Architektura
Bryły kościołów w Polsce znacznie różnią się od omawianych katedr zachodnich. Są zwarte, kubiczne, dość ciężkie. Gotyk w Polsce był gotykiem ceglanym ze względu na trudności materiałowe i wymagał innego rozwiązania konstrukcji, co z kolei wpłynęło na charakter kompozycji. Względy klimatyczne nie pozwalały zrezygnować ze ścian, okna są mniejsze, brak dekoracji rzeźbiarskiej zastępują skromniejsze ozdoby szczytów wykorzystujące możliwości cegły.
W kościołach bazylikowych i halowych sklepienia podtrzymują filary, ale i ściany wzmocnione skarpami pełnią rolę konstrukcyjną. Konstrukcja krakowskich kościołów bazylikowych rozwiązana jest w ten sposób, że filar między nawowy poszerzony jest w stronę nawy bocznej. W przedłużeniu pogrubienia, na zewnątrz, ponad dachami naw bocznych, dobudowuje się ceglane skarpy. Jest to system filarowo – skarpowy.
Architektura gotycka w Polsce jest nie jednolita, ukształtowały się lokalne jej odmiany. W kościołach Śląska i Małopolski zastosowano kamień w elementach konstrukcyjnych, a cegłę jako materiał wypełniający. Daje to malowniczy efekt kolorystyczny i fakturalny. Dwunawowe kościoły halowe mają piękne gwiaździste sklepienia trójkątów trójdzielnych oparte na dwóch czy trzech filarach stojących pośrodku. Za zdobyczy polskiej konstrukcji uważa się sklepienia trójdzielne dziewięciopolowe, którego przykład znajduje się w katedrze wrocławskiej i wawelskiej. Na północy Polski buduje się wyłącznie z cegły. Z rozwiązań konstrukcyjnych przeważa tam trójnawowa hala. Bryły budowli są surowe, ciężkie, monumentalne.
Architekci często wykorzystywali tak z pozoru niewdzięczny materiał jako cegłę do uzyskania efektów dekoracyjnych. Poszczególne cegły bywały oddzielone warstwą jasnej zaprawy, stosowano czasem cegłę glazurowaną. W gotyku krakowskim jasne kamienie wapienne sąsiadowały z różowym ceglanym murem, na białym tynku sklepień wyodrębniano ceglane żebra. Trójkątne szczyty kościołów północnych wykończone są ceglanymi sterczynami, np. w kościele Św. Trójcy w Gdańsku.
Styl gotycki w Polsce odznaczał się różnorodnością odmian konstrukcyjnych, różnorodnością skali, rozmaitym charakterem bryły architektonicznej. Reprezentują go najlepiej kościoły Krakowa, Torunia, Wrocławia i Gdańska, choć w mniejszych ośrodkach przetrwało wiele pięknych dzieł.
Architektura świecka jest reprezentowana przez mniejszą liczbę zabytków. Śródmieście Krakowa zachowało dawny średniowieczny układ ulic wokół wielkiego, prostokątnego rynku oraz resztki murów obronnych. Ratusze w Toruniu, we Wrocławiu są najczystszymi z zachowanych przykładów tego rodzaju architektury. Z kamienic mieszkalnych najwięcej przetrwało w Toruniu i nieliczne w Gdańsku i we Wrocławiu. Świetnie zachowanym zespołem obronnym jest zamek w Malborku. Liczne zamki piastowskie zostały prawie doszczętnie zniszczone.
może być