Barok w Polsce.

W kulturze polskiej wyróżniamy:
wczesny barok (prebarok) od roku 1580 po 1620
schyłek panowania Stefana Batorego (1576-1586) i większa część panowania Zygmunta III Wazy (1587 - 1632); jest to czas poszukiwań i zróżnicowania kierunków poezji.
w 1581 r (jeszcze a życia Kochanowskiego) umiera Mikołaj Sęp-Szarzyński, w którego twórczość świadczy o zetknięciu się z estetyką i problematyka baroku;
inspiracje trydenckie zaważyły na odnowieniu tradycji średniowiecznych (np. “Żywoty świętych” P. Skargi);
w 1612 umiera Piotr Skarga;
w 1618 ukazuje się drukiem przekład utworu włoskiego poety Torquata Tassa “Gofred abo Jeruzalem wyzwolona”, dzieło bratanka mistrza z Czarnolasu, Piotra Kochanowskiego (zmarł w 1620 r.)
pełny barok 1620 - 1670.
Na czasy następcy Zygmunta, jego syna Władysława IV, przypadł krótki rozkwit kultury barokowej
rozwija się proza a z nią romans;
“Merkuriusz Polski” zapoczątkowuje dzieje prasy polskiej.
na dworze króla Władysława IV powstaje i utrzymuje się teatr;
W połowie wieku następuje kryzys będący wynikiem wojen toczonych w latach 1648-1660, które zachwiały podstawami państwa i osłabiły pozycje międzynarodową Polski, dochodzi do walk bratobójczych (rokosz Lubomirskiego). Wszystkie te okoliczności nadały barokowi polskiemu cech “kultury sarmackiej”, której szczytowy rozkwit nastąpił w 2 poł. XVII w, zwłaszcza w czasach panowania Jana III Sobieskiego (1647-1696)
późny barok obejmujący lata 1670 - 1730
Okres zamykający polski barok to tzw. “czasy saskie” (nazwa od panowania Augusta II Mocnego i Augusta III z saskiej dynastii Wettynów). Jest to epoka kryzysu i zamierania dawnych wzorów i instytucji, a także powstawania nowych idei (tu szczególnie ciekawa postawa i twórczość króla Stanisława Leszczyńskiego, panującego w l. 1704 - 1710 i powtórnie w l. 1733 - 1734, piszącego zaś i czynem urzeczywistniającego swe myśli głównie wtedy, gdy rządził Lotaryngią oraz nowych wzorów estetycznych jak np. rokoko za Augusta III.
Zmierzch baroku przypada mniej więcej na lata trzydzieste XVIII wieku, jednak żywotność tego prądu widoczna jest przez całe stulecie.
Po roku 1700, gdy zmarli najwybitniejsi poeci, doszło do ogólnego obniżenia rangi i społecznej funkcji literatury, natomiast rozwinął się społeczny popyt na publicystykę Z tego nurtu zrodzą się początki ruchu oświeceniowego w latach trzydziestych XVIII.