Mickiewicz przyszedł na świat 24 grudnia 1798r. w Zaosiu na dawnych ziemiach litewskich. Wychowywał się w pobliskim Nowogródku, gdzie ojciec jego, Mikołaj, zdeklasowany szlachcic herbu Poraj, pracował jako obrońca sądowy. Na własne więc siły i umiejętności - nie zaś na szlacheckie pochodzenie czy też dziedziczne majtki - mógł liczyć również Adam.
Po ukończeniu miejscowej, prowadzonej przez dominikanów, szkoły (1815) udał się na studia filologiczno-historyczne do Wilna. Utrzymywał się ze stypendium, które po ukończeniu studiów (1819) musiał odpracować jako nauczyciel szkoły powiatowej w Kownie (1819-1823). W czasie studiów wpływ na kształtowanie się jego osobowości, poziomu wiedzy i poetyckiego talentu wywarli zwłaszcza tacy profesorowie, jak filolog klasyczny Ernest Groddeck, historyk i teoretyk literatury Leon Borowski oraz historyk Joachim Lelewel.
Debiutował Zimą miejską na łamach "Tygodnika Wileńskiego" w 1818r. W 1820.r opublikował Odę do młodości – utwór przynależy jeszcze do poetyki postklasycyzmu, ale już wyłamuje się z ideałów oświecenia. W Odzie jednostka jest podporządkowana ideałom zbiorowości:
Razem, młodzi przyjaciele!...
W szczęściu wszystkiego są wszystkich cele;
Jednością silni, rozumni szałem,
Razem, młodzi przyjaciele!...
I ten szczęśliwy, kto padł wśród zawodu,
Jeżeli poległym ciałem
Dał innym szczebel do sławy grodu.
Razem, młodzi przyjaciele!...
Odwołania do emocji, wizjonerstwo zapowiadają jednak przełom romantyczny:
Tam sięgaj, gdzie wzrok nie sięga;
Łam, czego rozum nie złamie
Oda nawołuje do czynnej walki, wyraża wiarę w moc rewolucyjnego przekształcania rzeczywistości i siłę młodości. Była śpiewana podczas powstań narodowych. Przetłumaczona na prawie wszystkie języki europejskie.
Poezje t. 1 – wydane w Wilnie w roku 1822; zawierały Ballady i Romanse, a także przedmowę O poezji romantycznej. Ten tom poezji miał przełomowe znaczenie w literaturze polskiej, zapoczątkowując nurt romantyczny oparty o ludowość, poezję ludową, obyczaje i wyobrażenia ludu
Poezje t. 2 – wydane w roku 1823, zawierały Grażynę oraz II i IV część Dziadów
Sonety krymskie wydane w roku 1826 w Rosji; w Dreźnie powstała III część Dziadów najwybitniejszy polski dramat romantyczny; Konrad Wallenrod wydany w roku 1828 w Rosji
Epopeja Pan Tadeusz czyli Ostatni zajazd na Litwie napisana w Paryżu w latach 1832-1834; wydana 1834r. W Panu Tadeuszu Mickiewicz przedstawił pełną nostalgii i humoru wizję ginącej Polski szlacheckiej
Księgi narodu polskiego i pielgrzymstwa polskiego – broszura polityczna z 1832 roku; liryki lozańskie wydane dopiero pośmiertnie; pisana przez całe życie I część Dziadów
Historia przyszłości – traktat prekursorski wobec osiągnięć europejskiej fantastyki naukowej. Mickiewicz zniszczył rękopisy dzieła, zachowało się jedynie kilka kart oraz relacje przyjaciół autora.
Przetłumaczył Giaura Lorda Byrona.