1.Administracyjne formy ograniczenia swobody działalności gospodarczej. Swoboda działalności gospodarczej jest deklarowana przez konstytucję , w art. 20 i 22, w art.22 zawiera podstawę prawną ustawodawca tą swobodę ograniczał. Swoboda konstytucyjna:
- forma ustawy
- przesłanka materialna- ważny interes społeczny, (która leży u podstaw ograniczeń praw i wolności).
Trzy podstawowe uprawnienia:
1.Swoboda w zakresie podejmowania swobodnej działalności gospodarczej
2.Swoboda na etapie prowadzenia działalności
(bez ingerencji administracji)
3.Swoboda na etapie zakończenia działalności gospodarczej
Ograniczenia :
Mogą mieć różny charakter:
1.o charakterze przedmiotowym
a)koncesja- u podstaw leży szczególny podmiot tej działalności . To działalność podlegająca monopolowi państwa. Stanowi akt, gdzie państwo upoważnia podmiot do prowadzenia działalności, którą zajmowało się państwo.
b)zezwolenie – działalność, która powoduje zagrożenia dla interesu społecznego ( dla zdrowia i życia ludzi) U podstaw leży wzgląd na ochronę zdrowia i życia.
c)wpis do rejestru działalności regulowanej- Otrzymuje się po pewnej weryfikacji. U podstaw leży interes publiczny ( problem ochrony środowiska , zdrowia ludzi). Nie jest tak intensywny jak w formie zezwoleń.
d)ograniczenie policyjne-Ze względu na interes publiczny ustawodawca zobowiązany jest do ustalenia powszechnych ograniczeń, które dotyczą również działalności gospodarczej ( podmiotu gospodarczego). Mają charakter uniwersalny. Obejmują różne obszary środowiska np. wynikające z prawa sanitarnego czy prawa środowiska , prawo budowlane)
2.o charakterze podmiotowym
Pewne rodzaje działalności są wyłączone ze sfery podmiotu gospodarczego.
a)wymóg posiadania pewnych kwalifikacji
b)konieczność respektowania interesu publicznego
c)wymóg obywatelstwa( status cywilny jednostki, może decydować o możliwości podjęcia działalności )
d)publiczny charakter podmiotu ( np. gmina )
2. Kncesja jako forma ograniczenia swobody działalności gospodarczej.
Uzyskania koncesji wymaga wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie:
1.poszukiwania lub rozpoznawania złóż kopalin, wydobywania kopalin ze złóż, bezzbiornikowego magazynowania substancji oraz składowania odpadów w górotworze, w tym w podziemnych wyrobiskach górniczych,
2.wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią i amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym,
3.wytwarzania, przetwarzania, magazynowania, przesyłania, dystrybucji i obrotu paliwami i energią, 4.ochrony osób i mienia,
5.transportu lotniczego oraz wykonywania innych usług lotniczych,
6.budowy i eksploatacji autostrad płatnych,
7.zarządzania liniami kolejowymi oraz wykonywania przewozów kolejowych,
8.rozpowszechniania programów radiowych i telewizyjnych.
Koncesji udziela się na czas oznaczony, nie krótszy niż 2 lata i nie dłuższy niż 50 lat.
Wniosek o udzielenie koncesji powinien zawierać:
1.oznaczenie przedsiębiorcy, jego siedzibę i adres,
2.numer w rejestrze przedsiębiorców,
3.określenie rodzaju i zakresu wykonywania działalności gospodarczej, na którą ma być udzielona koncesja,
4.informacje określone w przepisach odrębnych ustaw.
Organ koncesyjny może cofnąć koncesję lub zmienić jej zakres ze względu na zagrożenie obronności i bezpieczeństwa państwa lub innego ważnego interesu publicznego.
Przedsiębiorca, który zamierza podjąć działalność gospodarczą w dziedzinie podlegającej koncesjonowaniu, może ubiegać się o przyrzeczenie wydania koncesji, zwane dalej "promesą". W promesie można uzależnić udzielenie koncesji od spełnienia warunków wykonywania działalności gospodarczej objętej koncesją.
KONCESJA – to decyzja administracyjna:
-Postępowanie wg k.p.a.
