WYDALANIE WYDALANIE – proces pozbywania się z organizmu zbędnych, często szkodliwych produktów przemiany materii, a także zbędnych substancji krążących w ustroju PRZEMIANA MATERII = METABOLIZM Są to wszystkie procesy odbywające się w żywym...
Proces trawienie białek rozpoczyna się dopiero w żoładku, gdzie komórki gruczołowe wydzielają enzym żołdkowy zwany pepsynogenem.Enzym ten jest nieaktywny ale jeżeli znajdzie sie w pobliżu kwasu solnego pepsynogen przekształca sie w postac...
1.Żelazo (składnik krwi): a)znaczenie - jest składnikiem krwi (hemoglobiny) i mięśni (mioglobiny) - potrzebny do wymiany gazowej - zwiększa odporność organizmu - żelazo magazynowane jest w wątrobie b)niedobór - niedokrwistość,anemia (blada...
Sposoby rozmnażania płciowe i bezpłciowe Na czym polegają bezpłciowe - osobniki potomne powstają z części organizmu macierzystego, oddzielanych w wyniku podziału, pączkowania, fragmentacji, rozłąk, zarodników - identyczne...
RÓŻNORODNOŚĆ BIOLOGICZNA (BIORÓŻNORODNOŚĆ) ? zróżnicowanie wszystkich form życia. Obejmuje różnorodność: ? GATUNKOWĄ, czyli bogactwa roślin i zwierząt występujących na Ziemi; ? GENETYCZNĄ (wewnątrzgatunkową), czyli zróżnicowania genów zawartych w...
Największą katastrofą ekologiczną, jaka przytrafiła się naszej planecie, jest bez wątpienia nieprzerwana zagłada lasów tropikalnych. Wyrąb lasów to zagrożenie na skalę światową. Zmiany powstające w przyrodzie na skutek ludzkich działań zachodzą...
Współczesne poglądy na miejsce wirusów w systemie istot żywych. Wirusy - nazwa pochodzi od łacińskiego słowa virus, oznaczającego jad. Niewielkie struktury (od dwudziestu do kilkuset nanometrów), zbudowane głównie z kwasu nukleinowego i...
1. Systematyka: Królestwo: Zwierzęta (Animalia, Zoa) Typ: Szkarłupnie (Echinodermata) Gromada: Rozgwiazdy (Asteroidea) Gromada: Strzykwy (Holothurioidea) Gromada: Liliowce (Crinoidea) Gromada: Jeżowce...
Proces ten, jako że jest wyjątkowo drogi (przykładowo sklonowanie owcy Dolly kosztowało około 750 tys. dolarów) nie będzie raczej jak na razie służył kopiowaniu zwierząt hodowlanych. Będzie wyjątkowo użyteczny w działalności firm zajmujących się...
Choroby wywołane brakiem lub obniżeniem odporności: 1.nawracające zakażenia dróg oddechowych: a. zapalenie ucha środkowego b.zatok przynosowych c.oskrzeli i płuc 2.zakażenia skóry 3.grypa 4.przewlekła biegunka 5.choroby...
WARUNKI PRZEMIAN METABOLICZNYCH: -anabolizm i katabolizm ANABOLIZM- to reakcja syntez zwiazkow bardziej zlozonych z prosztszych wymagajacych dostarczenia energii, ktora umozliwia podwyzszenie poziomu energetycznego zwiazkow w czasie procesu...
1. Każdy gatunek ma charakterystyczny dla siebie zestaw chromosomów. 2. U człowieka występują 23 pary chromosomów (46 chromosomów) we wszystkich komórkach somatycznych i 23 chromosomy w gametach. 3. Komórki somatyczne mają doploidalną (2n)...
Czystość wody jest niewątpliwie problemem w skali światowej. W krajach rozwiniętych nie wchodzi już w rachubę nie tylko picie wody bezpośrednio z rzek, ale i jakość wody z kranu często budzi wątpliwości skażenie rzek i wód gruntowych, z których...
Popularność kosmetyków do opalania rośnie. To znak, że mamy świadomość negatywnych skutków opalania dla naszej skóry. A co z włosami? Ten temat jest wciąż traktowany nieco po macoszemu. Opalanie ma niekorzystny wpływ na włosy - zarówno opalanie w...
Układ odpornościowy (immunologiczny) spełnia główne funkcje obronne, nadzorcze i homeostatyczne . Układ ten obejmuje naczynia i narządy limfatyczne oraz limfocyty krążące. Narządy limfatyczne to: grasica, szpik, grudki limfatyczne samotne i...
Jęczmień – ropne zapalenie gruczołów znajdujących się w powiekach. Jęczmień może występować w dwóch odmianach: zewnętrznej i wewnętrznej. Jęczmień zewnętrzny to ropne zapalenie gruczołu łojowego i rzęskowego. Leczenie polega na stosowaniu ciepłych...
