Inny tytuł tego utworu to "Lament Świętokrzyski" lub "Żale Matki Boskiej pod krzyżem.
Stabat Mater Dolorosa-Stoi Matka Boleściwa.
Gatunek:lirycki-plankt (żal) lub monolog z niezachowanego dramatu,Misterium męki Pańskiej,fragment spektaklu teatralnego.
Utwór podzielony jest na kilka części.Pierwszą z nich stanowi 1 i 2 zwrotka.W części tej Maryja czuje się samotna i zwraca się do ludzi,aby jej wysłuchali.Prosi o współczucie i żal nad losem matki,która straciła syna.Maria chce opowiedzieć o swoim smutku,bólu i cierpieniu.
Zwrotki 3,4 i 5 także stanowią jednolitą i spójną całość.Maryja zwracając się do Chrystusa,stosuje zdrobnienia (np.Synku),aby wyeksponować czułość i ciepło wobec syna.Pojawiają się też inne przymiotniki np.krwawe,które tworzą kontrast.Opis cierpień w tej części jest drastyczny i jednocześnie bardzo realistyczny,a kontrasty jeszcze bardziej je eksponują.
Maryja cierpi z powodu widoku syna,jest pełna żalu i smutku.Chce współuczestniczyć w cierpieniu i pomóc Chrystusowi,którego traktuje jak dziecko.Jest bezsilna i bezradna.Adresatem 4 zwrotki jest anioł Gabriel,który zapowiedział Maryi szczęśliwą nowinę.kontrastem dla tamtych wiadomości jest jej obecny stan.
W siódmej zwrotce Maryja zwraca się do dobrych matek.Radzi im prosić Pana Boga,aby nigdy nie musiały opłakiwać własnych dzieci.
Ósma zwrotka jest najkrótsza,składa się tylko z dwóch wersów.Stanowi podsumowanie wiersza i ma charakter pointy,Wyraża rozpacz i żal oraz bezsilność wobec losu Maryi.
Uczucia i napięcie w wierszu rosną z każdą kolejną strofą.Maryja przedstawiona została jako zwykły człowiek,jako matka,której cierpienie jest bliskie wszystkim innym ludziom.Na pierwszym planie autor eksponuje miłość matki do dziecka.Siła cierpienia jest najważniejsza w utworze.Słowa są nacechowane emocjami.