-Wydawane są przez organy centralne, wydają ministrowie
-Uzyskanie koncesji wymaga spełnienia warunków określonych w przepisach prawa.
-Jest aktem uznaniowym, decyzja konstytutywna
-Organ, który wydaje koncesję ma możliwość określenia pewnych dodatkowych warunków, na jakich te uprawnienia będą wykonywane.
-Organ koncesyjny dysponuje prawem do kontrolowania podmiotu, który uzyskał koncesję.
-Organ koncesyjny ma prawo cofnąć lub ograniczyć uprawnienia wynikające z koncesji ( przybiera charakter decyzji administracyjnej)
Przepisy prawa ustawy o działalności gospodarczej przewidują uzyskania promesy koncesji.
Uzyskiwanie promesy nie gwarantuje wydania koncesji.
3.Zezwolenie na prowadzenie działalności gospodarczej jako forma ograniczenia swobody działalności gospodarczej
ZEZWOLENIE-
-Jest decyzją administracyjną, konstytutywną
-Jest aktem związanym ( po spełnieniu warunków organ musi wydać zezwolenie )
-Wydawane jest po przeprowadzeniu określonego postępowania . Jest one ograniczone.
-Organ wydający zezwolenie posiada uprawnienia kontrolne.
-Istnieje możliwość cofnięcia lub ograniczenia uprawnień wynikających z zezwolenia.
-Kompetencja do wydawania zezwoleń jest ulokowana na niższym poziomie niż koncesja.
Zezwolenie – jest to akt w drodze którego uprawnia się konkretnego adresata do prowadzenia działalności gospodarczej bądź w ogóle działalności dokonania określonej czynności, bądź używania jakiegoś sprzętu bądź urządzenia.
Warunki jakie musi spełniać zainteresowany ubiegający się o wydanie zezwolenia, oraz jego prawa i obowiązki w czasie wykonywania uprawnień wynikających z jego udzielenia, a także prawa i obowiązki organu wydającego zezwolenie nie są określone generalnie, lecz konkretnie w poszczególnych ustawach, które regulują dane dziedziny życia społeczno – gospodarczego i są przy tym najmniej rygorystyczne gdyż nie są powiązane z ochroną bezpieczeństwa państwa i podstawowych interesów gospodarki państwa.
Instytucja zezwolenia oznacza uchylenie w sposób zindywidualizowania ustawowej przeszkody w legalnym podejmowaniu określonej działalności gospodarczej, która została ustanowiona przez państwo w celu zapewnienia realizowanego w interesie publicznym nadzoru nad tą strefą. Zezwolenie nie nadaje przedsiębiorcy nowych praw, lecz jedynie je konkretyzuje.
Różnice istniejące pomiędzy KONCESJĄ A ZEZWOLENIEM:
-zezwolenie nie dotyczy działalności gospodarczej objętej monopolem,
-zezwolenia są wydawane w wyniku sprawdzenia możliwości uchylenia zakazu wykonywania działalności gospodarczej, który został ustanowiony ze względu na:
a)ochronę zdrowia i życia ludzkiego,
b)bezpieczeństwo i porządek publiczny,
c)tajemnicę państwową,
d)zobowiązania międzynarodowe itd.
-obowiązek uzyskiwania zezwoleń na poszczególne rodzaje działalności określają odrębne ustawy,
-ustawy szczegółowe dotyczące zezwolenia w sposób zróżnicowany w zależności od specyfiki gospodarczej, której dotyczą, określają warunki uzyskiwania zezwoleń,
-udzielenie zezwoleń następuje w trybie przepisów KPA. Przepisy te mogą ulegać zmianom poprzez modyfikację ustawami szczególnymi.
-zezwolenia niezależnie od przyjętej nazwy są decyzjami admin., które podlegają ochronie oraz wzruszaniu na podstawie przepisów KPA. Zezwolenie może się inaczej nazywać pozwolenie, certyfikat, zgoda,
-zezwolenia mają charakter decyzji związanej,
-zezwolenie na prowadzenie określonej działalności gospodarczej może być równoczesne wyrażeniem zgody na utworzenie określonej organizacji gospodarczej.
Organ któremu odmówiono udzielenia zezwolenia może po naprawieniu, usunięciu wad ponownie
złożyć wniosek o udzielenie zezwolenia.
