Obieg niektórych pierwiastków i związków w przyrodzie (Wegiel, Azot i Wody)

OBIEG WEGLA- w przyrodzie mamy roznorodne zrodla wegla np. dwutlenek wegla, wegiel kamienny, wegiel brunatny, ropa naftowa, gaz ziemny i weglany wapnia. Rośliny do procesu fotosyntezy wykorzystuja wegiel z zasobow CO2. Z pokarmem roślinnym wegiel trafia do org. Roślinożernych a nastepnie mięsożernych. O obiegu wegla mowimy wtedy gdy wraca on do środowiska w postaci CO2. Pewne ilości CO2 wydzielaja do środowiska w procesie oddychania. W glebie nastepuje uwalnianie do atmosfery dwutlenku wegla z martwych szczątków i odchodow przez ich rozklad. Szybkość rozkładu zalezy od ilości powietrza dostającego się do gleby i kwasowości gleb. Zmniejszenie szybkości obiegu wegla nastepuje w przypadku nagromadzenia dużej ilości masy organicznej która ulega przemianom i an powierzchni gleby może zostac zatrzymana gdy duza czesc pierwiastka ulega wylaczeniu z obiegu. Powstaja skaly osadowe, poklady wegla kamiennego, brunatnego, torfu, zloza ropy naftowej. Spalanie surowcow energetycznych powoduje powrot CO2 do atmosfery.

OBIEG AZOTU- źródłem azotu jest atmosfera. Azot w wolnej postaci jest nieprzyswajalny dla roślin wyższych. W czasie wyładowań atmosferycznych czesc wolnego azotu wymieniana jest na azotany V. Bakterie żyjące w symbiozie z roślinami motylkowymi pobieraja wolny azot z powietrza i przekształcają w azotany V. Z obumarłych szczątków roślin motylkowych powstaja azotany V. Rośliny przyswajaja azotany i wykorzystuja je do wytwarzania bialek. Azot trafia do wszystkich ogniw łańcucha pokarmowego. Martwa materia i odchody rozkladane SA przez bakterie nitryfikacyjne i uwalniane SA z nich azotany V które mogą wykorzystywać rośliny. Powrot azotu do atmosfery warunkuja bakterie denitryfikacyjne, które rozkładają azotany uwalniając azot (N2). Czesc azotu może zostac wylaczona z obiegu i odkładać się w postaci azotanu na dnie muszli i oceanu. Azot jest wyłapywany przez rośliny wodne i wlaczany w łańcuchy pokarmowe na koncu których znajduja się ssaki i ptaki morskie.

OBIEG WODY- Z powierzchni oceanow, morz, jezior, rzek a także gleby, woda paruje do atmosfery. Pod wpływem energii słonecznej woda paruje również z powierzchni lisci. Parowanie warunkuje wilgotność powietrza. Skondensowana para wodna gromadzi się w postaci chmur przenoszonych przez wiatr. Ochładzanie chmur powoduje opady atmosferyczne. Opady deszczu, śniegu SA wchłaniane przez glebe i zapewniaja powrot wody do zbiornikow wodnych. Z gleby woda pobierana jest przez rośliny. I cykl może zaczac się od nowa.