UKŁAD ODDECHOWY Oddychanie komórkowe polega na utlenianiu związków organicznych, najczęściej glukozy. Utlenianie glukozy nie zachodzi gwałtownie, lecz odbywa się stopniowo , w wielu następujących po sobie reakcjach. Część energii uwalniającej się...
Golny są najliczniejszą grupą samożywnych organizmów wodnych, stanowią źródło pokarmu oraz wydzielają tlen niezbędny dla zwierząt żyjących w zbiornikach wodnych. Niktóre glony wykorzystywane są przez człowieka. Na przykład z krasnorostów...
Podstawowym elementem układu nerwowego jest komórka nerwowa z odchodzącymi od niej wypustkami. Liczne krótkie wypustki tworzące drzewkowate rozgałęzienie nazywają się dendrytami. Jedna wypustka jest długa, pokryta zwykle tłuszczową jasną otoczką,...
Odżywianie Jest to pobieranie przez organizm z otaczającego środowiska różnorodnych substancji, zwanych pokarmowymi i uzyskiwanie z nich związków potrzebnych ciała oraz wytwarzania energii. Energia Pierwotnym źródłem całej energii jest...
Wydawać by się mogło, że układ pokarmowy, zwany też trawiennym, jest jedynie prostą "rurą" służącą do rozdrobnienia i wchłaniania pokarmów. Nic bardziej błędnego. Nawet najbardziej "rurowate" narządy - przełyk i jelita - mają skomplikowaną budowę....
Kość zbudowana jest z okostny, czyli z włóknistej błony ochraniającej kość zewnątrz. Z nasady górnej i nasady dolnej, które są zbudowane z tkanki kostnej gąbczastej. Kość także jest zbudowana z trzonu, a on jest zbudowany z tkanki kostnej zbitej....
ZNACZENIE SŁOWA HAŁAS Hałas to dziwne słowo i zjawisko nie mające ani jednobrzmiącej definicji ani nawet pochodzenia. Aleksander Brckner definiuje hałas (hałasować, hałasić, hałaśliwy) jako słowo „dawniej nieznane, może do hała- dorobione”. A...
1. Automatyzm pracy serca węzeł zatokowo-przedsionkowy to naturalny rozrusznik serca będący elementem tzw. układu przewodzącego, który jest odpowiedzialny za wytwarzanie i rozprowadzanie impulsów elektrycznych pobudzających skurcze serca. 2....
to skrot od słowa elektroencefalogram (zapis czynnosci bioelektrycznej mózgu). Badanie to służy do wykazania zmian w zakresie ,,elektrycznej" reakcji mozgu(które mogą swiadczyc o stanach -> zapalnych ,guzach lub innych procesach chorobowych).Aby...
NUKLEOTYD-monomer(poj. składnik) kwasów nukleinowych.(tyminowy, guaminowy, cytozynowy-4 monomery). CHROMOSOMY-powstają z chromatyny, występują w jądrze kom, zbudowane są z białka i kwasu DNA. CHROMATYNA-zagęszczenie (upakowanie) białka z DNA...
Dodatkami do żywności nazywa się substancje, które same nie są środkami spożywczymi i najczęściej nie posiadają wartości odżywczej. Do żywności dodawane są celowo, aby oddziaływać na jej charakterystyczne cechy, np. konsystencję, smak, zapach,...
-Rośliny wskaźnikowe warunków świetlnych -Rośliny wskaźnikowe warunków cieplnych (termicznych) siedliska -Rośliny wskaźnikowe uwilgotnienia gleby -Rośliny wskaźnikowe odczynu gleby -Rośliny wskaźnikowe zasobności gleb w azot -Rośliny...
Haploidalne strzępki rozwijają się w komórkach bulwy ziemniaka. Jednokomórkowe i jednojądrowe pełzaki wytwarzają wiele jąder i dzielą się na kilka wielojądrowych części. Te prymitywne strzępki po jakimś czasie rozpadają się na wiele ruchliwych...
Ochrona Atmosfery to zapobieganie przekraczaniu w powietrzu atmosferycznym dopuszczalnych stężeń substancji zanieczyszczających i ograniczanie lub usuwanie ilości substancji wprowadzanych do powietrza atmosferycznego przez zakłady produkcyjne i...
1. GLISTA LUDZKA - GLISTNICA Jest to jedna z najczęstszych chorób pasożytniczych przewodu pokarmowego. Jak się zarażamy glistnicą? Do zakażenia dochodzi drogą pokarmową przez połknięcie jaj, przenoszonych przez brudne ręce, zanieczyszczony...
Słowo szympans pochodzi od jakiegoś kenijskiego dialektu i oznacza "pozorny człowiek". I faktycznie, wiele afrykańskich ludów traktowało te zwieręta prawie jak ludzi. Niektóre plemiona nawet uważały siebie za potomków tych małp "człowiekowatych"....
