziewczynę w której się zakochał. Dziewczyna ta początkowo odwzajemniała jego uczucie. Razem planowali swoją dalszą, wspólną przyszłość. Zdarzyła się jednak taka sytuacja, że Gustaw musiał na pewien czas wyjechać. Po powrocie pierwsze swe kroki skierował do domu swojej lubej. Kiedy był jeszcze daleko, usłyszał, że w jej domu trwa teraz jakaś zabawa. Gdy podszedł bliżej usłyszał słowa toastu „niech żyją państwo młodzi”. Okazało się, że dziewczyna w której Gustaw się kochał, pod jego nie obecność wzięła ślub z bogatym panem z okolicy. Gustaw nie mógł znieść myśli, że dziewczyna którą darzył uczuciem i której ufał wybrała małżeństwo dla pieniędzy. W rezultacie ogarnęło go szaleństwo i w afekcie popełnił samobójstwo. Do tego straszliwego czynu przyczyniła się nie tylko ślepa miłość, lecz także romantyczne książki podsuwane mu kiedyś przez księdza. Gustaw pozbawiając siebie życia myślał, że po śmierci nie będzie już musiał cierpieć z powodu miłości. Stało się jednak inaczej, ponieważ jego dusza żyła dalej i musiała błąkać się po świecie nadal kochając dziewczynę.

Trzy lata po śmierci Gustawa, w święto zmarłych do domu księdza- dawnego nauczyciela Gustawa- zawitała dziwna postać ubrana w pustelnicze szaty, mająca liście i trawę we włosach i nosząca na szyi rożne dziwaczne wisiorki. Był to duch Gustawa. Powiedział on księdzu, że za życia był człowiekiem dobrym, uczuciowym, ale naiwnym. Przez romantyczne utwory zapomniał o rzeczywistym świecie i pogrążył się w marzeniach o wiecznej miłości. Książki te zakorzeniły w nim również wiarę w miłość szczęśliwą i beztroską, której nic nie może przeszkodzić. Przyznaje, że pomylił się. Twierdzi, że miłość jest zarówno uczuciem pięknym i pożądanym jak i gubiącym i będącym przyczyną nieszczęść. Twierdzi, że winę za to, że zakochał się bez pamięci ponoszą romantyczne książki, nazwane przez niego książkami zbójeckimi, którymi karmiony był przez księdza od najmłodszych lat. Mówi, że to właśnie one nauczyły go prawdziwie kochać, lecz on żałuje tego. Mówi, że „kto miłości nie zna, ten żyje szczęśliwy, i noc ma spokojną i dzień nietęskliwy”. Następnie oskarża księdza o to, że jego nauki spowodowały jego nieszczęście. Przez niego i przez utwory które mu podsuwał, odebrał sobie życie. Zrobił to dlatego, że wielu bohaterów utworów romantycznych po przeżyciu miłosnego zawodu, nie widząc dalszego sensu życia popełnia samobójstwo. Decyzję o pozbawieniu siebie życia popełnił właśnie na skutek oddziaływania tych utworów. Przez ten czyn nie może teraz dostać się do nieba i jest skazany na tułaczkę po świecie w cieniu osoby którą kochał.

Postać Gustawa jest typowym przykładem tego, jak silnym uczuciem jest miłość i jak niszczący wpływ ma ona na zakochanego. Może ona przynieść zarówno szczęście jak i gorycz i zwątpienie w sens życia. Jest ona uczuciem tragicznym.