Socjologia - mikrostruktury społeczne

MIKROSTRUKTURY - zajmują się badaniem małych społeczności, np. szkoła, dom

MAKROSTRUKTURY - zajmują się badaniem dużych struktur, np. kościół, kultura

POZYCJA - miejsce jednostki w grupie społecznej

ROLA SPOŁECZNA - zespół oczekiwań, które kierujemy pod adresem jednostki związanych z zajmowaną przez nią pozycją

KONFLIKT RÓL - występuje wtedy, gdy dwie pełnione przez jednostkę role nawzajem się wykluczają

STATUS SPOŁECZNY - pozycja jednostki w społeczeństwie, niektóre statusy pełnią ważniejszą rolę, są bardziej poważane

POSTAWA (wg Thomasa i Znanieckiego - proces indywidualnej świadomości jednostki określający rzeczywistą lub możliwą działalność jednostki wobec społecznego świata, jednostkowy przeciwczłon wartości społecznej. W tej koncepcji postawę można uznać jako potencjalne działanie i ma charakter jednostkowy
KOMPONENTY POSTAWY: ujemna bądź dodatnia walencja, czyli stopień przychylności bądź niechęci
*Afektywny(emocjonalno - oceniający) - co lubię albo nie lubię
*Poznawczy - co wiemy na temat danego przedmiotu
*Behawioralny - wiedza na temat kogoś lub czegoś
OSOBOWOŚĆ wg Szczepańskiego - zespół trwałych cech biologicznych i psychicznych pochodzący z wpływu kultury i struktury zbiorowości, w których jednostka została wychowana i w których uczestniczy
WG MEADA istnieją dwie generalne fazy kształtowania się osobowości:
*przedwerbalna
*werbalna - posługiwanie się językiem
^etap zabawy - dziecko stara się naśladować role społeczne
^etap gry - brane pod uwagę odgrywanie ról społecznych
^etap uogólnionego innego - kształtowanie wyobrażenia społeczeństwa ogólnego
JAŹŃ - samoświadomość jednostki, może być odzwierciedlona(zespół wyobrażeń na temat tego, co myślą o mnie inni), subiektywna( zespół wyobrażeń o tym, co ja sam o sobie myślę)

Etapy rozwoju:
*Wyobrażenie o tym, jak inni mnie widzą
*Wyobrażenie, jak mnie oceniają
*Kształtowanie samopoczucia z tym związanego

WG FREUDA osobowość składa się z:
*id, czyli popędów
*ego, czyli kontroli popędów
*superego, czyli zbioru zasad moralnych

ELEMENTY SKŁADOWE OSOBOWOŚCI WG SZCZEPAŃSKIEGO:
*Biogenne - płeć, wzrost, fizjologia, popędy
*Psychogenne - temperament, pamięć, wola, inteligencja
*Socjogenne - wartości, normy, wzorce, jaźń, kulturowy ideał osobowości

SOCJOLOGICZNA KONCEPCJA OSOBOWOŚCI WG ZNANIECKIEGO
Każdy człowiek jest świadom swego istnienia i może tworzyć samego siebie, jest dynamiczną, historyczną syntezą ról pełnionych przez siebie, socjologia nie poznaje całej osobowości człowieka, krąg społeczny, w którym jednostka przebywa formułuje przez nią role społeczne

SOCJALIZACJA - nadawanie, czy przyjmowanie przez jednostkę wartości i norm z nich wynikających, następnie procesy uczenia się i tworzenia wzorów zachowań wśród innych wzorów

SOCJALIZACJA PIERWOTNA - obejmuje okres dzieciństwa, dziecko startuje jako organizm z wrodzonymi możliwościami rozwoju społecznego i psychicznego. W drodze naśladownictwa, później przyjmowania ról innych uczy się wzorców zachowań

SOCJALIZACJA WRÓRNA - polega na uczeniu się przez jednostkę ról rodzinnych, zawodowych, pełnionych w różnych grupach społecznych

ZBIÓR SPOŁECZNY WG RYBICKIEGO - pewna statystycznie wyodrębniona liczba ludzi, WG SZCZEPAŃSKIEGO - ogół ludzi posiadających jakąś cechę wspólną, wyróżniającą ich od innych, np. wiekiem, wzrostem

GRUPA SPOŁECZNA - min. Liczba osób wg Szczepańskiego to3, własne wartości, zasada odrębności, zbiór osób powiązanych systemem stosunków społecznych, określający jacy powinni być członkowie, elementy konstytuujące: więź społeczna, wewnętrzna organizacja, wartości grupowe, zasada odrębności

