Kalendarz juliański

Kalendarz juliański - kalendarz słoneczny opracowany na cześć i życzenie Juliusza Cezara przez astronoma egipskiego Sosygenesa i wprowadzony w życie 1 stycznia roku 45 p.n.e. jako kalendarz obowiązujący w państwie rzymskim. Obowiązywał w Europie przez wiele stuleci: w Polsce do 1582, w Rosji aż do 1918. Niektóre kościoły wciąż jeszcze posługują się kalendarzem juliańskim.

Powodem reformy kalendarza było to, że wcześniej stosowany księżycowy kalendarz rzymski rozregulował się, w wyniku czego w 46 p.n.e. kalendarzowy grudzień wypadał we wrześniu. Dlatego, żeby ponownie zsynchronizować kalendarz z porami roku, rok 46 p.n.e. wydłużono o 90 dni.

Kalendarz juliański ustalał długość roku na 365 dni plus jeden dzień przestępny co 4 lata. Średnia długość roku wynosiła 365,25 dnia. W wyniku reformy zmianie uległa długość poszczególnych miesięcy:
- Martius (31) - poświęcony Marsowi,
- Aprilis (30) - poświęcony Wenus,
- Maius (31) - poświęcony wszystkim bogom,
- Iunius (30) - poświęcony prawdopodobnie Lucjuszowi Juniusowi Brutusowi albo Junonie,
- Quintilis (31) = "piąty",
- Sextilis (30) = "szósty",
- September (31) = "siódmy",
- October (30) = "ósmy",
- November (31) = "dziewiąty",
- December (30) = "dziesiąty",
- Ianuarius (31) - poświęcony Janusowi,
- Februarius (29) - przeznaczony na odbywane przed początkiem nowego roku februa, czyli obrzędy oczyszczające.

Dopiero od 8 roku n.e. lata przestępne liczone są co 4 lata. Wcześniej, wbrew woli Cezara, liczono je najprawdopodobniej co 3 lata (zapewne przez pomyłkę albo niedbałość odpowiedzialnego kapłana). Pierwszymi latami przestępnymi były 45 p.n.e., 42 p.n.e. i 39 p.n.e. aż do 9 p.n.e., kiedy odkryto nieprawidłowość. Dlatego też cesarz Oktawian August zarządził, aby od roku 9 p.n.e. skorygować ten błąd nie wstawiając przez jakiś czas dodatkowych dni do lat przestępnych.