1. Charakterystyka ogólna Stanów Zjednoczonych
- Liczba ludności 329,5 miliona (2020)
- Stolica Waszyngton
- Największe miasto Nowy Jork
- Język urzędowy angielski
- Waluta dolar amerykański
- Ustrój polityczny republika prezydencka
- Prezydent Joe Biden
- Kontynent Ameryka Północna
2. Symbole narodowe
Flaga
Na górnym lewym rogu fagi Stanów
Zjednoczonych na granatowym tle znajduje
się 50 białych gwiazdek symbolizujących 50
stanów tego kraju.
Hymn
The Star-Spangled Banner
Oh, say can you see, by the dawn's early light,
What so proudly we hailed at the twilight's last gleaming?
Whose broad stripes and bright stars, through the perilous fight,
O'er the ramparts we watched, were so gallantly streaming?
And the rockets' red glare, the bombs bursting in air,
Gave proof through the night that our flag was still there.
Chorus:
O say, does that star-spangled banner yet wave
O'er the land of the free and the home of the brave?
3. Warunki naturalne
Stany zjednoczone mają układ południkowy. Na zachodzie rozciąga się potężny pas Kordylierów. Stanowią one barierę dla wilgotnych mas powietrza, napływających znad Oceanu Spokojnego. Dlatego środkowa i środkowo-zachodnia część USA jest suchsza od części wschodniej.
Pas Kordylierów obejmuje liczne pasma górskie. Góry Skaliste (Elbert, 4399 m) znajdujące się we wschodniej części USA i Góry Nadbrzeżne nad brzegiem Pacyfiku. Wyżyna Kolumbii, Wielka Kotlina (Dolina Śmierci, 86 m p. p. m. - najniższy punkt kraju), Wyżyna Kolorado oraz Dolina Kalifornijska (najbardziej aktywna strefa sejsmiczna kraju) to płaskowyże rozcięte głębokim kanionem rzeki Kolorado. Góry Kaskadowe (wulkan Rainier, 4392 m) i Sierra Nevada (Whitney, 4418 m) położone tam mniejsze łańcuchy górskie również należą do pasma Kordylierów. Na wschodzie od nich znajdują się Wielkie równiny oraz pas nizin w których skład wchodzą Niziny Wewnętrzne i Nizina Zatokowa. Na wschodzie USA rozciąga się pasmo Appalachów, a wzdłuż wybrzeża Oceanu Atlantyckiego ? Nizina Atlantycka. Duży wpływ na klimat Stanów Zjednoczonych ma układ rzeźby terenu oraz prądy morskie. USA leży w strefach klimatów zwrotnikowych (Hawaje i południe), podzwrotnikowych (część środkowa), umiarkowanych (część północna) i okołobiegunowych (północna Alaska). Najniższą temperaturę ok. -40C zaobserwowano na Alasce, a najwyższą ponad 50C w Dolinie Śmierci. Średnia roczna suma opadów na północy - od 400-600 mm , na Nizinie Zatokowej - do 600-800 mm, na półwyspie Floryda - 1400 mm. Największymi rzekami są Missisipi z Missouri, Ohio, Kolorado, Kolumbia oraz Rzeka Świętego Wawrzyńca, a największymi jeziorami: Jezioro Górne (82414 km2), Huron (9576 km2) i Michigan (57850 km2). Wodospad Niagara, jeden z najbardziej znanych wodospadów świata znajdujący się w pobliżu jeziora Ontario, na granicy amerykańsko-kanadyjskiej. W skutek erozji wstecznej próg wodospadu cofa się ale dzięki procesom inżynieryjnym proces ten został spowolniony. W części południowo-wschodniej występują silne huragany, tornada i zmiany pogody, które są efektem przemieszczania i mieszania się różnych mas powietrza . Największe parki narodowe USA to Yellowstone, Everglades, Yosemite, Great Smoky Mountains, Park Narodowy Wielkiego Kanionu, Park Narodowy Sekwoi, które są wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa Kultury i Przyrody UNESCO.