WIĘŹ SPOŁECZNA - świadomość „my”, jest wyrazem więzi łączącej członków, podstawą wspólność działań i solidarność, jest całością stosunków i zależności wynikających z hierarchicznych pozycji w zbiorowościach
Podział więzi: (*bezpośrednia - łączy ludzi stykających się ze sobą bezpośrednio, *pośrednia - występuje, gdy pomiędzy komunikującymi osobami pojawia się pośrednik) (*formalna - wiąże się funkcjami i strukturami, np. zakład pracy, *nieformalna - wynika z indywidualnych spotkań, np. grupa przyjaciół)

KOMUNIKACJA W GRUPIE - przekazywanie informacji za pomocą języka i symboli, funkcja to zapewnienie grupie łączności

ZASADA ODRĘBNOŚCI - to, to co oddziela grupę od innych, cechy odróżniające od innej grupy, np. ideologia, strój, miejsce zamieszkania

GRUPA PIERWOTNA(CH. COOLEY) grupa pierwsza, do której jednostka wchodzi w procesie socjalizacji pierwotnej, jest zazwyczaj mała, posiada względną trwałość, bezpośrednie kontakty, wysokie zaangażowanie członków, charakter kontaktów niewyspecjalizowany, występuje zażyłość członków

GRUPA WTÓRNA - mała trwałość i wielość członków, tworzona dla osiągnięcia jakiegoś celu, formalny i rzeczowy typ więzi, komunikacja ma charakter nieosobowy, często grupy wtórne rozwiązywane są po osiągnięciu celu

GRUPA FORMALNA - sformalizowane stosunki, kontrola społeczna, sztywna struktura, więzi rzeczowe, bezosobowe, powstają na bazie prawa publicznego

GRUPA NIEFORMALNA - płynna, elastyczna struktura, przewaga więzi osobowych, nieformalna kontrola społeczna
FUNKCJE GRUP NIEFORMALNYCH W ORGANIZACJI:
*rozszerzają środki i sposoby komunikacji wśród członków
*wpływają na skuteczniejszą regulację współdziałania jednostek
*sprawują kontrolę społeczną
*wpływają na kształtowanie kultury pracy
*obdzielają prestiżem osoby nie będące na kierowniczych stanowiskach

GRUPA ODNIESIENIA - w socjologii tym mianem określa się nie tylko jakąś gr. Społ., lecz także jej członków, ich cechy, wartości, wzory zachowań
*porównawczego - stanowią układ wielkości, w którym jednostka postrzega siebie i innych, które pozwalają jej określić siebie, swoje cechy i postępowanie
*normatywnego - wzorzec do naśladowania w różnych aspektach zachowań i działań, jest to grupa, z której systemem aksjonormatywnym jednostka się utożsamia

FUNKCJONALIZM STRUKTURALNY(T . PARSONS, R.MERTON) – społeczeństwo jako system, struktura to sposób powiązania części, ich funkcje i współdziałanie

SYMBOLICZNY INTERAKCJONIZM (G.MEAD, H.BLUMER) - wyjątkowe zainteresowanie rolą komunikowania w relacjach międzyludzkich, większość interakcji obejmuje proces, w którym jednostki osiągają wzajemne porozumienie poprzez użycie języka

TEORIA DZIAŁANIA SPOŁECZNEGO ZNANIECKIEGO - wyróżnił świat społeczny i świat kultury, jako przeciwstawne sobie. Określając właściwości tych dwóch rzeczywistości posłużył się pojęciem współczynnika humanistycznego, wyjaśniając, że właściwością świata kultury jest to, że jest ona zawsze czyjaś - jest tak obiektywna jak w działaniu i doświadczeniu ludzi

KONTROLA SPOŁECZNA - jest to system zakazów, nakazów i sankcji, które służą do zachowania odpowiedniego konformizmu jej członków wobec wartości

DZIAŁANIE SPOŁECZNE - celowa aktywność jednostek lub grup w obrębie danej rzeczywistości społeczno - kulturalnej w większym bądź mniejszym stopniu przez nią zdeterminowana

INSTYTUCJA - zorganizowany i utrwalony zespół działań ludzkich, zakładający istnienie zasady naczelnej ( celu instytucji)

KONFORMIZM - konformista jest to osoba bez własnego zdania, gotowa podporządkować się wszelkim zasadom dla dobra grupy i swojego, nie bacząc, że to postępowanie nie zawsze jest dobre, nie potrafiąca samodzielnie określić sytuacji

DEWIACJA - zachowanie postrzegane przez większość członków danej grupy jako sprzeczne z obowiązującymi normami, wartościami i oczekiwaniami społecznymi, zachowanie przekraczające granice tolerancji

ANOMIA (E.DURKHEIM) stan względnego zaniku norm w społeczeństwie bądź rozpowszechniania się norm negatywnych eliminujących społeczne oczekiwania wobec jednostki, co powoduje, że jednostka postępuje tak jakby żadne nakazy nie obowiązywały