Ochrona środowiska

Ochrona Atmosfery to zapobieganie przekraczaniu w powietrzu atmosferycznym dopuszczalnych stężeń substancji zanieczyszczających i ograniczanie lub usuwanie ilości substancji wprowadzanych do powietrza atmosferycznego przez zakłady produkcyjne i usługowe, pojazdy mechaniczne, hałdy, wysypiska i inne źródła zanieczyszczeń.
Ograniczenie emisji zanieczyszczeń ze źródeł antropogenicznych można uzyskać w wyniku:
1) Wzbogacania paliw, np. odsiarczanie węgli energetycznych
2) Zmiany stosowanych surowców, np. spalania paliw o wyższej jakości w okresie
niekorzystnych warunków meteorologicznych
3) Zmiany procesów technologicznych
4) Hermetyzacji procesów technologicznych i oczyszczania gazów odlotowych
5) Oczyszczania gazów spalinowych, m.in. odpylania i odsiarczania spalin
6) Utylizacji odpadów przemysłowych i komunalnych,
7) Wykorzystania niekonwencjonalnych źródeł energii, np. energii słonecznej, energii wiatru.

Do oczyszczania gazów z substancji toksycznych lub uciążliwych dla środowiska (pyłów, związków siarki i azotu oraz węglowodorów, substancji zapachowych) można wykorzystać różne procesy mechaniczne, fizyczne, chemiczne lub biochemiczne, najczęściej: filtrację, absorpcję w cieczach, adsorpcję na ciałach stałych, chemiczne przemiany gazów w inne, mniej uciążliwe substancje.
Ograniczenie emisji pyłów następuje przez zmniejszenie ilości pyłów powstających w procesie technologicznym, zwiększenie wielkości cząstek pyłu, hermetyzację procesów pyłotwórczych i stosowanie wysokosprawnych urządzeń odpylających. Urządzenie odpylające składa się z odpylacza, w którym następuje wydzielenie ziaren pyłu z gazu, oraz urządzeń pomocniczych (przewody ssące i tłoczące, wentylatory lub dmuchawy, silniki, pompy, zbiorniki na pył itp.). Odpylacze wykorzystują siły: ciążenia (komory osadcze), bezwładności (odpylacze inercyjne), odśrodkową (cyklony), elektrostatyczną (elektrofiltry) lub współdziałanie tych sił (odpylacze z warstwą filtracyjną, płuczki). Warstwa filtracyjna może być utworzona z materiałów sypkich lub ceramicznych, tkanin naturalnych lub syntetycznych, włókien szklanych, mineralnych lub metalowych oraz papieru, kartonu i innych. Rozwiązania konstrukcyjne i wielkość urządzeń odpylających mogą być b. różnorodne, a ich dobór zależy od natężenia przepływu, temperatury, wilgotności i ciśnienia gazu, jego zapylenia na wejściu do odpylacza, składu ziarnowego i składu chemicznego pyłu, jego właściwości fizycznych oraz wymaganej skuteczności działania. Odpylacze tzw. mokre oprócz pyłu usuwają z gazów odlotowych część zanieczyszczeń gazowych i toksycznych par, zwłaszcza o dużym współczynniku absorpcji w wodzie, np. tlenków siarki, kwasu siarkowego, chlorowodoru i dwutlenku azotu. Skuteczne oczyszczanie gazów odlotowych ze składników lotnych wymaga stosowania specjalnych procesów oczyszczających.
Odsiarczanie spalin i gazów odlotowych ma na celu ograniczenie emisji do atmosfery tlenków siarki (zwł. dwutlenku siarki) powstających w procesach energetycznych spalania paliw i procesach technologicznych.
Metody odsiarczania wykorzystują procesy absorpcji w roztworach
(tzw. odsiarczanie mokre) i adsorpcji (tzw. odsiarczanie suche).
