Jak mądrze głosi encyklopedia, ludowością w literaturze nazywamy program estetyczny głoszący potrzebę nawiązania w kulturze do poezji ludowej. To właśnie dzięki ludowości, czerpiącej głównie ze źródeł słowiańskich, wykształciła się...
Wizerunek kraju lat dziecinnych w „Panu Tadeuszu” Adama Mickiewicza. Interpretując podane fragmenty, rozważ związek doświadczeń emigracyjnych z obrazem utraconej ojczyzny. Wnioski z analizy odnieś do całej epopei. W Epilogu „Pana Tadeusza”...
W balladzie została przedstawiona zagadkowa historia związana z jeziorem Świteź. Ukazane jest ono w sposób niezwykle tajemniczy. Zwłaszcza noc potęguje ową tajemniczość, wzbudzając ponadto grozę. "Bo jakie szatan wyprawia tam harce! Jakie się...
SCENA WIĘZIENNA Scena odgrywa się w Wigilię Bożego Narodzenia w klasztorze Bazylianów, który więzieniem i znajduje się w Wilnie. Czasem wydarzeń jest północ. Podczas wieczoru Wigilijnego wszyscy więźniowie zbierają się w celi Konrada, aby...
W 1823 roku władze carskie wykryły tajne organizacje młodzieżowe działające w Wilnie oraz innych miastach Litwy. Rozpoczęły się aresztowania, uwięziono także Mickiewicza i jego przyjaciół, filomatów. Odbył się proces i na mocy wyroku niektórych...
Jednymi z głównych bohaterów komedii Aleksandra Fredry pt. „Zemsta" są Cześnik Raptusiewicz oraz Rejent Milczek. Cześnik wywodzi się ze starego rodu szlacheckiego. Rejent natomiast zajmuje niską pozycję w hierarchii urzędniczej– sporządza...
Dzieje zamku Horeszków. Gerwazy ukazał nam zamek jako miejsce spotkań szlachty okolicznej, miejsce sejmików i narad szlachty, podczas których pito wino z wielkich kuflów. Tu zbierano się na łowy, na sejmy, imieniny pańskie. Tu, w zamku, pan...
Na powstanie III części "Dziadów" Adama Mickiewicza miało wpływ kilka czynników. Przede wszystkim poeta zaczerpnął z doświadczeń, jakie zdobył w czasie swej działalności najpierw w kręgach Filomatów, a później w założonym przez nich...
„ Nam strzelać kazano. – Wstąpiłem na działo I spojrzałem na pole; dwieście harmat grzmiało” Adam Mickiewicz w „Reducie Ordona” ukazuje obraz bitwy wojsk rosyjskich i polskich, a także wyraźne dysproporcje sił walczących. Wypowiada się o...
Zgadzam się i rozumiem słowa Adama Mickiewicza: „Czucie i wiara silniej mówi do mnie niż mędrca szkiełko i oko” oraz „Miej serce i patrzaj w serce”. Często jest tak ze stoimy przed jakimś trudnym wyborem, jesteśmy w trudnej sytuacji i co wtedy...
Epilog wyjaśnia w jakich okolicznościach powstał utwór. Kolejne próby organizowania powstań kończyły się klęską. Polacy stracili nadzieję, że w ich pokoleniu kraj odzyska niepodległość. Nastąpiło silne zwątpienie w działanie. Narrator w epilogu...
Streszczenie Prolog: Wilno, cela w klasztorze bazylianów przerobionym na więzienie. Pomiędzy duchami Zła i Dobra toczy się walka o dusze więźnia. Bohater pisze po łacinie węglem na ścianie słowa: „Gustaw zmarł 1 listopada 1823 r. Tu narodził...
W „Nie-Boskiej komedii” Krasińskiego opisana zostaje rewolucja pomiędzy arystokracją a rewolucjonistami. Do przeciwników szlachty należą klasy niższe: przedstawiciele chłopów, rzemieślników, robotników fabrycznych, pomywaczek i lokai....
Analiza i interpretacja sonetu "Stepy akermańskie". "Stepy akermańskie" to pierwszy z cyklu 18 sonetów krymskich Adama Mickiewicza. Powstały one po letniej wyprawie, którą poeta odbył z Odessy na Krym w 1825 r. Utwór, który wybrałam to tzw....
"Prawdziwą sprawiedliwością jest przeżyć to co się uczyniło innym." Arystoteles Te słowa Arystotelesa brzmią tak, jakby posłużyły za główny motyw i morał do napisania "Balladyny" Juliuszowi Słowackiemu. Czy tytułowa...
Warto przypomnieć choćby fragmenty tekstu ludowego, który stanowił punkt wyjścia dla 'Lilii'. Oto początek jednej z wielu zanotowanych przez Oskara Kolberga odmian pieśni zatytułowanej 'Stała się nam nowina Pani pana zabiła': 1. Stała się nam...