4. Ludność i urbanizacja
Stany Zjednoczone są trzecie na świecie pod względem liczby ludności, choć rozmieszczenie ludności po całym kraju nie jest równomierne. Ma to związek z zróżnicowaniem warunków naturalnych- klimatu jak i rzeźby terenu. Największe zagęszczenie ludności występuje w większości w obszarze nizinnym o łagodnym klimacie: na północnym wschodzie kraju, w rejonie Wielkich Jezior, a także na zachodnim wybrzeżu. Amerykanów często nazywa się narodem emigrantów, wynika to z faktu iż w większości są oni potomkami przybyszów z różnych części świata. Większą część Stanów Zjednoczonych zamieszkują Amerykanie pochodzenia europejskiego (ok. 80,3%) głównie potomkowie imigrantów z Wielkiej Brytanii, Irlandii, Włoch, Francji i Niemiec. Następnie czarnoskórzy zwani Afroamerykanami (12%) głównie potomkowie niewolników, skupieni w dużych miastach (Waszyngton, Nowy Jork, Chicago, Detroit). Ludnością rdzenną zamieszkującą USA są Indianie (ok. 1,9 mln) zamieszkujący głównie w rezerwatach. Pozostali mieszkańcy to: Japończycy, Chińczycy i Filipińczycy. Stany Zjednoczone zamieszkuje również liczna Polonia ponad 5,6 mln osób. Największe polonie mieszkają w Chicago, Detroit, Nowy Jork, Cleveland, Buffalo.
Największe skupiska miast znajdują się:
- na wybrzeżu Oceanu Atlantyckiego Megalopolis;
- nad Wielkimi Jeziorami Chicago, Detroit, Cleveland, Pittsburgh;
* nad Oceanem Spokojnym - San Francisco, Los Angeles, San Diego.
Największe miasta:
* Nowy Jork
- Filadelfia
- Waszyngton
* Chicago
- Memphis
- Miami
- Las Vegas
- Los Angeles
- San Francisco
- Seattle
5. Gospodarka
Stany Zjednoczone to największa potęga gospodarcza na świecie. Zajmują czołowe miejsce w wydobyciu wielu surowców mineralnych i produkcji wyrobów przemysłowych. Przodują również w zbiorach niektórych roślin uprawnych, a także w hodowli zwierząt gospodarskich. Produkt krajowy brutto USA stanowi ponad 30% światowego produktu brutto. W państwie tym wytwarza się i zużywa około wyprodukowanej na świecie energii elektrycznej.
Dzięki wysoko rozwiniętemu rolnictwu Stany Zjednoczone są jednym z największych producentów i konsumentów żywności. Sprzyjają temu dogodne warunki naturalne, zwłaszcza klimat i żyzne gleby. USA są także największym światowym eksporterem i importerem towarów. Transport jest podstawą sprawnie działającej gospodarki. Kraj ten ma najdłuższą na świecie sieć linii kolejowych, dróg kołowych oraz rurociągów. Najdłuższa jest też sieć autostrad. Jeździ po niej ok. 40% wszystkich samochodów osobowych świata. Bardzo ważną funkcję w przewozie pasażerskim pełni także transport lotniczy. W Stanach Zjednoczonych są jedne z największych portów lotniczych świata: Hartsfield w Atlancie, O`Hare w Chicago i Internasional Airport (LAX) w Los Angeles. Duże znaczenie w przewozie ma także transport śródlądowy wodny i kolejowy. Największe porty morskie to Houston i Corpus Christi nad Zatoką Meksykańską oraz Long Beach nad Pacyfikiem.
