INFORMACJE OGÓLNE
Austria to państwo leżące w środkowej Europie, bez dostępu do morza. Na północy graniczy z Niemcami (784 km) i Czechami (362 km), na wschodzie ze Słowacją (91 km) i Węgrami (366 km), na południu ze Słowenią (330 km) i Włochami (340 km), na zachodzie ze Szwajcarią (164 km) i Lichtensteinem (35 km). Powierzchnia tego kraju wynosi 83,9 tys. km2. Mieszka tam 8,917 miliona (2020) ludzi; średnia gęstość zaludnienia to 90 osób/km2, najwięcej ludności zamieszkuje w Wiedniu i Dolnej Austrii, najmniej w Tyrolu. Stolicą jest Wiedeń. Największe miasta to: Linz, Graz, Salzburg, Innsbruck, Klagenfurt. Miasta zamieszkuje 55% ludności, z czego ok. 21% to wiedeńczycy. Austria dzieli się na dziewięć krajów związkowych. Językiem urzędowym jest niemiecki. Do nielicznych mniejszości narodowych należą Słoweńcy, Chorwaci i Węgrzy(zamieszkujący południowe i wschodnie rejony kraju), a także społeczność cygańska. Napływ imigrantów z Europy Wschodniej i uchodźców z byłej Jugosławii spowodował wzrost napięć na tle etnicznym. Nasilił się w okresie recesji gospodarczej; według niektórych Austriaków imigranci zajmują miejsca pracy rodzimej ludności.
Katolicy stanowią w Austrii 84,3% ludności, ateiści-6,0%, luteranie-5,6%, muzułmanie-1,0%, żydzi-0,1%.Przyrost naturalny 0,05% (1998), jeden z najniższych w Europie. Średnia długość życia: mężczyźni 74 lata, kobiety 81 lat.
WARUNKI NATURALNE
65% powierzchni kraju zajmują Alpy (ich wschodnia część), 10% Masyw Czeski z licznymi kotlinami śródgórskimi (największa Klagenfurcka). Najwyższy szczyt Groglockner 3797 m n.p.m. (Wysokie Taury). Wschodnia część nizinna (Kotlina Wiedeńska). Główne rzeki: Dunaj, Inn, Aniza, Drawa. Liczne jeziora: największe Bodeńskie (na granicy ze Szwajcarią i Niemcami), Nezyderskie (na granicy z Węgrami), Atter.
FLORA
Roślinność alpejska oraz lasy iglaste i bukowo-jodłowe pokrywające 40% powierzchni (jeden z najwyższych wskaźników w Europie). Na nizinach naturalna roślinność została zastąpiona przez uprawy.
FAUNA
W Alpach zamieszkują m.in.: kozice, orły, sokoły, sowy. Fauna i flora chroniona jest w licznych rezerwatach i parkach narodowych, największy - Karwendel (pow. 72 tys. ha).
KLIMAT
Klimat umiarkowany, silnie zróżnicowany ze względu na wysokość n.p.m. W górach liczne lodowce (największy Pasterze o długości 10,2 km), wysokie opady (do 2000 mm), częste burze i feny. Na nizinach suma roczna opadów 500-900 mm. Średnia temperatura powietrza i średnia suma opadów w stolicy kraju wynoszą: w styczniu -2C i 38 mm, w lipcu 20C i 76 mm.
USTRÓJ POLITYCZNY
Jest to kraj związkowy o demokratycznym ustroju wielopartyjnym; faktyczną władzę wykonawczą sprawuje kanclerz (premier). Od 6 grudnia 2021 kanclerzem jest Karl Nehammer. Prezydentem Austrii jest Alexander Van der Bellen.
INTEGRACJA Z UNIĄ EUROPEJSKĄ
Zdania Austriaków na temat przystąpienia do UE były podzielone. Przeprowadzone w czerwcu 1994 roku referendum dało jednak nadspodziewanie wysoki odsetek głosów na „tak” (66,4%) przy frekwencji 81%. Korzyścią płynącą z członkostwa w Unii są niższe ceny żywności i większy wybór towarów w sklepach. Pojawiają się jednak opinie, że zrzeszenie z UE naruszy narodową tożsamość i niezależność. Lobby rolnicze wciąż wyraża obawy, iż unijna polityka rolna może zagrozić połowie austriackich gospodarstw. Dążenie do utrzymywania parytetu szylinga wobec marki niemieckiej uczyniło z Austrii poważnego kandydata do Europejskiej Unii Walutowej. W 1998 roku potwierdzono, że kraj spełnia wymagane „kryteria zbieżności”, chociaż nie obyło się bez wewnętrznych głosów krytyki.