Organ zezwalający cofa zezwolenie gdy:
1.wydano prawomocne orzeczenie zakazujące przedsiębiorcy wykonywania działalności gospodarczej objętej zezwoleniem,
2.przedsiębiorca przestał spełniać warunki wymagane do prowadzenia tej działalności,
3.przedsiębiorca nie usunął w oznaczonym terminie stanu faktycznego lub prawnego niezgodnego z przepisami prawa.
Zezwolenie wydaje się na czas nieokreślony, chyba że przepisy szczegółowe inaczej stanowią.
4.Organy policji administracyjnej (podziały)Funkcje policyjne sprawują różne organy administracji , które zapewniają bezpieczeństwo publiczne , usuwają zagrożenia dla zdrowia , życia , porządku publicznego itp. Funkcję tę spełnia np. nadzór budowlany , inspekcja sanitarna itd. W ściślejszym znaczeniu policje kojarzy się , z reguły , z resortem spraw wewnętrznych , z formacjami zorganizowanymi na wzór wojskowy , które dla osiągnięcia celu mogą stosować przymus bezpośredni Można wyodrębnić organy spełniające funkcje przypisywane policji , zorganizowane na wzór wojskowy jako umundurowane i uzbrojone formacje (np. Policja , Straż Graniczna) oraz organy „cywilne” administracji publicznej nie oparte na wzorcach wojskowych (np. , policyjnego. Biorąc pod uwagę pierwsze z tych znaczeń zasadnym będzie określenie zespołu tych organów , które realizują zadania z zakresu funkcji policyjnej państwa jako organy policji publicznej oraz organy policji „prywatnej”. Ta ostatnia również , w sensie materialnym , ma charakter publiczny , natomiast kompetencje policyjne wykonywane będą przez podmioty pozostające poza strukturą administracji publicznej (podmioty prywatne) na zasadzie funkcji zleconych. W przypadku policji prywatnej , na podstawie aktu koncesyjnego , państwo odstępuje prawo wyłączności działania w zakresie pełnienia funkcji policji podmiotom prowadzącym działalność w dziedzinie ochrony osób i mienia. W ramach policji publicznej , ze względu na umiejscowienie organów policji w strukturze administracji publicznej , należy wyróżnić organy policji państwowej (Policja), samorządowej (straże gminne) . Biorąc pod uwagę charakter kompetencji można je podzielić na organy o kompetencji ogólnej oraz wyspecjalizowane organy policji. Do grupy pierwszej należy zaliczyć organy sprawujące funkcje policyjne w różnych sferach aktywności (Policja, straże gminne) , zaś do drugiej – organy sprawujące funkcje policyjne na wyspecjalizowanych obszarach (inspekcie , dozory). W ramach grupy drugiej działają umundurowane i uzbrojone formacje , zorganizowane na wzór wojskowy (Straż Graniczna, Straż Marszałkowska ,straże portowe i bankowe , Straż Ochrony Kolei , Państwowa Straż Rybacka , straż Leśna , Państwowa Straż Łowiecka , Straż Parku) oraz określone służby cywilne (inspekcje , dozory). Zadania policji publicznej będą realizowały także organy administracji ogólnej (wojewoda przy pomocy wojewódzkich służb, straży i inspekcji, starosta przy pomocy powiatowych służb , straży i inspekcji , wójt , burmistrz). W sferze policji prywatnej działają tzw. „wewnętrzne służby ochrony” oraz przedsiębiorcy dysponujący koncesjami na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług ochrony osób i mienia.. Do tej grupy należy również zaliczyć służby porządkowe organizatora imprezy masowej. Wewnętrzne służby ochrony to uzbrojone i umundurowane zespoły pracowników przedsiębiorców lub jednostek organizacyjnych , powołane do zapewnienia obowiązkowej ochrony obszarów , obiektów i urządzeń. Tworzone są przez kierowników jednostek , po uzyskaniu zezwolenia komendanta wojewódzkiego Policji . Ich zadania polegają na ochronie mienia w granicach chronionych obszarów i obiektów , ochronie ważnych urządzeń jednostki, znajdujących się poza granicami chronionych obszarów i obiektów , konwojowaniu mienia jednostek oraz wykonywaniu innych zadań wynikających z planu ochrony jednostki.
