Pochwała demokracji szlacheckiej

Demokracja szlachecka był to ustrój polityczny ,w którym najwyższą władzę sprawowała szlachta, mimo że stanowiła 10% ogółu społeczeństwa. Ustrój ten powstał w Polsce już w XV wieku i trwał do wieku XVIII. Gwarantował on szlachcie wolność wyznania, a także szereg innych przywilejów, które były nadawane przez królów. Istotne jest, że demokracja szlachecka była związana z unią polsko-litewską. Panowanie szlachty doprowadziło do zwiększenia poddaństwa chłopów, rozwoju gospodarki folwarcznej oraz odsunięcia mieszczan od władzy. Ustrój ten zapewniał szlachcie przewagę nad pozostałymi stanami i wpływ na politykę wewnętrzną i zagraniczną państwa.

Demokracja szlachecka była początkiem demokracji, której wcześniej w Polsce nie znano. Możliwe, że gdyby nie wprowadzenie tego ustroju, inaczej potoczyłaby się historia Polski i losy jej mieszkańców. Pewnie dzisiaj bylibyśmy zupełnie innym narodem.

Szlachta przyczyniła się do rozwoju gospodarki kraju poprzez handel zbożem oraz rozbudowę folwarków. Była to prężna grupa społeczna posiadająca duży wpływ na politykę kraju. Szlachta kierowała się zawsze zasadą dobra większości, co poczytywane było jej za tolerancję. Miała wpływ na życie gospodarcze i polityczne całego narodu.

Szlachta przyczyniła się do rozwoju idei równości wobec prawa i poszanowania własności prywatnej. Cieszyła się dużymi swobodami obywatelskimi i skutecznie ich broniła. Grupa ta była bardzo aktywna politycznie, współdecydowała o polityce i życiu obywateli kraju Jako rozwijająca się grupa społeczna rozumiała sens słów ?równość szans?, stwarzała dogodne warunki dla własnego rozwoju. Była dobrze zorganizowana, miała niezależny i szeroki dostęp do informacji. W prasie grupa szlachecka swobodnie wypowiadała się na tematy życia politycznego i społecznego kraju.

Demokracja szlachecka gwarantowała szlachcie prawo głosowania i decydowania o losach państwa. Ten system polityczny zapewniał im również równe prawa w ramach własnego stanu. Władca musiał konsultować najważniejsze decyzje z reprezentantami szlachty. Przedstawiciele tej grupy społecznej byli zróżnicowani majątkowo, lecz potrafili bronić własnych praw, zwłaszcza grupa średniozamożna, której udało się odzyskać utracone ziemie od magnaterii. Grupa ta była dobrze zorganizowana i odpowiedzialna.

Najwybitniejszymi przedstawicielami szlachty w XVI w. byli Jan Łaski, Mikołaj Sienicki i Jan Zamoyski. Mikołaj Sienicki szybko około 1553 roku stał się jednym z przedstawicieli i czołowych przywódców ruchu średniej szlachty, tak zwanego obozu egzekucyjnego przeciw magnatom. Zwalczał rozdawnictwo dóbr królewskich i dzierżawienie tych dóbr przez bogatszych szlachciców. Był też wybitnym znawcą prawa parlamentarnego, a gdy trzeba było spierał się z królem i senatorami o kompetencje sejmu. Sienicki był zwolennikiem utworzenia kościoła narodowego. Mimo swej pozycji w państwie nigdy nie wykorzystał jej do pomnożenia majątku ani do zdobycia urzędów. W czasach, gdy majątek i tytuły były głównym celem szlachty, jedynym urzędem, jaki miał, było podkomorstwo chełmskie. Szlachcic ten jest idealnym przykładem osoby, która dbała o dobro innych i rozwój państwa.

Kiedy w Polsce panowała demokracja szlachecka, żyło wówczas wielu znanych szlachciców, którzy wzmocnili pozycję swojej ojczyzny, dbali o gospodarkę oraz interesowali się polityką. W czasie istnienia tego ustroju państwo Polskie wprowadziło w życie wiele ważnych dokumentów, o których nie powinniśmy zapomnieć. Przykładem może być Konstytucja trzeciego maja w 1791 roku, która jest najważniejszym dokumentem w państwie.

Oglądając liczne fora internetowe i wypowiedzi poszczególnych ludzi mogę wywnioskować, że zdania na temat demokracji szlacheckiej są bardzo różne. Znacznie więcej osób uznaje ustrój ten jako dawne osłabienie naszego kraju. Ja natomiast uważam, że są jednak i dobre cechy demokracji szlacheckiej. Przyczyniła się ona w znacznym stopniu do rozwoju gospodarki w Polsce. Musimy pamiętać o tym, że szlachta była grupą społeczną bardzo zorganizowaną i aktywną w kierunku politycznym, jak i gospodarczym. Właśnie to szlachta wprowadziła do naszego kraju pierwsze elementy demokracji. Myślę, że to jest największym osiągnięciem takiej polityki. Dała ona podstawy do dalszego rozwoju naszego narodu pod względem demokracji politycznej.