Tragizm w "Konradzie Wallenrodzie".

Mickiewicz napisał "Konrada Wallenroda" pod wpływem wymuszonego pobytu w Rosji, z powodu procesu członków filomatów, tak więc utwór ten musiał zawierać jakieś sprytnie ukryte przed cenzurą treści.
Utwór ukazuje inny sposób walki - podstępny i opierający się na zdradzie, prowadzącej jednak do zagłady przeciwnika. Wspomniał o tym w motcie zaciągniętym z „Księcia” Machiavellego

„Macie bowiem wiedzieć, że są
dwa sposoby walczenia-
trzeba być lisem i lwem”

Cała fabuła została streszczona w balladzie "Alpuhara" opowiedzianej przez wajdelotę litewskiego - Halbana (historia o podstępie ostatnich Arabów hiszpańskich, broniących się w Alpuharze przed Hiszpanami; władca Almanzor postanawia zemścić się na wrogu w dość nietypowy sposób: przedziera się samodzielnie do Granady, gdzie szaleje dżuma; następnie udaje się do obozu wroga, gdzie zaraża wszystkich Hiszpanów tą śmiertelną chorobą).
Podobna sytuacja jest w przypadku Konrada Wallenroda, Waltera Alfa, który postanawia poświęcić się dla dobra Litwy i zniszczyć Zakon Krzyżacki podszywając się pod Wielkiego Mistrza krzyżaków.
Romantyczny tragizm głównego bohatera opiera się na konflikcie bardzo ważnych wartości. Własne szczęście w miłości i rodzinie, pośród swojego narodu stoi w sprzeczności w natychmiastowej potrzebie pomocy upadającej Litwie, która nie ma szans w otwartej walce zbrojnej z Zakonem, o czym świadczy wstęp ukazujący nam stan uzbrojenia Litwy. Drugą strefą konfliktową jest problem moralności rycerskiej, której nauczył go Zakon, a przeciw której musi stanąć, aby ratować ojczyznę. Musi mianowicie zastosować technikę podstępu; to właśnie staje się przyczyną jego wewnętrznego rozdarcia na dwóch ważnych płaszczyznach życiowych.
Dokonana wcześniej seria tragicznych wyborów, doprowadza ostatecznie do destrukcji Zakonu Krzyżackiego, a następnie do samobójstwa bohatera. Chciał on uniknąć haniebnego sądu i śmierci z katowskiej ręki.
Trzeba jednak zauważyć, że taki sposób postępowania zostaje usprawiedliwiony przez wajdelotę w jednej z jego ballad, opowiedzianych na uczcie w Zakonie. Porównuje on Litwinów do niewolników, dla których jedynym orężem może być podstęp - jest to wyraźne odwołanie do aktualnej wtedy sytuacji Polski.
Tragizm wynika więc z konfliktu wartości, konieczności wyboru tylko jednej drogi, tak jak w dramacie antycznym, prowadzącej do katastrofy;