Jako adsorbenty mogą być stosowane m.in. tlenki wapnia i magnezu, węglany, węgiel aktywowany. Jako absorbenty wykorzystuje się zwykle roztwory zasadowe (np. wodorotlenek wapnia, sodu). W celu utlenienia związków siarki stosuje się także metody katalityczne. Aby usunąć z gazów odlotowych związki organiczne, stosuje się następujące metody: adsorpcję, np. na węglu aktywowanym, dopalanie termiczne lub katalityczne, absorpcję w roztworach lub biofiltrację. Wszystkie te metody, jak również utlenianie w wyniku ozonowania lub chlorowania (metodą Kurmeiera) są jednocześnie metodami dezodoryzacji gazów odlotowych, czyli usuwania z nich substancji zapachowych.
Oceny i doboru metody oczyszczania zanieczyszczonych gazów dokonuje się na podstawie kilku kryteriów, jak: niezawodność, wielkość kosztów inwestycyjnych i eksploatacyjnych, stopień redukcji zanieczyszczeń.
Z punktu widzenia ochrony środowiska ważnym zagadnieniem jest końcowa postać fizyczna i chemiczna zatrzymanego zanieczyszczenia — w najlepszym przypadku może to być surowiec do dalszych procesów technologicznych, np. siarka z instalacji odsiarczających,
w najgorszym — ciekły lub stały odpad uciążliwy dla środowiska.
Stopień redukcji zanieczyszczeń, tj. sprawność lub skuteczność oczyszczania gazu (procentowy stosunek ilości zanieczyszczeń zatrzymanych w urządzeniach do ilości zanieczyszczeń do nich wprowadzonych w określonym przedziale czasowym) w prawidłowo eksploatowanych urządzeniach oczyszczających wynosi 90–99,5%.
Ilość zanieczyszczeń zatrzymanych i zneutralizowanych w urządzeniach oczyszczających w Polsce (1991r.), wyrażona w tys. t/rok, przedstawia się następująco: pył — 21 666, dwutlenek siarki — 374, tlenek azotu — 14, tlenek węgla — 262, węglowodory — 80, inne zanieczyszczenia gazowe — 57. W przypadku zanieczyszczeń pyłowych stanowi to ok. 96% wytworzonych zanieczyszczeń, a w przypadku zanieczyszczeń gazowych — ok. 18%.
Ochronę powietrza atmosferycznego na terenach zamieszkanych i specjalnie chronionych można realizować (oprócz stosowania procesów technologicznych o małej emisji zanieczyszczeń i eksploatacji wysokosprawnych urządzeń oczyszczających) przez właściwą lokalizację zakładów przemysłowych oraz ochronę bierną, np. w formie izolacyjnych pasów zieleni. Ponieważ zanieczyszczenie powietrza może stanowić problem lokalny, regionalny lub międzynarodowy, również w tej skali są podejmowane działania ochronne, np. 13 XI 1979 w Genewie 35 krajów
(w tym Polska) podpisało Konwencję o Transgranicznym Zanieczyszczeniu Powietrza, której sygnatariusze powinni ograniczać ilość i zasięg rozprzestrzeniania zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego.