Człowiek jest częścią środowiska co najmniej od 2 mln. lat. Od początku swojego istnienia oddziałuje na przyrodę zmieniając oraz dostosowując ją do swoich bieżących potrzeb. Proces ten nabrał znacznego przyśpieszenia jakieś 8-10 tys. lat temu...
1. Narząd wzroku to gałka oczna i narządy dodatkowe oka. Gałka oczna jest kształtem zbliżona do kuli, waży ok. 7g. Znajduje się w oczodole, który tworzony jest przez 7 kości twarzy czaszki i ma kształt piramidy. Gałka oczna składa się z trzech...
Ekologia - nauka o środowisku, w którym żyją organizmy i są powiązane ze sobą różnego rodzaju zależnościami. Podstawową jednostką ekologiczną jest populacja. Populacja - grupa osobników jednego gatunku występująca na określonym terenie, w...
Osteoporoza to choroba, która dotyczy kości, powoduje ich osłabienie i sprawia, że mogą one ulec złamaniu dużo łatwiej niż u osoby zdrowej. Osteoporozą zagrożone są przede wszystkim kobiety w okresie poprzekwitaniowym, jednak nie jest prawdą, że...
Wygląd i ciało Ciało traszki grzebieniastej jest masywne, mocne i walcowate. Skóra zawsze chropowata, w części grzbietowej i po bokach pokryta jakby drobnymi guzkowatymi brodawkami. Głowa jest szeroka, masywna, opatrzona wyraźnym fałdem...
Badania naukowe i odkrycia w dziedzinie genetyki, na przestrzeni ostatnich 30 lat znacznie poszerzyły zakres naszego zrozumienia procesów ewolucyjnych i naszego pokrewieństwa z innymi istotami żywymi. W sferze filozofii i ideologii genetyka...
AIDS jest chorobą wywołaną przez wirusa HIV, który uszkadza układ odpornościowy organizmu ludzkiego, w wyniku, czego dochodzi do zakażeń różnymi drobnoustrojami lub rozwoju pewnego rodzaju nowotworów. AIDS- zespół nabytego upośledzenia...
Fizjologia człowieka - spalanie kwasów tłuszczowych Notatki w załączniku!
Ośrodkowy układ nerwowy- składa się z mózgu oraz rdzenia kręgowego. Elementy ochrony mózgu: -kości czaszki, -trzy opony mózgowo-rdzeniowe (najbardziej od wewnątrz naczyniówka, pajęczynówka, twardówka), -pomiędzy oponami znajduje się płyn...
Układ pokarmowy, układ trawienny, zespół narządów służących do przyjmowania pokarmów, rozkładania większych substancji pokarmowych na mniejsze za pomocą enzymów trawiennych a następnie wchłaniania ich do krwi. Wyraźny przewód pokarmowy wraz z...
Nowotworem nazywamy nieprawidłową tkankę, która rozrasta się nadmiernie i w sposób nieskoordynowany z sąsiadującymi tkankami. Nadmierny rozrost spowodowany jest niepohamowaną proliferacją komórek, nieustającą nawet po wyeliminowaniu czynnika,...
Na odżywianie składa się pobieranie pokarmów, trawienie, przyswajanie oraz wykorzystywanie do różnych celów. Białka- ziązki chemiczne zbudowane z aminokwasów. Ułożenie aminokwasów w cząsteczce białka nazywamy sekwencją. Białko pochodzenia...
U ludzi komórki płciowe, czyli GAMETY, są produkowane, przechowywane i przekazywane poprzez narządy płciowe, odmienne u kobiet i mężczyzn. Kiedy osobnik osiąga dojrzałość płciową, zaczyna produkować gamety. Znajduje partnera przeciwnej płci. W...
Dermatofity, czyli grzyby skóry, u człowieka wykazują wiele podobieństw do swoich krewnych ze świata roślin, spotykanych w lasach i na polach. Zarówno jedne, jak i drugie rozwijają się najchętniej w ciepłym, wilgotnym środowisku. Grzybica skóry...
Części składowe krwi: 1) osocze – część płynna (zw. nieorganiczne - woda; zw. organiczne - białka, mocznik, barwniki, tłuszcze, węglowodany, hormony, skł.mineralne); 2) krwinki – część upostaciowiona, powstają w czerwonym szpiku kostnym z tzw....
1. Autotrofy czyli organizmy samożywne obejmują fotoautotrofy i chemoautotrofy.Do fotoautotrofów zaliczamy: -rośliny zielone i niektóre protesty oraz sinice i nieliczne bakterie tzw. purpacerowe Chemoautotrofami są niektóre bakterie...
Rodzaje podziałów komórki: 1. Mitoza 2. Mejoza 1. Mitoza CHROMATYNA - forma DNA nawinięta na histony (czyli białka) CHROMOSOM - silnie skręcone DNA, widoczne tylko podczas podziału komórkowego CHRMOATYDA - ramię chromosomów...