Charakterystyka Aramisa

Aramis – bohater powieści Aleksandra Dumasa (ojca) Trzej muszkieterowie (1844) z czasów panowania Ludwika XIII, muszkieter ukrywający się pod pseudonimem, jego prawdziwe nazwisko pozostaje nieznane. Przeznaczony do stanu duchownego kształcił się w seminarium od 9. roku życia. Gdy jako młodzieniec podczas wspólnej lektury z pewną damą został znieważony przez oficera, wystąpił z zakonu, nauczył się szermierki i rok później zabił owego człowieka w pojedynku. Nie mogąc od razu wrócić do klasztoru, został muszkieterem – dzięki sławie ojca, który zasłużył się podczas oblężenia Arras. A. nie jest typowym żołnierzem. „Był to młodzieniec liczący dwadzieścia dwa albo dwadzieścia trzy lata zaledwie, o twarzy naiwnej i słodkiej, oku czarnym i łagodnym, policzkach różowych i aksamitnych jak brzoskwinia jesienią, a jego cienki wąsik kreślił na górnej wardze linię doskonale prostą”. Portos zarzuca mu nieumiejętność zdecydowanego wyboru drogi życiowej. Z jednej strony A. bardzo dba o swą urodę i pisuje poematy, jest czułym kochankiem, z drugiej – snuje refleksje egzystencjalne, toczy dysputy teologiczne i wciąż mówi o powrocie do życia zakonnego. Wrodzona delikatność i wykształcenie teologiczne nie przeszkadzają mu jednak uczestniczyć wraz z Atosem i Portosem we wszystkich przygodach d’Artagnana, walczyć odważnie i sprawnie, doceniać odwagę i kpić z wrogów i tchórzy. Podczas wyprawy do Londynu A. zostaje ranny w zasadzce w Beauvais i mimo że mężnie znosi ból, rana jest zbyt poważna i zmusza muszkietera do pozostania we Francji. Jest wiernym kochankiem, choć bardzo starannie to ukrywa, by nie skompromitować uwielbianej damy. To kobieta (a właściwie jej chusteczka) jest przyczyną wyzwania przez niego na pojedynek d’Artagnana. W rzeczywistości zmienność nastrojów i przekonań A. jest związana z rozwojem jego romansu. Brak wiadomości od damy serca skłania go do decyzji o powrocie do klasztoru. Z kolei przywieziony przez Gaskończyka list od niej wraca go życiu żołnierskiemu. To A. jest autorem finezyjnych listów do lorda Wintera i do Tours, przemycających ważne informacje. Nie dba o urzędy – odmawia przyjęcia, w zamian za d’Artagnana, stopnia porucznika. Porzucony przez kochankę, wstępuje do klasztoru w Nancy. A. posiada cechy trubadura i rycerza, istotne dla niego wartości to: miłość, religia, honor i waleczność, a więc wartości, których jednoczesna realizacja polega na godzeniu sprzeczności.

Warto wiedzieć: Trzej muszkieterowie stanowią I cz. trylogii. Jej następne części to: Muszkieterowie w dwadzieścia lat później (1845) i Wicehrabia de Bragelonne (1850). Trzej muszkieterowie to także tytuł operetek: R. Bezatzky’ego (1929) oraz R. Frimla (1928). Powieść Dumasa była wielokrotnie ekranizowana, m.in. przez: M. Lindera (1922), G. Sidneya (1948), A. Hunebelle’a (1953), R. Lestera (1973), S. Hereka (1993).

Magdalena Siwiec
Wydawnictwo Park