Wieś paraboliczna, zmitologizowana

Ostatnio niebywałą popularnością cieszą się literackie utwory paraboliczne, na poły baśniowe, związane z prozą realizmu magicznego, akcentujące wiejski bezczas (czy czas mityczny), w który wpisują się wydarzenia historyczne oraz podobne baśniowe, paraboliczne filmy związane z kinem autorskim. Utrwalanie i kreowanie mitów w tekstach kultury poświęconych wsi to drugi, obok groteskowego, zapoczątkowanego przez Redlińskiego w Konopielce, wiejski nurt literatury i filmu... Do polskiej prozy wiejskiego realizmu magicznego zaliczyć można np. popularny Prawiek i inne czasy Olgi Tokarczuk, z kolei autorskie kino Jana Jakuba Kolskiego, którego akcja toczy się na prowincji, „wszędzie i nigdzie”, przedstawia odwieczne prawa rządzące światem: prawa życia i śmierci, przyrody, miłości, szaleństwa, przyjaźni. Ważne miejsce zajmuje w tych filmach motyw inności, wyniesionej na piedestał, traktowanej jako świętość (w Jańciu Wodniku) czy inności, która deprecjonuje, powoduje cierpienie (Grający z talerza). Zarówno w kinie Kolskiego, jak i Leszczyńskiego akcentowane są motywy śmierci, jej oszukiwania, chętnie przedstawiane są też postaci bezpośrednio ze śmiercią związane: osoby wiejskich kaznodziejów wygłaszających mowy na pogrzebach (Grający z talerza Kolskiego, Requiem Leszczyńskiego). Częstym motywem pojawiającym się u Kondratiuka jest także zaszycie się na wsi, odcięcie od spraw świata i przemijanie (Gwiezdny pył, Wrzeciono czasu). Bohatera nawiedza kusząca kobieta, będąca ucieleśnieniem jego marzeń erotycznych, gdzieś w tle czai się śmierć, obok pojawia się towarzyszka życia – lojalna, dzieląca los mężczyzny, z którą można pracować i doznawać piękna. Niekiedy, jak w Gwiezdnym pyle, obok elementów parabolicznych, pojawiają się też groteskowe...