Rozmieszczenie opadów. Czynniki na nie wpływające

Scharakteryzuj rozmieszczenie opadów na Ziemi i przedstaw czynniki na nie wpływające.

Na rozmieszczenie stref o podobnej ilości opadów wpływa wiele czynników. Jednym z nich jest położenie geograficzne głównie szerokość geograficzna. Strefy o takich samych opadach rozciągają się właśnie równoleżnikowo, ponieważ duży wpływ na ilość opadów mają stosunki termiczne. Oprócz temperatury wpływ na ilość występujących opadów mają wiatry, odległość od zbiorników wodnych, prądy morskie, ukształtowanie powierzchni i rozkład jej form.

Najobfitsze opady charakteryzują strefę równikową. Strefa klimatu równikowego wybitnie wilgotnego. Występują tam ruchy konwekcyjne powietrza, temperatura cały rok utrzymuje się na podobnej wysokości ok. 25. Występują tu tzw. Deszcze zenitalne, które padają gdy słońce znajduje się w zenicie. Opady roczne to ok. 2000 mm. Descze w tej strefie padają cały rok, a nasilają się w okresach górowania Słońca nad równikiem, kiedy to kąt padania promieni słonecznych jest tu największy. Kotlina Kongo ok. 2000 mm, Półwysep Malajski ok. 3000 mm (monsuny) , Nizina Amazonki 2000-3000 mm charakteryzują się takimi właściwościami.

Wraz z oddalaniem się od równika opady maleją. W typie klimatu podrównikowego wilgotnego występuje jedna pora deszczowa i opady kształtują się w granicach 1000-2000 mm. Przyczyną tego jest oczywiście położenie geograficzne i związane z tym zróżnicowanie warunków termicznych. W typie podzwrotnikowym suchym występuje już tylko jedna pora deszczowa i opady kształtują się w granicach 500-1000 mm.

W strefie klimatu zwrotnikowego opady występują wręcz sporadycznie. Mówi się, że występuje ty jedna pora deszczowa, ale często zdarza się tak, że przez cały rok nie występują ty opady. Przyczyną tego są bardzo (wysokie temperatury, prądy zstępujące oraz występujące tu stałe wyże.)!. Opady wahają się tu od 100 do 250 mm. Konsekwencją tego jest powstawanie pustyń np. Sahary, Wielkiej Pustyni Piaszczystej, Kalahari czy Atacamy. Mówiąc o pustyni Atacama i Namib nie sposób nie wspomnieć o zimnych prądach morskich, które powodują wybitne osuszenie się tych rejonów oraz głównie w przypadku Atacama położenie w bliskiej odległości od Kordylierów. Bardzo ważny jest również wpływ wiatrów na opady. Na obszarze Azji Południowo-wschodniej występują bardzo obfite opady nawet w szerokościach zwrotnikowych. Jest to związane z wiejącymi tam bardzo wilgotnymi wiatrami okresowymi tzw. Monsunami.

Opady w klimatach podzwrotnikowych występują w okresie jesienno-zimowym i kształtują się różnie w zależności od kontynentalizmu danego obszaru. Z jednej strony opady w wysokości 500 mm w obszarze morza Śródziemnego i Płd. Afryki oraz nawet pustynie np. wyżyna Irańska. Z drugiej strony opady w wysokości 1000 mm w południowej Australii i Wschodnim wybrzeżu USA.

W strefie klimatów umiarkowanych duży wpływ na opady mają kontynentalizm oraz wiatry. Opady wahają się tu w granicach 500-1000mm i występują w okresie całorocznym , ale przeważnie są obfitsze w lecie. Jednak są obszary gdzie opady wynoszą 250mm i mniej np. Nizina Turańska czy Pustynia Gobi. Przyczyną tego jest skrajny kontynentalizm oraz rozkład formy terenu – Tybet stanowi granicę dla wilgotnych mas powietrza. Oczywiście są też i rejony o wyższych opadach niż ogólnie przyjęte np. południowa część Nowej Zelandii ok. 2000mm.( monsunowa odmiana klimatu). Zachodnie wybrzeża Europy to opady w wysokości 1000mm. Jest to spowodowane wilgotnymi wiatrami zachodnimi oraz morską odmianą klimatu czyli bliskość zbiornika wodnego. Obszary klimatów Okołobiegunowych są obszarami o małych opadach. Jest to związane z niskimi temperaturami (brak parowania). Wysokość opadów w tym rejonie to od 100 do 250 mm. Ciepły prąd Zatokowy powoduje jednak podwyższenie temperatur i w konsekwencji opady w rejonie Islandii to 1000mm. Oddzielnie należy rozpatrywać opady w rejonach górskich. W górach opady są wyższe, ale to także zależy od wiatrów. Jeżeli góry są wyraźną przeszkodą orograficzną dla wiatrów wilgotnych jak np. monsunów. To stoki zawietrzne. Mają wyższe temperatury niż odwietrzne. Przykładem może być Tybet. Tam opady od strony zatoki Bengalskiej są znacznie wyższe (ok.3000-4000mm) niż od strony Kotliny Kaszgarskiej Teinszanu i Ałtaju gdzie występują wielkie pustynie Gobi, Ałaszan.