5.Prawne Formy działania policji administracyjnej. Ze względu na charakter swoich zadań policja będzie posługiwała się , przede wszystkim , środkami o charakterze władczym. Działania niewładcze traktować należy jako pomocnicze , uzupełniające. W ramach działań władczych wyróżnić można działania władcze zewnętrzne , kierowane do adresatów pozostających poza struktura administracji publicznej oraz działania władcze wewnętrzne , których adresatem będą organy administracji publicznej pozostające w pewnym układzie zależności (np. organy administracji zespolonej , niezespolonej jak również organy działające w systemie administracji zdecentralizowanej).
Władczymi formami działania policji będą:
1.Przepisy porządkowe.
2.Akt administracyjny generalny o charakterze policyjnym.
3.Rozkazy policyjne (nakazy i zakazy policyjne).
4.Pozwolenia policyjne.
5.Przymus policyjny.
6.Kary policyjne.
1.Przepisy porządkowe są aktami generalnym , powszechnie obowiązującym , mającym na celu utrzymanie porządku publicznego. Mogą być podejmowane na
podstawie generalnego upoważnienia zawartego w ustawie o administracji rządowej w województwie, ustawy o samorządzie powiatowym i o samorządzie gminnym . Przepisy porządkowe mogą być wydawane tylko w zakresie nie uregulowanym w odrębnych ustawach lub innych przepisach powszechnie. Odstępstwo od tej reguły polega na tym , że w przypadkach nie cierpiących zwłoki, przepisy porządkowe może stanowić zarząd powiatu oraz wójt (burmistrz , prezydent miasta). W takim nadzwyczajnym przypadku przepisy podlegają zatwierdzeniu na najbliższej sesji rady
Przepisy porządkowe mogą przewidywać za ich naruszenie karę grzywny wymierzaną w trybie i na zasadach określonych w prawie o wykroczeniach.
Przepisy porządkowe wchodzą w życie z dniem ogłoszenia , przy czym ogłaszane są w szczególnym trybie . Podlegają natychmiastowemu ogłoszeniu w środkach masowego przekazu oraz w drodze obwieszczeń lub w inny sposób zwyczajowo przyjęty na danym obszarze (rozporządzenia porządkowe i porządkowe przepisy powiatowe ) .Przepisy porządkowe gminne ogłasza się przez rozplakatowanie obwieszczeń w miejscach publicznych lub w inny sposób miejscowo przyjęty , a także przez ogłoszenie w lokalnej prasie.
Przepisy porządkowe mogą być także podejmowane na podstawie upoważnień szczegółowych zawartych w ustawach szczególnych.
Np.o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt , wojewoda , działając na wniosek wojewódzkiego lekarza weterynarii , może w drodze rozporządzenia porządkowego określić obszar zapowietrzony lub zagrożony. Przesłanką ich podjęcia jest występowanie choroby zakaźnej zwierząt lub bezpośrednie zagrożenie jej wystąpienia . Ograniczenia te dotyczyć mogą ruchu osobowego , organizowania spędów , targów , wystaw zwierząt , polowań i odłowów zwierząt łownych . Rozporządzenie takie wchodzi w życie z dniem podania do wiadomości publicznej w sposób zwyczajowo przyjęty na danym terenie . Podlega również ogłoszeniu w wojewódzkim dzienniku urzędowym .
Charakter przepisów porządkowych mają także zarządzenia wójta (burmistrza , prezydenta miasta) oraz rozporządzenia wojewody podejmowane na podstawie ustawy o stanie klęski żywiołowej. W tej formie wprowadzane są ograniczenia wolności i praw człowieka i obywatela oraz obowiązki świadczeń osobowych i rzeczowych.
2. Akt administracyjny generalny o charakterze policyjnym.
Forma aktu administracyjnego generalnego może być stosowana przez policję dla osiągnięcia zamierzonego celu. W swojej treści określać one będą zakazy i nakazy adresowane do generalnie określonego adresata . Nie regulują statusu prawnego adresatów, ale odnoszą się do pewnego faktycznego czynienia , nieczynienia lub znoszenia. Są aktami bezpośrednio zobowiązującymi , stąd dla działań policyjnych maja znaczenie szczególne. Nie muszą one być wydawane w sformalizowanym postępowaniu Taki charakter ma zarządzenie ewakuacji ludzi i mienia czy wstrzymanie ruchu drogowego przez kierującego działaniem ratowniczym na podstawie ustawy o ochronie przeciwpożarowej .