„Romantyczność” jest typową balladą romantyczną. Na taki stan rzeczy wskazuje występowanie w niej wzorcowych, dla epoki w której powstała, cech. Już sam gatunek, jakim jest ballada, wskazuje iż wywodzi się ona z wierzeń ludowych. Utwór ma także w...
Dlaczego twoim zdaniem „Pana Tadeusza” nazywamy epopeją narodową? Epopeja, inaczej epos, jeden z głównych i najstarszy gatunek epiki. Obejmuje utwory najczęściej poetyckie rzadziej tworzone prozą, a ukazujące dzieje życia legendarnych,...
Wielka Rewolucja Francuska zapoczątkowała erę rewolucji XIX i XX wieku. Uznanie „praw człowieka”, obalenie hierarchii stanowej i feudalnych autorytetów sprzyjało powstawaniu demokratycznych ruchów w Europie. Do radykalizacji przyczynił się...
Bohater romantyczny to miano, które łączy postacie, które wyszły spod pióra Goethego, Byrona, Mickiewicza czy Słowackiego. Choć twory, które stanowią kanwę każdego romantycznego dzieła - ich bohaterowie, są od siebie odmienni, tym niemniej można...
Słowo „romantyzm” wywodzi się od średniowiecznych romansów rycerskich. Okres I poł XIXw. Romantyzm był epoką, która odcisnęła swoje piętno na wszystkich dziedzinach życia; począwszy od stroju (w postaci zwiewnych, delikatnych sukien u kobiet i...
Wieczorem w zamku Horeszków wydano uroczystą wieczerzę. W uczcie tej wzięli udział: Sędzia, Soplica, Podkomorzy, Tadeusz, Rejent, Asesor, kapitan Rykow, Wojski. W zamku podłoga była wysłana kamieniem, ściany bez żadnych ozdób, jedynie w koło...
Józef Papkin to jeden z bohaterów "Zemsty" A.Fredry. Był on biednym człowiekiem, lecz umiał poradzić sobie w życiu. W istocie był łatwowierny, można go było przekupić za kielich dobrego wina i jadła. Bardzo się przechwalał i wyolbrzymiał swoje...
„Konrad Wallenrod” jest poematem, który zapoczątkował w historii literatury okres, w którym: • problematyka narodowa i sprawy związane z walką o niepodległość wysunęły się na plan pierwszy, • literatura stała się narzędziem kształtowania uczuć...
Druga część "Dziadów" dotyczy problemów moralnych. Przedstawiona tam moralność wynika z przekonań o winach i karze. Guślarz przywołuje duchy postaci, które za życia popełniły grzechy lekkie, średnie i ciężkie. Należy pamiętać, że każdy grzech...
NAZWA ROMANTYZM: Wywodzi się pośrednio z łacińskiego "romanus”: rzymski - choć wcale nie o rzymską kulturę tu chodzi. Nazwę "romańskie" stosowano wobec języków tubylczych w prowincjach rzymskich, romansami zaś zwano podania i...
Moralne wybory to niewątpliwie najtrudniejszy element życia ludzkiego. Człowiek często zastanawia się do jakiego ideału dąży, z kim się utożsamia i jaką metodę postępowania powinien wybrać. Pierwsza z tych metod – etyczna, wiąże się zazwyczaj z...
Motyw cierpienia i zła spotykany jest w literaturze już od jej początku, gdyż samo cierpienie i zło towarzyszy człowiekowi od zarania dziejów. Jest ono przyczyną ciągle rodzących się wątpliwości, pytań, tragedii, które twórcy ujmują w dziełach...
Jezioro Świteź w Płużynach (wg ballady pod tytułem tegoż akwenu) posiada dramatyczną historię. Otóż w miejscu jeziora Świteź dawno temu stało miasto niegdyś przez Tuhanów rządzone. Pewnego jednak razu miasto te oblegał potężny car Rosyjski....
W „Panu Tadeuszu” Adama Mickiewicza przyroda pełni znaczącą rolę – jest ona jednym z głównych elementów świata przedstawionego. Mickiewicz opisuje przyrodę swego kraju ojczystego, którą idealizuje, przedstawia jako arkadię – krainę za którą...
Latem 1811 roku na Litwie niedaleko Nowogródka,doszło do zbrojnego zajazdu na dworek szlachecki Soplicowo. Powodem był spór o zamek, który po śmierci Stolnika Horeszko nie przedstawiał właściwie żadnej wartości. Został sądownie przyznany...
Sonet Adama Mickiewicza jest liryką bezpośrednią (występują formy osobowe czasownika, np. „wpłynąłem”). Podmiot liryczny można utożsamić z samym autorem, na co wskazuje ostatnia zwrotka (wspomnienie Litwy – ojczyzny Mickiewicza oraz podróż, jaką...
- Łączy epikę i lirykę - synkretyzm, czyli wzajemne przenikanie się w utworze różnych tendencji rodzajowych i gatunkowych (ballada, pieśń, powieść, partie liryczne i opisowe, dialog) - fabuła nasycona dramatyzmem - fragmentaryczność...