Całkowite lub częściowe eliminowanie szkodliwego oddziaływania odpadów na środowisko przyrodnicze przez ich utylizację lub izolację od środowiska. Unieszkodliwianie odpadów obejmuje: 1) selektywne gromadzenie w miejscu powstania z rozdzieleniem na te składniki, które mogą być zagospodarowane jako surowce wtórne, oraz pozostałe, wymagające izolacji; 2) składowanie na wysypiskach specjalnie zbudowanych i odpowiednio zlokalizowanych (z dala od ujęć wody pitnej, w podłożu o małej przepuszczalności itp.), zabezpieczających środowisko przed rozprzestrzenianiem się odpadów i produktów ich rozkładu (podłoże wysypisk zabezpieczają specjalnej konstrukcji ekrany i system przewodów zbierających odcieki powstające w wyniku fermentacji, gazy są wychwytywane i oczyszczane, powierzchnia wysypisk przykryta substancjami mineralnymi, np. piaskiem); 3) kompostowanie, polegające na biochemicznym przetwarzaniu odpadów w kompost; kompost z odpadów komunalnych, a także niektórych organicznych odpadów przemysłowych stanowi nawóz nadający się na gleby urodzajne oraz do rekultywacji terenów zdegradowanych; część odpadów nie nadająca się do nawożenia jest usuwana na wysypiska; 4) spalanie — najbardziej radykalna metoda unieszkodliwiania odpadów — jest zalecane zwłaszcza dla odpadów stanowiących zagrożenie epidemiologiczne (np. odpady ze szpitali); gazowe produkty spalania zawierające szkodliwe dla środowiska składniki (pyły, gazy: dwutlenek siarki, chlorowodór, tlenki azotu, oraz substancje trujące i rakotwórcze) muszą być przed odprowadzeniem do atmosfery oczyszczone; pozostałości po spaleniu — popiół i żużel — są składowane na wysypiskach (stanowią zaledwie 10-15% objętości odpadów i są znacznie mniej od nich szkodliwe); 5) zintegrowane systemy unieszkodliwiania odpadów polegające na łączeniu kilku metod, np. w dużych miastach stosuje się: segregację w celu odzyskania surowców wtórnych oraz ich zagospodarowanie (m.in. makulatura, szkło, metale, tworzywa sztuczne); pozostałe odpady poddaje się kompostowaniu; odpady, które nie uległy biochemicznemu rozkładowi poddaje się spalaniu i dopiero pozostałości po spaleniu składuje się; stosowanie zintegrowanych systemów pozwala na maksymalne zagospodarowanie odpadów i minimalizację ich szkodliwego wpływu. Zob. też ścieki, ścieków oczyszczanie.



Wielu z nas nie interesuje się, co dzieje się z tym co wyrzucamy. Kupujemy tony artykułów opakowanych wielowarstwowo lub bez umiaru i wyrzucamy je po wykorzystaniu. Nie myślimy, że nasze śmieci lądują na górach innych śmieci- wysypiskach, i że z każdym takim składowiskiem odpadów wiążą się problemy środowiskowe. Możemy to nazywać jak chcemy: odpadki, odpady, śmiecie, śmieci i choć większość ludzi tego nie chce, to 90% światowych śmieci ląduje na wysypiskach, chociaż wiele z nich nadaje się do ponownego przetworzenia (recyklingu) czy kompostowania.
zagadka
Po czym poznajemy, że człowiek był w danym miejscu?
Oczywiście po tym, że są tam śmieci: puszki, butelki, przeróżne opakowania.......,
mimo, że duża część z tych rzeczy nadaje się do ponownego zagospodarowania i włączona w obieg materii.
Opakowania odgrywają ważną rolę w środowisku. Stanowią one 20-40% wszystkich odpadów w gospodarstwie domowym. Koszt wytworzenia opakowania też nie jest mały,
dlatego korzystniej dla środowiska i dla naszych kieszeni jest unikać kupowania produktów opakowanych wielowarstwowo. Opakowania są zazwyczaj wytwarzane z tworzyw sztucznych, więc trudno ulegają biodegradacji i stanowią ok. 40% objętości odpadów komunalnych wytwarzanych rocznie w Polsce. W ciągu ostatnich lat zdecydowanie wzrosła w Polsce ilość kupowanych produktów w aluminiowych puszkach. Podczas ich produkcji wykorzystuje się gigantyczne ilości energii i surowców, a podczas recyklingu wytwarza się wiele toksycznych odpadów. A może by tak powstrzymać trend konsumpcji napojów w aluminiowych puszkach i zająć się promowaniem napojów w szklanych opakowaniach?
Tworzywa sztuczne natomiast stanowią widoczną część naszego codziennego życia, począwszy od pudełeczka po smarowanym serku, aż po plastikowe siatki.
Tworzywa sztuczne mają też negatywny wpływ na naszą żywność, z którą są w kontakcie. Ponadto liczne wyroby przemysłowe mogą być szkodliwe dla zdrowia ze względu na toksyczność materiałów, z których są zrobione m.in.: zabawki, meble, kosmetyki, opakowania żywności, środki czystości i inne. Poza tym wielu konsumentów nie zdaje sobie sprawy z tego, że wymienione powyżej produkty są o wiele tańsze w opakowaniach zwrotnych.