Gospodarz
Wulkan energii
Uosobieniem starej, ale pełnej energii, zaradnej kobiety jest bohaterka Chłopów Władysława Stanisława Reymonta, Dominikowa. To z inicjatywy matki jej piękna, młoda córka Jagna zostaje wydana za najbogatszego gospodarza we wsi, przywódcę gromady – Macieja. Ona też decyduje o przepisaniu najlepszego kawałka ziemi Jagnie. Po śmierci Boryny to ona skłania córkę do pilnowania swego majątku i nieustępowania w sporach z Borynami (które Jagusię zniechęcają i nużą– gdyby nie żelazna ręka matki,...
Tyran domowy
Słowo tyran nie zawsze odnosi się do sposobu sprawowania władzy państwowej czy lokalnej. Teksty kultury przynoszą też wiele portretów tyranów domowych: mężów bądź żon, matek bądź ojców sprawujących w swych domach okrutną nieraz władzę absolutną. To oni ustanawiają panujące w swych domach prawa i domagają się bezwzględnego ich respektowania, za nieposłuszeństwo karzą niechęcią, biciem, wymówkami, a nieraz okrutnym traktowaniem dziecka bądź współmałżonka lub... wydziedziczeniem. Takim tyranem...
Wieś skrajnie uboga w tekstach młodopolan
Nie brakuje też obrazów skrajnie ubogiej wsi w tekstach młodopolan. W wierszu Jana Kasprowicza W chałupie i cyklu utworów Z chałupy odnajdziemy obrazy ubogich chłopskich chat. W epopei Reymonta Chłopi znajdzie odbicie dramatyczne niekiedy życie i bieda ubogich gospodarzy i komorników. Skrajne ubóstwo i morderczą pracę chłopów opisze też Stefan Żeromski w opowiadaniu Zmierzch . W naturalistycznych opowiadaniach i Wiernej rzece tego pisarza pojawią się obrazy biednych chłopów...
Młoda Polska : Ważni bohaterowie literaccy
Aniela Dulska – symbolizuje kobietę ograniczoną, fałszywą,hołdującą moralności na pokaz; reprezentuje kołtuńskie mieszczaństwo. Na ten portret składa się jej stosunek wobec sąsiadów, dalszej rodziny, męża i wreszcie jej zachowanie, gdy okazuje się, że syn ma romans ze służącą. Chochoł – opatulony na zimę krzak róży stał się symbolem ukrytych pokładów siły, nadziei na przyszłość, ale też braku możliwości na dziś. Jest też symbolem wyroczni, co widać, gdy w końcówce Wesela wciąga...
Młodopolskie obrazy biednej wsi
Nie zapomni o ubóstwie wsi syn chłopski Jan Kasprowicz,który w sonetach Z chałupy utrwalać będzie nędzę wsi: Płot się wali; piołun na podwórkach; Tu rżą konie, ryczą chude krowy, Tam się zwija dziewek wieniec zdrowy W kraśnych chustkach, koralowych sznurkach. Szare chaty! Nędzne chłopskie chaty! Jak się z wami zrosło moje życie, Jak wy, proste, jak wy, bez rozkoszy. (Jan Kasprowicz, Z chałupy , Sonet I) O biedzie na przednówku, żebrakach i komornikach niemających swej ziemi ani...