Mity stanowiły pierwszą próbę zrozumienie świata. Łączyły się w całość i łącznie tworzyły kosmogonię wyjaśniającą jak powstał cały świat. A powstał dzięki bóstwom, a one z kolei powstały dzięki wyższym bóstwom. Zasada tej genealogii byłe prosta: mniejsze pochodzi z większego, mniejsza rzecz z większej, mniejsze bóstwo z większego.
Kosmologiczno - teologiczny początek świata: jedni rozpoczynali go od chaosu, nocy, od niezrozumiałego prabytu, z którego potem dopiero wyłoniło się wszystko, co jasne, rozumne i doskonałe; inni twierdzili, że początek był rozumny i doskonały, przyjmowali, że początkiem świata był Zeus, który rozkazuje rozumnie i zaprowadza we wszechświecie ład.
Mitologia grecka - postacie i miejsca
kureci - kaplani Rei
Alkioneus - gigant, pierworodny syn Gai, odzyskiwał siły po dotknięciu miejsca urodzenia, Herakle zabił go po zaniesieniu w odlegle miejsce
Tyfon - olbrzymi potwór, syn Gai, Zeus przywalił go Sycylia
Deukalion - syn Prometeusza, przeżył potop
Pyrra - córka Epimeteusza, przeżyła potop
Parnas - góra, na której stanęło czółno staruszków po potopie
Okeanos - bóg rzeki opływającej Ziemie, jego córki to okeanidy
OLIMP
Hory - boginie por roku, córki Zeusa i Temidy, strzegły wrót Olimpu:
Eunomia - Praworządność
Dike - Sprawiedliwość
Eirene - Pokój - była szczególnie czczona w Atenach
Hebe - bogini młodości, córka Hery, roznosiła bogom ambrozje, została żoną Heraklesa
Ganimedes - śliczny chłopczyk, ulubieniec Zeusa, porwany przez Orla z ziemi i uczyniony przez Zeusa nieśmiertelnym
BOGOWIE OLIMPIJSCY
ZEUS
Zeus - syn Kronosa i Rei, wladca Olimpu, pan swiata
Briareus - stureki olbrzym, sprowadzony przez Tetyde uwolnil skrepowanego Zeusa
Horkios - przydomek Zeusa - opiekun praw
Ksenios - przydomek Zeusa - patron przybyszow
Herkejos - przydomek Zeusa - patron zagrody
Hellenios - przydomek Zeusa - bostwo narodowe
Filemon i Baucis - dwoje goscinnych staruszkow, przyjeli do domu Zeusa i Hermesa
Dodona i Olimpia - miejsca najwiekszego kultu Zeusa
HERA
Hera - corka Kronosa i Rei, zona Zeusa, najpotezniejsza bogini Olimpu, opiekunka malzenstw i
macierzynstwa
ATENA
Atena - bogini madrosci i wojny, wyskoczyla z obolalej glowy Zeusa
Panatenaje - swieta zniw poswiecone Atenie
Ergane - przydomek Ateny - pracownica
Polias - przydomek Ateny - patronka miast
Promachos - przydomek Ateny - pani Zastepow
Pallas - przydomek Ateny - panna
Partenos - przydomek Ateny - dziewica
APOLLO
Apollo - syn Zeusa i Latony, bog wyroczni, patron nauki i sztuki, pan zycia i smierci, bog slonca
Delos - wyspa, na ktorej urodzil sie Apollo i Artemida
Dafne - nimfa, ktorej serce ugodzil Eros strzala nienawisci, zakochal sie w niej Apollo, bogowie
zamienili ja w drzewo laurowe
Hiakintos - przyjaciel Apollina, zabity dyskiem skierowanym nan przez zazdrosnego Zefira
Muzy - corki Zeusa i Mnemosyne, towarzyszki Apollina
Kaliope - muza piesni bohaterskiej
Klio - muza historii
Euterpe - muza liryki
Taleja - muza komedii
Melpomene - muza tragedii
Terpsychora - muza tanca
Erato - muza piesni milosnej
Polihymnia - muza piesni religijnej
Urania - muza astronomii
