1. ‘zwierzę należące do gromady gadów, Reptilia’; 2. przenośnie ‘człowiek podły, nikczemny’; 3. potocznie ‘zwierzę budzące obrzydzenie, grozę, najczęściej wąż’; 4. stpol. i dziś dialektalnie ‘drobne budzące wstręt stworzenia, robactwo, insekty, pasożyty’; 5. gwarowo ‘zwierzęta domowe’.
Pochodzenie:
Od XV w.; ogsłow. (czes. had, ros. gad) < psłow. *gadъ ‘zwierzę budzące wstręt, obrzydzenie; wąż, żmija’ – rzeczownik odczasownikowy od psłow. *žadati (sę) (< *žedati < *gēd-) ‘brzydzić się, odczuwać wstręt’ – z przejściem e : a; pierwotnie ‘to, co budzi wstręt, obrzydzenie’.