6. Rolnictwo
Farmy prywatne, wielkoobszarowe gospodarstwa odgrywają podstawową rolę w rolnictwie amerykańskim. Charakteryzują się one wysoką mechanizacją i specjalizacją produkcji, co oznacza, że na dużą skalę uprawia się w nich najwyżej dwa gatunki roślin. USA są największym producentem żywności na świecie. Ze względu na warunki przyrodnicze, produkcja rolna w tym kraju jest zróżnicowana przestrzennie. W części zachodniej, w której znajduje się duża powierzchnia łąk i pastwisk dominuje hodowla zwierząt. Natomiast w części wschodniej kraju, gdzie znajdują się lepsze gleby, przeważa uprawa roślin. Główne uprawy: kukurydza, pszenica, soja, jęczmień, sorgo, bawełna, tytoń, drzewa owocowe i warzywa. W hodowli dominuje bydło i trzoda chlewna oraz drób.
7. Przemysł
Przemysłowi Stanów Zjednoczonych sprzyja bogata baza surowców oraz jest on niezwykle nowoczesny i wytwarza ogromne ilości dóbr. USA znajdują czołowe miejsce na świecie w wydobywaniu węgla kamiennego (w Appalachach) i brunatnego, gazy ziemnego, ropy naftowej, rud miedzi, srebra i żelaza. Kraj ten jest również światowym producentem siarki (nad Zatoką Meksykańską ), fosforytów ( Floryda ), soli potasowej i kamiennej. Ma największą produkcję energii elektrycznej na świecie. Ok. 2/3 energii elektrycznej wytwarzają elektrownie cieplne (węglowe, naftowe), ok. 20% jądrowe, pozostałą część wodne i elektrownie słoneczne.
W Stanach jest powszechnie rozwinięty przemysł spożywczy, zwłaszcza mięsny - Chicago, młynarski ? Buffalo i Minneapolis, mleczarski - stany północno-wschodnie, cukrowniczy - w delcie Missisipi (cukier trzcinowy), buraczany - w Kalifornii, warzywniczo-owocowy - Kalifornia, Floryda, przemysł drzewny i celulozowo-papierniczy (ponad 30% światowej produkcji papieru i tektury) - w stanach północno-zachodnich (Oregon, Waszyngton) oraz południowo-wschodnich. W Stanach Zjednoczonych ważną i ciągle rosnącą rolę odgrywa przemysł wysokiej technologii. Właśnie w tym państwie znajduje się słynna Dolina Krzemowa najstarszy i największy ośrodek high-tech na świecie oraz wiele innych technopolii. W ośrodkach typu high-tich dominuje przemysł elektroniczny, mikroelektroniczny, lotniczy, kosmiczny oraz przemysł oparty na stosowaniu biotechniki. Dzięki powszechnemu stosowaniu nowoczesnych rozwiązań naukowych i rozwojowi przemysłu wysokiej technologii wszystkie działy gospodarki USA należą do najnowocześniejszych na świecie.
8. Oczami podróżnika
Stany Zjednoczone to kraj olbrzymich kontrastów geograficznych. Na ich terenie występują ogromne góry i rozległe równiny, gorące pustynie oraz zimne obszary około biegunowe. Tu też znajduje się jeden z najbardziej majestatycznych tworów natury na świecie, Wielki Kanion rzeki
Kolorado.
- W Kalifornii podziwiać można gigantyczne drzewa sekwoje. Ich wysokość dochodzi niekiedy aż do 90 metrów, a obwód do 30 metrów. Najstarsze sekwoje występują w Parku Narodowym Sekwoi i liczą około 2700 lat.
- Wodospad Niagara to o jedna z największych atrakcji środkowo - wschodniej części USA i Kanady. Wokół wodospadu jest wiele atrakcji dla turystów. Najciekawsza z nich to rejs małym stateczkiem, który podpływa praktycznie pod same kaskady.
- Statua Wolności posąg na wyspie Wolności w Nowym Jorku to także miejsce które warto zwiedzić podczas wizyty w USA. Ma ona 93 m wysokości i waży 229 ton.