ARTEMIDA
Artemida - corka Zeusa i Latony, bliznia siostra Apollina, bogini dzikiej przyrody i lowow, ksiezyca
Hekate - przydomek Artemidy - "w dal godzaca"
HERMES
Hermes - syn Zeusa i Mai, sprytny poslaniec bogow, opiekun handlu i zlodziei
Maja - corka tytana Atlasa
gora Kyllene w Arkadii - miejsce urodzenia Hermesa
Krioforos - przydomek Hermesa - "dobry pasterz"
kaduceusz - laska Hermesa
petasos - kapelusz Hermesa
HEFAJSTOS
Hefajstos - syn Zeusa i Hery, bog ognia i sztuki kowalskiej
wyspa Lemnos i krater Etny - miejsca pracy Hefajstosa
lampadoforie - bieg z pochodniami obchodzony na czesc Hefajstosa
AFRODYTA
Afrodyta - bogini milosci i pieknosci, wylonila sie z piany morskiej niedaleko Cypru
Anadiomene - przydomek Afrodyty - "wychodzaca z morza"
EROS
Eros - bog milosci
Psyche - krolewna, w ktorej zakochal sie Eros, przyjeta przez Zeusa na Olimp
CHARYTY
Charyty - boginie pogodnego wdzieku i radosnych urokow:Eufrozyne, Taleja, Aglaja
Charitezje - swieto ku czci charyt
ARES
Ares - syn Zeusa i Hery, bog wojny
Ares Ludovisi - "Ares odpoczywajacy"
Bojazn, Strach, Niezgoda, Mord - bostwa ujezdzajace rydwan Aresa
BOGOWIE SWIATLA I POWIETRZA
HELIOS
Helios - bog slonca, woznica slonecznego rydwanu
EOS
Eos - rozanopalca bogini jutrzenki
SELENE
Selene - bogini ksiezyca, zsyla rose
IRIS
Iris - pokojowka Hery, bogini teczy, poslanka bogow
WIATRY
Wiatry - synowie Astrajosa i Eos
Boreasz - bog wiatru polnocnego
Notos - bog wiatru poludniowego
Zefir - bog wiatru wschodniego
Euros - bog wiatru zachodniego
Harpie - wichury, potwory o glowie kobiecej i ciele drapieznego ptaka, dzieci Taumasa i Elektry
nawalnice, cyklony, traby powietrzne - potomstwo Tyfona
Tracja - ojczyzna wiatrow
Eolia - kraina Eola, krola wiatrow (z "Odysei" Homera)
BOGOWIE ZIEMSCY
HESTIA
Hestia - najstarsza corka Kronosa i Rei, siostra Zeusa i Hery, bogini ogniska domowego
DEMETER
Demeter - corka Kronosa i Rei, bogini pol i urodzaju
DIONIZOS
Dionizos - syn Zeusa i Semele, bog winnej latorosli, wina i plodnych sil natury
Nysa - gora lezaca w Arabii Szczesliwej, nimfom z tej gory Zeus oddal pod opieke Dionizosa
Male (wiejskie) Dionizje - atenskie swieto ku czci Dionizosa odbywajace sie w porze jesiennej - swieto winobrania
Lenaje - atenskie swieto ku czci Dionizosa odbywajace sie w styszniu - swieto wytlaczania wina
Antesterie - atenskie swieto ku czci Dionizosa odbywajace sie pod koniec lutego - swieto otwierania beczek z mlodym winem, ktore wowczas probowano
Wielkie (miejskie) Dionizje - atenskie swieto ku czci Dionizosa odbywajace sie w koncu marca i z poczatkiem kwietnia
dytyramb - uroczysta piesn na czesc Dionizosa spiewana w pierwszy dzien Wielkich Dionizji,
po zlozeniu ofiary
PAN
Pan - syn Hermesa, bog lasow, byl w pochodzie Dionizosa, urodzil sie w Arkadii
Syrinks - piekna corka boga rzecznego Ladona, zakochal sie w niej bez wzajemnosci Pan, bogowie zamienili ja w trzcine
syringa - ulubiona fujarka pastusza, ktora zrobil Pan i na niej wygrywal zale za piekna nimfa
SYLENY
syleny - bostwa rzek i zrodel
de Beumanoir - marszalek, ktory znalazl podobno Sylena w 1599r.