Adam Mickiewicz, nasz wieszcz narodowy w swoich utworach zawsze podejmował problematykę narodu polskiego. Tak było i w „Dziadów” cz. III, która napisana zostały pod wpływem upadku powstania listopadowego oraz procesu filomatów i filaretów, często...
Adam Mickiewicz dużą uwagę skupił na szlachcie polskiej, z którą był związany. W utworze ukazał zarówno zalety, jak i wady szlachty. Mimo pewnych wad poeta ocenił szlachtę dość korzystniehą sminującą cec złuzlachty polskiej jest jej patriotyzm....
Sonet „Żegluga” składa się z dwóch części: opisowej i refleksyjnej. Ma stałą budowę: pierwsza i druga zwrotka po cztery, trzecia i czwarta po trzy. Część opisową można podzielić na dwie części. Pierwsza rozpoczyna się dynamicznym opisem morza:...
Czwarta część dzieła Adama Mickiewicza pt. „Dziady” to dialog między Pustelnikiem – Gustawem i Księdzem, oparty na konfrontacji, polemice, między dwoma antagonistycznymi światopoglądami – romantycznym i oświeceniowym. Ta rozmowa to jednocześnie...
Zamek był własnością Stolnika, od 400 lat znajdował się w rodzinie Horeszków. Miejsce hucznych uczt, podczas których szerokimi strumieniami płynęło wino, a kapela przygrywała na rozlicznych instrumentach. Tam, w zamku, pan godził zwaśnionych...
Debiut najwybitniejszego poety, tzn. wydanie tomu pierwszego poezji „Ballady i romanse” w 1822 roku został uznany za tak ważne wydarzenie literackie, że tę datę przyjęto później za początek romantyzmu, czyli próg nowej epoki w literaturze...
I. Cała literatura romantyczna przesiąknięta jest problematyką patriotyczną ponieważ powstaje ona w okresie niewoli politycznej. Niepodległość utraciliśmy 1795 r. Próba jej odzyskania przy boku Napoleona zakończyła się klęską, ale Polacy nie...
"Sonety krymskie" są literackim efektem podróży Mickiewicza na Krym. Poeta zachwycony niezwykłością i orientalnością krajobrazu stworzył cykl licznych sonetów. Najwybitniejszym twórcą sonetów w średniowieczu był włoski poeta Franciszek Petrarka,...
Podróż Kordian traktuje jako konfrontacje marzeń z rzeczywistością. Sam mówi na ten temat: "Był wiek, zem ja w dziecinnych marzeniach budował Wszystkie stolice ziemskie, dziś je widzę różnie; Alem pierwszych obrazów w myśli nie...
STOLNIK HORESZKO - był magnatem, właścicielem licznych wsi, dóbr ziemskich i chłopów. W jego zamku odbywały się różne uczty, polowania, sejmy powiatowe i bale. W czasie tych uczt grała orkiestra a po zamku chodziła liczna służba. Stolnik...
Plan: 1. Kim są bohaterowie "Zemsty"? 2. Jakie maja cechy podobne? a) upór i nieustepliwość, b) nieuczciwość, c) zachłanność na pieniądze, d) porzekadła. 3. Jakie są między nimi różnice? a) wygląd...
Hrabia Henryk, występujący w dramacie Zygmunta Krasińskiego również jako Mąż, jest nietypowym i bardzo interesującym przykładem bohatera romantycznego. Od innych postaci romantycznych wiele go różni. Jego portret jest wszechstronny, postać to...
"Pielgrzym", ze zbioru "Sonety krymskie" jest, jak wynika z tytułu tomu, sonetem napisanym przez Adama Mickiewicza na obczyźnie, na półwyspie krymskim po kilku latach emigracji. Przez te lata w autorze zaszły duże zmiany mentalne. Tekst jest...
W „Panu Tadeuszu” szczegółowo poznajemy bogato charakteryzowany ród Dobrzyńskich (szlachta zaściankowa). Klan czystej krwi polskiej, którego członkowie od czterystu lat przebywali na Litwie, składa się z zubożałej szlachty zamieszkałej w...
Mickiewicz napisał w okresie wileńsko - kowieńskim I tom "Poezji", który stał się wydarzeniem literackim. W tomie znalazły się "Ballady i romanse". Tematykę do ballad poeta zaczerpnął z legend i opowieści prostego ludu. Przetworzył to na...
W dramacie Juliusza Słowackiego pod tytułem "Kordian" poeta opisuje pokolenie podejmujące walkę o niepodległość. Uosobieniem tych młodych ludzi biorących udział w powstaniu listopadowym jest główny bohater o imieniu Kordian. Jego racje moralne, z...
"Cierpienia młodego Wertera" Goethego to utwór pisany w dobie romantyzmu. Charakterystyczną cechą tej epoki jest powrót człowieka do natury, chęć poznania otaczającego świata poprzez uczucia wewnętrzne. A ponieważ największym,...