profil

Litwini w Polsce - grupa etniczna i wyjaśnienia

Ostatnia aktualizacja: 2021-04-28
poleca 85% 1252 głosów

Treść
Grafika
Filmy
Komentarze

Grupa etniczna - w znaczeniach antropologicznym i społecznym – zbiorowość, która postrzega siebie samą lub postrzegana jest przez otaczające ją zbiorowości jako odrębną i specyficzną ze względu na jedną lub więcej cech takich jak:
1. Kulturę (język, gwarę, religię, obyczajowość, itp.)
2. Genealogię (wspólne losy/wspólna historia, wspólni przodkowie, itp.)
3. Poczucie posiadania własnego terytorium i praw do niego
4. Odrębność osobowościową (stereotypy - czyli jak inni ich postrzegają, autostereotypy - czyli wyobrażenia o samych sobie)

Wyróżnia się następujące grupy:
1. Zwarte.
2. Rozproszone.

Mniejszości o zwartej strukturze to takie, które od lat przebywają na tym samym terenie co ich przodkowie, kultywują tradycję i zachowują odrębność m. in. pod względem kulturowym i obyczajowym, niejednokrotnie starają się stworzyć własne władze samorządowe. Natomiast osoby należące do mniejszości, które są rozproszone w zdecydowanie większym stopniu asymilują się z liczniejszą grupą, zatracają swoją tożsamość narodową. Z reguły tego typu zjawiska mają miejsce w dużych miejskich metropoliach. Bywa i tak, że celowo pewne osoby chcą zatracić swoją tożsamość i budować nowe życie - bez przeszłości.

Litwini w Polsce


Litewska mniejszość narodowa liczy w Polsce 5,8 tys. osób według narodowego spisu powszechnego z 2002; ambasada litewska w Polsce podaje liczbę 15 000 osób pochodzenia litewskiego. Zamieszkuje przede wszystkim tereny Suwalszczyzny, gminy: Puńsk, Szypliszki, Krasnopol i Sejny.

W 2002 r. przeprowadzony narodowy spis powszechnego ludności i mieszkań wykazał, że mniejszość litewska liczy 5 639 osób w tym:
• w województwie podlaskim - 5 097
• w województwie mazowieckim - 99,
• w województwie warmińsko-mazurskim - 83,
• w województwie pomorskim - 75,
• w województwie zachodniopomorskim - 67,
• w województwie dolnośląskim - 53.

W gminie Puńsk Litwini stanowią 74,4% ludności i mają dominujący udział we władzach samorządowych. Język litewski został w tej gminie uznany w 2006 za język pomocniczy. Litwini mają także przedstawicieli we władzach powiatu sejneńskiego.

Większość polskich Litwinów należy do kościoła rzymskokatolickiego.

Język litewski jest nauczany w 17 placówkach, do których uczęszcza ok. 730 uczniów. Mniejszość litewska jako jedyna w Polsce używa języka ojczystego do nauczania prawie wszystkich przedmiotów w szkole.

Obecnie w Polsce działają 4 litewskie organizacje pozarządowe o charakterze narodowym: Stowarzyszenie Litwinów w Polsce, Wspólnota Litwinów w Polsce, skonfederowana ze Światową Wspólnotą Litwinów, Stowarzyszenie Św. Kazimierza i Stowarzyszenie Młodzieży Litewskiej w Polsce.

Historia


Język litewski wg powiatów II RP
Narodowość litewską podczas spisu ludności w 1931 roku zadeklarowało 80 tys. obywateli ówczesnego państwa polskiego. Żyli oni głównie w województwach białostockim, nowogródzkim i wileńskim.

Mniejszość litewska w polskich mediach
TVP Białystok nadaje raz w tygodniu program w języku litewskim z polską listą dialogową, o tematyce związanej z mniejszością litewską zamieszkującą Podlasie pt. Panorama litewska / Lietuvių panorama (dawniej w programie wszystkich mniejszości narodowych i etnicznych na Podlasiu pt. Sami o sobie). Polskie Radio Białystok nadaje trzy razy w tygodniu: w niedziele wtorek i czwartek audycje w języku litewskim pt. Litewski Magazyn Radiowy.

Czy tekst był przydatny? Tak Nie

Czas czytania: 2 minuty