SATYROWIE
satyrowie - krnabrni bogowie lesni, przyjaciele Dionizosa
NIMFY
nimfy (dziewczyny) - istoty posrednie miedzy bogiem a czlowiekiem, zyly bardzo dlugo i nie starzały sie
najady - nimfy wodne
oready - nimfy mieszkajace w gorach
lejmoniady - nimfy mieszkajace na wilgotnych lakach
driady - nimfy mieszkajace wsrod lasow
hamadriady - nimfy mieszkajace w drzewach, nimfy drzewne
ASKLEPIOS
Asklepios - syn Apollina i nimfy Koronis, ktora umarla przy jego narodzeniu, bog - lekarz, Zeus zabil go
piorunem za to, ze naruszyl porzadek swiata wskrzeszajac zmarlych
KRÓLESTWO MORZA
Posejdon - syn Kronosa i Rei, wladca morza i wod
Laomedon - krol trojanski, u ktorego pracowal Posejdon przes dziesiec lat jako mularz przy budowie murow obronnych po wygnaniu z Olimpu przez obrazonego Zeusa, nie chcial zapłacić Posejdonowi i Apollinowi za prace, Apollo zeslal na miasto zaraze, a Posejdon smoka, ktorego zabil Herakles, a nie otrzymawszy umowionej zaplaty przysiagl mu zemste
trytony - niesforne lobuzy morskie o rybich ogonach
KRÓLESTWO PIEKIEŁ
Kimeryjczycy - za ich miastem rozpoczyna sie krolestwo piekiel, nie dociera do nich slonce
Tajnaros - miasto, w ktorym bylo wejscie do podziemia
Smutek, Troski, BladeChoroby, Starosc, Trwoga, Nedza, Praca, Smierc, Wojna, Niezgoda, Sny, Marzenia - dziwne i straszne postacie, ktore tlocza sie w przedsionku piekielnego panstwa
Styks - najwieksza z rzek piekielnych, oplywa dziewiec razy podziemie, jej wody sa czarne i nieruchome, przysiegaja na nie Olimpijczycy
Kokytos - rzeka lamentu
Lete - rzeka zapomnienia, po napiciu sie jej wody traci sie pamiec o zyciu na ziemi
Charon - gburowaty dziad, syn Nocy, przewozi dusze na druga strone rzek, bierze za to obola
Kerberos (Cerber) - potworne psisko o trzech paszczach, pilnuje dusz piekielnych, potomek Tyfona,
wierny towarzysz Hadesa
Minos, Ajakos, Radamantys - sedziowie podziemia
Hades - syn Kronosa i Rei, bog podziemi, inaczej Pluton
Tartar - miejsce najsrozszych kazni dla zbrodniarzy
Wyspa Blogoslawionych - kraina wiecznej szczesliwosci, ida tam dusze ludzi sprawiedliwych
Pole Elizejskie - mijsce biesiad na Wyspie Blogoslawionych
Orfeusz - krol - spiewak Tracji, wyjatkowo pieknie gral i spiewal
BÓSTWA DOLI I SPRAW LUDZKICH
Plutos - bozek bogactwa
HYMEN
Hymen - uratowal kilka atenskich panien mlodych z rak korsarzy, zostal po smierci bozkiem zaslubin
HYPNOS
Hypnos - syn Nocy, blizni brat boga smierci, pan snu
MOJRY
Mojry - corki Nocy, boginie Przeznaczenia
Kloto, Lachezis - przeda nic zywota ludzkiego
Atropos - najstarsza Mojra, przecina nic w godzine smierci
NIKE
Nike - corka tytana Pallasa i bogini rzeki Styks, bogini zwycięstwa
TANATOS
Tanatos - syn Nocy, bóg śmierci
Alkestis - zona króla Admeta, zgodzila sie oddać swoje życie za męża, uratowana przez Heraklesa, ktory zmusil Tanatosa do wrocenia jej życia
TEMIDA
Temida (Temis) - jedno z najstarszych bostw, corka Nieba i Ziemi, byla zona Zeusa, bogini sprawiedliwosci i prawa, od niej pochodzą hory
TYCHE
Tyche - najprawdopodobniej corka Zeusa, bogini szczęścia