Polityka zagraniczna RP w I połowie XVII w – wojny z sąsiadami

WOJNY ZE SZWECJĄ
1600 ogłoszenie inkorporacji szwedzkich Inflant do RP Zygmunt III został zdetronizowany przez szwedzki parlament. Wówczas ogłosił inkorporację Inflant.
1601 zajęcie polskich Inflant przez Szwecję ? początek wojny polsko-szwedzkiej Szwecja zajęła polskie Inflanty aż po rzekę Dźwinę. Spór Karola IX z Zygmuntem III przekształcił się w Dominium Maris Baltici.
1605 bitwa pod Kircholmem Wojska dowodzone przez Karola Chodkiewicza odnoszą zwycięstwo, ocalając Rygę. Główną rolę odegrała husaria. Nie udało się jednak odzyskać wszystkich straconych ziem.
1621 zajęcie Rygi Szwedzi zajęli Rygę.
1622 pokój w Mitawie Na mocy tego pokoju Szwecja zatrzymała większość obszaru Inflant, A Rzeczpospolita Kurlandię jako lenno.
1626 Ponowny atak Szwedów Wojskami szwedzkimi dowodzi król Gustaw Adolf. Zajmuje ujście Wisły, blokując Gdańsk, i decydującej bitwie pod Gniewem (1626) pokonuje wojska RP. W tym czasie po stronie Polski zasłynął Stanisław Koniecpolski (Wielki Hetman Koronny).
1627 bitwa pod Oliwą RP odnosi zwycięstwo nad flotą szwedzką. Siłami polskimi dowodzi wówczas admirał Dickmann. Zwycięstwo to nie wpłynęło na przebieg wojny.
1629 bitwa pod Trzcianą Siły RP wsparte austriackimi pokonują wojska szwedzkie. Ten militarny sukces oraz działania kard. Richelieu doprowadzają do zawarcia pokoju w Altmarku.
1629 pokój w Altmarku Szwedzi zatrzymali większość Inflant oraz porty Prus Królewskich i Książęcych z wyjątkiem Gdańska, Królewca i Pucka. Mogli jednak pobierać cła z handlu gdańskiego, co znacznie powiększyło ich dochody i umożliwiło kontrolowanie polskiego handlu morskiego.
1632 elekcja Władysława IV Liczne reformy wojskowe oraz budowa portu we Władysławowie przeraziły Szwedów, którzy zgodzili się przedłużyć rozejm o 26 lat.
Porozumienie zawarto w Sztumskiej Wsi.
1635 porozumienie w Sztumskiej Wsi Szwedzi wycofali się z miast pruskich i zrezygnowali z ceł nakładanych na Gdańsk. Utrzymali większość Inflant z Rygą.

WOJNY Z ROSJĄ
1609 wybuch wojny polsko-rosyjskiej Oficjalny początek wojny polsko-rosyjskiej. Powodem był sojusz rosyjsko----------szwedzki zawarty przez cara Rosji Wasyla Szujskiego wymierzony przeciwko RP.
1609 oblężenie Smoleńska Armia polsko-litewska przystąpiła do oblężenia Smoleńska.
1610 bitwa pod Kłuszynem Wojska polsko-litewskie pod dowództwem hetmana Stanisława Żółkiewskiego rozbiły odsiecz rosyjsko-szwedzką.
1613 koronacja Michała Fiodorowicza Na cara Rosji zostaje koronowany Michał Fiedorowicz, założyciel dynastii Romanowów panującej aż do 1917 r.
1618 rozejm w Dywilinie Rzeczpospolita odzyskała Smoleńszczyznę oraz ziemię czernihowską i siewierską.
1634 pokój w Polanowie Potwierdzenie wcześniejszego rozejmu; Władysław IV zrzekł się roszczeń do moskiewskiego tronu. Po tym pokoju państwo polsko-litewskie miało największą w swej historii powierzchnię ? prawie 1 mln km2

WOJNY Z TURCJĄ
1619 akcja lisowczyków w Siedmiogrodzie ? bezpośrednia przyczyna wojny polsko-tureckiej Najazd zmusił księcia siedmiogrodzkiego Gabora Bethlena do odstąpienia od oblegania Wiednia i powrotu do Siedmiogrodu.
1620 bitwa pod Cecorą Siły RP pod dowództwem Stanisława Żółkiewskiego (WHK) wyprzedzając spodziewany atak Turków wkroczyły do Mołdawii. Tam zostały osaczone i pobite przez wojska turecko-tatarskie. Podczas odwrotu armia polska została zniszczona, a sam hetman zginął.
1621 bitwa pod Chocimiem Wojska RP dowodzone przez Karola Chodkiewicza (WHK) ponownie stawiły czoła siłom turecko-tatarskim. Dużą rolę w obronie Chocimia odegrały posiłki kozackiego hetmana Piotra Konaszewicza-Sahajdacznego. Efektem tego starcia było podpisanie pokoju w Chocimiu.
1621 pokój w Chocimiu RP musiała zrezygnować z wpływów w hospodarstwach naddunajskich i zobowiązać się do powstrzymania najazdów kozackich na ziemie tureckie. Turcja obiecała powstrzymać łupieżcze najazdy Tatarów.