RECESJA GOSPODARCZA
Po stabilizacji lat 70. i 80. Przemysł zaczął odczuwać skutki recesji w Niemczech i sąsiadujących z Austrią krajach Europy Wschodniej. W wyniku spadku zamówień eksportowych wzrosło bezrobocie. Gdy zawiodły metody protekcjonizmu i subsydiowania produkcji, wzmogły się napięcia społeczne i polityczne.
OŚWIATA
Kształcenie dzieci i młodzieży odbywa się dwutorowo, w zależności od zdolności uczniów. Ukończenie gimnazjum (1118 placówek) uprawnia do podjęcia studiów wyższych, pozostałe szkoły (1115) przygotowują do zawodu. Uniwersytety są przepełnione, a młodzi ludzie studiują sześć i więcej lat.
PRZESTĘPCZOŚĆ
Wskaźnik przestępczości w Austrii jest niższy od średniej europejskiej, ale wzrasta liczba kradzieży z włamaniem. Wraz z pojawieniem się w Wiedniu rosyjskiej mafii nasiliło się zjawisko prania brudnych pieniędzy.
MEDIA
Spośród mass mediów największą niezależność zachowała prasa. Monopol na działalność radiowo-telewizyjną ma sterreichischer Rundunkf (ORF), którego pracą kieruje Kuratorium złożone z przedstawicieli partii politycznych. Telewizja jest starannie licencjonowana przez ORF, aby nie mogła odbierać widzów programom rządowym. W dużych miastach nie wolno używać anten satelitarnych. Niektóre nieoficjalne rozgłośnie radiowe nadają z terenu sąsiednich państw. W Austrii ukazują się 33 dzienniki (m.in. poczytny Die Presse). Działają dwie państwowe stacje telewizyjne, jedna państwowa stacja radiowa, telewizja kablowa istnieje tylko w dużych miastach.
TURYSTYKA
Wpływy z turystyki stanowią 14% dochodu narodowego brutto. Prawie jedną trzecią tych przychodów wypracowują znakomite alpejskie ośrodki sportów zimowych. Wiele miejscowości jak Sankt Anton i Kitzbhel, nastawia się na przyjęcie najbogatszych gości. W szczycie sezonu letniego (lipiec, sierpień) turyści przybywają do malowniczego Tyrolu i nad jeziora w okolicach Bad Ischl. Wiele atrakcji oferuje Wiedeń. Odbywają się tam liczne konferencje międzynarodowe, spotkania polityczne, naukowe i kulturalne. Drugie, co do wielkości miasto, Salzburg, znane jako miejsce urodzenia Mozarta, słynie z organizowanych tu co roku letnich festiwali muzycznych. W Austrii znajdują się również liczne uzdrowiska m.in. w Baden, Badgestein i Innsbrucku.
GOSPODARKA
Oparta na usługach (turystyka, handel, tranzyt, instytucje finansowe i ubezpieczeniowe), przemyśle i rolnictwie. Posiadane bogactwa naturalne nie zaspokajają potrzeb państwa. Eksploatuje się: rudy żelaza, ropę naftową i gaz ziemny, węgiel kamienny i brunatny, grafit, sól kamienną, kwarc i surowce ceramiczne (m.in. glinę) oraz magnezyt, którego Austria jest największym producentem światowym. Dochód narodowy 1400 USD na 1 mieszk. (1997). Zadłużenie 29 mld USD (1996). Struktura zatrudnienia: usługi - 55%, przemysł - 37%, rolnictwo - 8%. Handel zagraniczny: eksportuje się gł. maszyny (31%), półfabrykaty (15%), tekstylia (8%), importuje się maszyny (23%), półprodukty (16%), samochody (10%). Gł. partnerami handlowymi są: Niemcy, Włochy, Szwajcaria, Japonia.
ROLNICTWO
Struktura użytkowania ziemi: użytki rolne stanowią 41,5% powierzchni kraju, grunty orne i sady - 18,3%, użytki zielone (łąki i pastwiska) - 24%. Uprawia się: zboża (jęczmień, pszenicę, kukurydzę, owies), buraki cukrowe, rośliny pastewne, ziemniaki, warzywa i owoce (gł. winorośl). Hodowla bydła, trzody chlewnej, drobiu, owiec. Rozwinięte leśnictwo (produkcja papieru, tarcicy i zapałek) i rybołówstwo śródlądowe, gł. nad Jeziorem Nezyderskim.
PRZEMYSŁ
Przemysł obejmuje liczne drobne i średnie zakłady produkcyjne, gł. hutnicze (hutnictwo żelaza - Linz, Leoben, huty aluminium - Ranshofen) petrochemiczne (produkcja tworzyw sztucznych), maszynowe (samochody ciężarowe), elektrotechniczne, metalowe, środków transportu, spożywcze, włókiennicze, drzewne. W okolicach Salzburga zlokalizowane są zakłady produkujące instrumenty optyczne. Największym ośrodkiem przemysłowym jest Wiedeń i jego okolice. 70% energii dostarczają elektrownie wodne.