Prolog o słowie

Ewangelia według św. Jana rozpoczyna się prologiem O Słowie Który ma swoistą formę , składa się z 18 wersetów.
Autor prologu skupia się na słowie, które stało się ciałem. Wplata jednak wzmiankę o Janie Chrzcicielu, które są wtrącone na zasadzie polemicznej ( ukazując ,że Jan nie jest tym słowem) kontrastu.(6)
Prolog jest utworem poetyckim określanym jako HYMN, charakteryzujący się podniosłym tonem , sztucznym językiem i rytmiką(brak reguł wspólną cechą jest odpowiedni dobór słownictwa)
Prolog jako odrębne dzieło liturgiczne wzorowane na hymnach, przypisywanie autorstwa Janowi, autor prologu jest nieznany, ułożony był jednak równocześnie z ewangelią i wprowadzał w tematykę ewangelii. Prolog powstał w kręgu uczniów janowych
PROLOG JANOWY
Skromność formy, wzniosłość treści, która jest niecodzienna jest to cecha charakterystyczna tego utworu w stosunku do innych hymnów
Podział na 3 części;
1. mówi o słowie i jego związku z bogiem (w.1.i 2.)
2. mówi o stosunku słowa do istniejącego świata (w3 i 4)
3. mówi o działalności słowa w świecie Cały czas podmiotem jest słowo. Jest to hymn o słowie wcielonym
Ad.1Na początku było słowo- zdanie proste, początek , oznacza coś od czego się zaczęło, czynność rozpoczęta , która trwa
....a słowo było u Boga , bliskość , wewnętrzna łączność. Słowo różne od ojca jako osoba jest z Nim identyczna pod względem natury jest BOGIEM. Będąc więc przy Bogu jest inną osobą.
...i Bogiem było słowo, słowo jest podmiotem. Słowo było na początku, słowo jest u Boga jest Bogiem , ale różni się od osoby Boga
WNIOSKI
Na początku było słowo- słowo istniało (cień istnienia)
A słowo było u boga – oznacza obecność słowa
I Bogiem było słowo identyczność podmiotu z orzeczeniem
Początek jest momentem otwierającym czas. Wers więc mówi o odwiecznym istnieniu słowa, które bytuje z Bogiem. Różni się od Boga osobą Utożsamianie słowa z naturą Boga
WERSET 2
...ono było na początku u Boga – podsumowanie
podkreślenie łączności słowa z Bogiem i przejście do omówienia roli , jaką słowo spełnia w dziele stworzenia
Ad. 2
WERSET 3
Wszystko miało swe istnienie w słowie; byty duchowe i materialne, wszystko staje się przez słowo ; Wszystko przez nie się stało...przez przyimek oznaczający pośrednictwo, ale nie musi ozn. Narzędzia. Skoro słowo jest bogiem to nie może być narzędziem Stało się , czynność dokonana
WNIOSEK; wszystko co istnieje zawdzięcza my słowu
WERSET 4 W nim było ...
Autor przechodzi od bytów nieożywionych do żyjących. Gdy mowa jest o życiu( brak specyfikacji )wszystko co jest żywe zawdzięcza życie słowu
Życie staje się światłością ludzi światło podobnie jak ciemność, woda , ogień należy do symboli, może mieć rozmaite znaczenie;
Przeciwieństwo ciemności, przebywanie boga, objawienie boże, jako poznanie boga , jako poznanie rozumowe(wiedza), oznacza tego co przynosi oświecenie, MESJASZ był nazywany światłem. W prologu Jana pod pojęciem światło rozumiemy wszelką w/w treść. Światło najczęściej interpretuje się tu jako objawienie lub poznanie boga. W tym kontekście pomiędzy życiem a poznaniem boga istnieje organiczny związek, kto żyje poznaje boga i na odwrót . To życie słowa udziela się jako światło , światło może oznaczać też jako tego , kto przynosi światło (poznanie Boga
WERSET 5 A światłość w ciemności świeci i ciemność jej nie ogarnęła
Światłość- ciemność ; przeciwieństwa; podkreślone zmaganie się światła z ciemnością co oznacza ciemność?
