profil

Na czym polega narodowy i symboliczny charakter "Wesela".

poleca 85% 478 głosów

Treść
Grafika
Filmy
Komentarze

Stanisław Wyspiański napisał ?Wesele" w 1901 roku. Inspiracją do napisania dramatu było autentyczne wesele poety Lucjana Rydla, jakie odbyło się rok wcześniej w Bronowicach. To wydarzenie stało się dla pisarza pretekstem do opisania i zdemaskowania kilku mitów narodowych. Dramat Wyspiańskiego jest utworem, który odczytywać można na wielu poziomach. W mojej pracy zajmę się narodowym i symbolicznym charakterem tego utworu.
Pierwszym zjawiskiem podanym krytyce jest popularna w Młodej Polsce chłopomania. Wyspiański obnażył rzekome bratanie się inteligencji z chłopami i zainteresowanie jej sprawami. Było to w rzeczywistości zjawisko powierzchowne, mające na celu zaspokojenie własnych potrzeb. Każdy z przedstawicieli inteligencji przebywającej na weselu postrzegał wieś na swój własny sposób, tak naprawdę jednak wszyscy nie znali prawdziwych realiów wsi. Czepiec w rozmowie z Dziennikarzem zdaniem ?Cóż tam, panie, w polityce?" przywołał krąg pierwszoplanowych zagadnień. Dziennikarz nie daje się wciągnąć w dyskusję, bo nie uważał chłopa za odpowiedniego partnera do takich rozmów. Dla niego wieś to Arkadia, oaza spokoju, nie dotyczą jej spory polityczne. Nie pojął tego, że mieszkaniec wsi mógł interesować się sprawami polityczno- społecznymi. Czepiec, zorientowawszy się w sytuacji, przypomniał o znaczeniu chłopów podczas powstania kościuszkowskiego, a także o tym, że panowie nie umieli wykorzystać patriotycznych tradycji chłopskich. Warto również przytoczyć sytuację podczas której Radczyni pytając Kliminę jesienią o wiosenne prace polowe wykazała zupełny brak znajomości realiów życia wiejskiego.
Oprócz wątków realistycznych, w ?Weselu" obecna jest także warstwa symboliczna. Po wybiciu północy, na wesele przybywają osoby dramatu, zaproszone przez Młodych. Chata w Bronowicach staje się wyrazistym symbolem Polski. Dochodzą do głosu wszystkie problemy, które nurtują kraj. Doskonale uwidacznia się to w postaciach widm, pojawiających się przed oczami kolejnych gości. Zjawy uosabiają lęki i myśli tych, z którymi rozmawiają. Można nazwać je sobowtórami lub wewnętrznymi głosami postaci. Do Poety- dekadenta przybywa Zawisza Czarny. Pragnie tworzenia poezji żywej, zaangażowanej, nie zaś pesymistycznej, usypiającej wolę walki narodu. Pan Młody widzi Hetmana. Jego postać to przypomnienie Targowicy. Wyrzuca Panu Młodemu ożenek z chłopką i tym samym uwidacznia rozterki, jakie nurtują młodego małżonka. Zdaje sobie świadomość z tego, że ożenił się nie z miłości, ale z powodu mody. Kolejna zjawa, Stańczyk rozmawia z Dziennikarzem. Błazen żyjący w przeszłości na dworach polskich władców jest ucieleśnieniem rozumu, patriotyzmu, czyli tych cech, których nie posiadał Dziennikarz. Najbardziej dramatyczna jest, według mnie, postać Jakuba Szeli. Postrzegany jest jako mściciel krzywdy ludu. Na jego widok powracają wspomnienia rabacji, podczas której chłopi mordowali szlachtę. To właśnie on przypomina o tym, że zgoda pomiędzy szlachtą i chłopami jest pozorna. Te dwa stany nigdy nie będą miały wspólnych celów. Ostatnią zjawą przybywającą na wesele jest Wernyhora. Jego koń gubi złotą podkowę, schowaną przez Gospodynię do skrzyni. Staje się ona symbolem szczęścia jednostki, szczęścia, którym nikt nie chce się dzielić. Legendarny Kozak daje Gospodarzowi zloty róg, mający wezwać lud do powstania. Widać tu doskonale narodowy charakter dramatu. Powstanie miało dać Polsce niepodległość. Nie dochodzi jednak ono do skutku. Gospodarz, nie potrafiący docenić ofiarowanego mu daru zasypia. Jasiek gubi złoty róg, gdy schyla się po czapkę z piór, co symbolizuje przywiązanie do rzeczy materialnych. Wszystkie dialogi gości ze zjawami dotyczą historii Polski, toczy się dyskusja nad jej losami, co stanowi również argument przemawiający za tym, aby ?Wesele" nazwać dramatem narodowym. Wyspiański dokonuje tu także rozliczenia z mitem, według którego nadejdzie właściwy moment i naród zjednoczony poderwie się do walki. W dramacie moment ten ma miejsce w chwili, gdy Gospodarz otrzymuje od Wernyhory złoty róg. O niepowodzeniu zrywu decyduje brak porozumienia, niemoc, jak również zbyt wielkie przywiązanie do korzyści materialnych.
?Wesele" to niezwykle piękny dramat, który przekazuje prawdę o stosunkach panujących w polskim społeczeństwie. Wyspiański uczynił swój utwór symbolicznym. Każdy przedmiot, każda postać coś oznacza. Symbolizuje cechę, pogląd, wydarzenie mające miejsce w przeszłości, jak i ukryte pragnienia innego człowieka. Poprzez ten zabieg autor dokonał rozrachunku z mitami narodowymi. Wytyka szlachcie fałszywe bratanie się z chłopami, mające swe źródło w pobieżnej znajomości ich kultury i w obowiązującej modzie. Wyspiański zwrócił uwagę na to, że choć Polacy pragną odzyskania niepodległości, to tak naprawdę są tym zbyt bierni. Popełniają takie same błędy jak poprzednie pokolenia. Zdają sobie sprawę, że nie postępują dobrze, jednak tchórzostwo, wygodnictwo nie pozwalają im zmienić swego życia. Prawda przekazana o narodzie polskim jest dość smuta. Polacy zawsze pragnęli rzeczy wielkich, pięknych. W swych planach, marzeniach byli w stanie to ziścić. Niestety tylko tam. Gdy mieli szansę na realizację swych marzeń zawodzili. Zawodzili, bo byli zbyt wygodni, zbyt bierni, może zbyt słabo kochali swą Ojczyznę, a bardziej dobra materialne. Uważam, że w czasach współczesnych niewiele się zmieniło. Tak więc ?Wesele" to dramat narodowy o charakterze ponadczasowym. Choć to smutne, to jednak prawdziwe. Pozostaje mieć nadzieję, że w końcu nasz naród się opamięta i przestanie powielać błędy poprzedników.

Czy tekst był przydatny? Tak Nie

Czas czytania: 4 minuty

Teksty kultury