Polityka społeczna jako nauka i praktyka, czynniki ewoluujące, cele, instrumenty.

Polityka społeczna jako dyscyplina akademicka rozwinęła się w Niemczech na uniwersytetach. Podział polityki społecznej jako nauka i praktyka. Nauka ma charakter interdyscyplinarny, czyli czerpie swoje definicje z innych nauk: ekonomia, socjologia, politologia, prawo, demografia. Ma za zadanie zidentyfikować problemy społeczne, występowanie zjawisk społecznych, zdiagnozować problemy, podać próby rozwiązania problemów społecznych, wskazać prognozy rozwoju pewnych nauk, ma dać narzędzia do pomiaru polityki.
Funkcje, Działalność praktyczna polityki społecznej- działalność podmiotów społecznych, przede wszystkim władzy publicznej zmierzającą do kształtowania godnych warunków życia i stosunków międzyludzkich zwłaszcza w środowisku pracy i zamieszkania. Najważniejszym podmiotem jest państwo. Nawet liberalna polityka społeczna odwołuje się do roli państwa, choć ma mniejsze znaczenie. Państwo ma być regulatorem np. prywatyzacji. Podstawowym źródłem zaspokajania potrzeb ludności maja być dochody z pracy. Najważniejszym zadaniem państwa wg. polityki społecznej to zapewnienie ludziom pracy ( aktywna polityka zatrudnienia), za godne pieniądze. W sytuacji, kiedy jednostka nie może znaleźć pracy, państwo ma utworzyć świadczenia społeczne rekompensujące stratę jednostki z zarobków. Muszą zajść rozwiązania systemowe.
Definicja polityki spolecznej z 1933 mówi ze głównym podmiotem który ma wprowadzać reformy to państwo. Polityka społeczna musi być realizowana w ramach istniejącego systemu gospodarczego. Polityka nie może zastępować systemu gospodarczego, może go reformować i wspierać.
Thomas Marschal w latach 70' kładzie również nacisk na czynnik państwa. Mówi, że jest to działanie polityczne mające na celu podnieść status społeczno-ekonomiczny jednostki. Ma realizować indywidualne prawo jednostki do dobrobytu. Zakres polityki społecznej ogranicza się do mieszkalnictwa, ochrony zdrowia i bezpieczeństwa socjalnego (ubezpieczenia społeczne, reformy emerytalne, socjale).
Polityka społeczna, a polityka socjalna.
Polityka socjalna ma mniejszy zakres podmiotowy i przedmiotowy niż polityka społeczna. Adresowana jest tylko do osób z minimum socjalnym, osoby znajdujące się w trudnej sytuacji materialnej (pobierają zasiłki, renty...). Natomiast polityka społeczna ma szersze znaczenie. Zawiera w sobie politykę socjalna i dotyczy również jakości życia. Nie skupia się tylko na ekonomii, ale na wykształceniu, życiu, ekologii, równouprawnieniu, zdrowiu. Nie są to też tylko świadczenia społeczne, ale rozwiązania systemowe.
Rozwój polityki społecznej w Niemczech
Za początek nowoczesnej polityki społecznej przyjmuje się lata 90' XIX wieku w Niemczech. Ówczesny kanclerz Otto von Bismarck, usystematyzował i nadał charakter powszechny, przymusowy i obowiązkowy ubezpieczeniom społecznym. Powszechność oznacza, że dotyczą też wszystkich pracowników zatrudnionych w gospodarce. Było to wydarzenie historyczne. Polityka społeczna to nie wymysł komunizmu, ale konserwatyzmu. Na początku było kilka rozdziałów ubezpieczeń. Początkowo działania Bismarca dotyczyły tylko polityki socjalnej, ale szybko rozszerzyły się na inne dziedziny.