ŚWIATŁOŚĆ CIEMNOŚĆ
Symbol Boga przeciwieństwo Boga diabeł
Poznanie Boga brak poznania Boga
Człowiek poznający Boga człowiek zwalczający Boga
W tym kontekście Chrystus kontra świat lub Mesjasz contra szatan
Bardziej prawdopodobne jest starcie się objawienia Bożego z wszystkim co przeszkadza jego poznaniu
W tym starciu dochodzi do zwycięstwa światła ( i ciemność jej nie ogarnęła )
WERSET 9 rozwinięcie myśli z w. 5 - działalność słowa w świecie
Od strony językowej jest to semityzm, światło , które oświeca każdego człowieka, uwzględniając stylistyczną wymowę semicką ; Słowo , które oświeca każdego człowieka przyszło na świat. Tekst mówi więc , że każdy człowiek posiada jakieś światło ; władza poznawcza, łaska objawienia. Dosłowne tłumaczenie , było światło prawdziwe, które oświeca każdego człowieka przychodzącego na świat( 3 znaczenia ; widzialny; porządek , ład, rzeczywistość)
Mieszkańcy świata, siły przeciwne Bogu. Tutaj świat oznacza ludzi, zrozumiany jest wówczas związek światła z każdym człowiekiem. Słowo jest jedyną światłością i jedynym źródłem boskiego objawienia
WERSET 10 Styl autora odbiega od języka greckiego jest to semita myślący w j. Semickim... a świat go nie poznał , tutaj świat oznacza wszystko co istnieje chodzi jednak o ludzi którzy nie poznali słowa ludzie byli przez światło stworzeni, ale ludzie go nie poznali. Dochodzi do zaznaczenia rozbieżności pomiędzy ludźmi a objawieniem bożym
WERSET 11 mamy wyraźny paralelizm; rozróżniamy 3;gr. Tożsamość lub podobieństwo treściowe , kompozycyjne składniowe, część utworu , zdań, wersetów, częsty w pieśniach ludowych- psych. Równoległe występowanie zjawisk fizycznych i psychicznych jako dwóch samodzielnych niezależnych od siebie( dualizm karteziański 18w. Psych. Empiryczna 19w.
SYNONIMICZNY 2 zdania wyrażające tę samą myśl w różnych słowach
ANTYTETYCZNY ( przeciwstawny ) J20, 23 –Kościół otrzymuje władzę odpuszczenia grzechów, która przysługuje tylko Bogu
KLIMAKTYCZNY ( klimax- szczyt )rozwijający- w tym duchu został zbudowany werset 10 i 11 (pierwszy świat – to co istnieje
Drugi – ludzkość) lub idenyczne rozumienie
Trzecie znaczenie świata – naród wybrany )
WERSET 12 stwierdzenie , że jednak znaleźli się ludzie , którzy przyjęli słowo, otrzymali moc stania się dziećmi Boga. Kolejny semityzm
Którzy wierzą w jego imię – przyjęcie światła jest równoznaczne z wiarą; poznać, przyjąć, wierzyć w znaczeniu semickim , udział umysłu, woli, poznać, ukochać , przyjąć, poddać się Bogu .
U Jana PRAWDA oznacza Objawienie Boże, które przyniósł Jezus Chrystus, a które odnosi się do Boga, do Boga człowieka i do objawienia świata
WERSET 13 3 możliwości pochodzenia ludzkiego ;b krew oznacza człowieka, ciało, wola męża ( złączenie ciała z krwią ) też oznacza człowieka Wnioski ;
Dziecięstwo Boże nie ma nic wspólnego z fizycznym przychodzeniem człowieka na świat . Jest to zabieg apologetyczny( dział teologii poświęcony obronie dogmatów wiary chrześcijańskiej, zwłaszcza przed zarzutami innowierców) przeciwko mitologii greckiej ( potomstwo zrodzone z Boga i człowieka np. Herkules z Zeusa I Europy ) Jan synowstwo Boże przeciwstawia mitologicznym wyobrażeniom bo Bóg jest duchem, jest przyczyną życia, które poczyna się w wierzącym i daje mu uczestnictwo w naturze Bożej
WERSET 14 słowo ( logos ) światło , ciało oznacza człowieka słowo stało się człowiekiem WNIOSEK Bóg stał się człowiekiem , stało się obecne wśród ludzi Forma aorystu oznacza czynność dokonaną ; zamieszkało , wcielenie, staje się wprowadzeniem słowa w krąg ludzkiej rzeczywistości . I zobaczyliśmy chwałę Jego (jego bóstwo . ) Tę chwałę otrzymał jednorodzony od ojca . Jednorodzony; pełen łaski i prawdy Pełen ; może odnosić się do ojca , jednak bardziej odnosi się do jednorodzonego . Stąd pełen łaski i prawdy odnosi się do słowa , które stało się człowiekiem WERSET 16 Wszystkie łaski otrzymujemy od Jednorodzonego ( łaskę po łascse – nie wyraża ani ciągłości łaski ani rozbieżności.
WERSET 18 objawić tajemnice Bożego życia ( Bożej miłości ) może tylko syn , bo tylko on zna ojca był na łonie ojca i jest jednym jedynym Jego synem .