Wietrzenie, grawitacyjne ruchy masowe

Wietrzenie jest to proces przemian fizycznych i chemicznych którym podlegają skały pod wpływem zmian temp (zamrażanie, rozmazywanie, silne nagrzewanie), wody, roślin i zwierząt. Efektem wietrzenia jest rozkład skały na mniejsze kawałki (okruchy) bądź całkowicie rozpuszczanie skały.

Czynniki powodujące wietrzenie:temp. , woda, powietrze, zwierzęta, roślinność.

Rodzaje wietrzenia:
a) Wietrzenie fizyczne (mechaniczne) pod wpływem wody, temp, lodowca, lodu;
b) wietrzenie chemiczne polega na rozpuszczaniu skał np. zjawiska krasowe;
c) wietrzenie biologiczne pod wpływem korzeni roślin, zwierząt człowieka.

Wietrzenie fizyczne:
a) wietrzenie mrozowe - następuje rozpad blokowy skały, powstają gołoboże;
b) łuszczenie się skały pod wpływem nagrzewania promieniami słonecznymi;
c) rozkład ziarnisty-jasne minerały wolniej nagrzewają się a ciemne bardziej w nocy następuje proces odwrotny.

Wietrzenie chemiczne: zachodzi pod wpływem wód opadowych która zawiera azot i CO2 Rodzaje wietrzenia chem:utlenianie, uwodnianie, rozpuszczanie, uweglowanie, chydroliza.

Produktem wietrzenia chem.
W klimacie wilgotnym i gorącym jest lateryt.Gleby latynowe o czerwonym zabarwieniu. Wietrzenie biologiczne-zachodzi pod wpływem organizmów żywych, roskruszają skały lub zmiękczają glebe.

Od czego zależy proces wietrzenia: warunki klimatyczne, od rodzajów skał, ekspazycja stoehów, szata roślinna.

Produkty wietrzenia-zwietrzelina. Grawitacyjne ruchy masowe-przemieszczanie się dużych mas skalnych pod wpływem ciężkości.

Rodzaje ruchów masowych:odpadanie(powstają zlewy i stożki piergowe), obrywanie (obszary skalne), osuwanie (osowisko), spełsywanie (zachodzi bardzo powoli, skutkami są przechylone słupy, drzewa, ogrodzenia). Rodzaje ujść rzecznych: delta, lejek.

Zjawiska krasowe - jest to proces polegający na rozpuszczeniu w wodze wzbogadzonej w CO2 skał wapiennych.

Formy krasowe:
a) powieszchniowe: złobki krasowe, żebra kr., lejki kr., uwały, polja, mogoty;
b) podziemne: jaskinie, stalaktyty, stalakmity, stalagnaty, draperie skalne - szata naciekowa, korytarze.

Działalność erozyjna:
a) erozja eoliczna (korazja): grzyby skalne, graniaki;
b) wywiewanie(deflacja): missy, niecki deflacyjne, ostance deflacyjne.

Rodzaje pustyń: piaszczysta (erg), żwirowa (serir), kamienista (hamada)

Akumulacja: laguna - pod wpływem prądu morskiego, lido - pod wpływem falowania (wenecja).

Erozja: klif -pod wpływem fal morskich uderzających o stromy brzeg.

Typy wybrzeża: wybrzeże dalmatyńskie, fiodrowe, mierzejowo-zalewowe, riasowe, szkierowe, limanowe, lagunowe, atole.