3.Przez rozkaz policyjny rozumie się akt administracyjny , skierowany do pewnych oznaczonych indywidualnie osób (względnie kategorii osób indywidualnie oznaczonych) ,
mający na celu spowodowanie pewnego zachowania się w interesie porządku publicznego. Rozkaz ma spowodować pewne zachowanie się , czynność albo zaniechanie, może być zatem nakazem albo zakazem. Nakaz zobowiązuje adresata do podjęcia pewnej czynności lub świadczenia (np. nakaz natychmiastowego rozejścia się zebranych z chwilą rozwiązania zgromadzenia publicznego) . Zakaz zobowiązuje do biernego zachowania się, do bezczynności (np. w razie stwierdzenia zagrożenia bezpieczeństwa, w celu usunięcia takiego zagrożenia, wydają polecenia doraźne zawierające nakazy i zakazy określonych działań . Jeśli polecenie takie ma na celu usunięcie bezpośredniego zagrożenia podlega natychmiastowemu wykonaniu. Polecenia są wydawane w formie pisemnej , a w wyjątkowych przypadkach w formie ustnej.
Służby porządkowe organizatora imprezy masowej są uprawnione do wydawania poleceń porządkowych osobom zakłócającym porządek publiczny lub zachowujących się niezgodnie z regulaminem imprezy.
Taki charakter mają również decyzje podejmowane na podstawie ustawy o stanie klęski żywiołowej przez wójta , starostę . W tej formie prawnej wskazane organy mogą nakładać na obywateli m.in. obowiązki w zakresie świadczeń rzeczowych czy osobowych.
4. Pozwolenia policyjne stanowią pewną kategorię aktu administracyjnego o charakterze konstytutywnym . Zalicza się je do grupy pozwoleń administracyjnych , które są aktami uchylającymi ustawowy zakaz rozwijania pewnej działalności. Przy pomocy tych aktów organy administracji publicznej stwierdzają , iż w konkretnym przypadku nie zachodzi przeszkoda z punktu widzenia interesu publicznego do rozwijania przez jednostkę pewnej działalności. Niektóre rodzaje działalności mogą bowiem narazić na niebezpieczeństwo interes publiczny. Z tej racji ustawodawca w zasadzie zabrania ich podejmowania , jednocześnie jednak upoważnia władzę policyjną do uchylenia tego zakazu w stosunku do osób , które, czy to dzięki swoim osobistym kwalifikacjom , czy też dzięki pewnym rzeczowym urządzeniom , dają gwarancję , że przy rozwijaniu danej działalności nie narażą na szwank interesu publicznego. Jest to nadanie pewnej wolności przez uchylenie zakazu , krępującego wolność. Raz uzyskane pozwolenie nie zabezpiecza jego posiadacza od późniejszej ingerencji policji. Z reguły jest ona uprawniona do tego , aby stawiać mu dalsze wymagania , jeśli wskutek zmienionych okoliczności są one wskazane w interesie publicznym.
Pozwolenie policyjne (wobec innych pozwoleń administracyjnych) wyróżnia się tym , że celem jego jest utrzymanie i zabezpieczenie porządku publicznego.
Z pozwoleniem policyjnym mamy do czynienia np. w przypadku pozwolenia na nabywanie, posiadanie , zbywanie broni i amunicji.
5. Przymus policyjny (tzw. przymus natychmiastowy) jest pewną kategorią przymusu państwowego , któremu brak jednak znamion przymusu egzekucyjnego. Istota przymusu natychmiastowego sprowadza się do stosowania określonych środków egzekucyjnych , przez ustalone w ustawie organy , w sytuacjach szczególnych , wymagających szybkiego działania , i w swoistym , uproszczonym trybie.
Przesłankom tym odpowiada tzw. postępowanie egzekucyjne uproszczone . Ustawa o post. egzekucyjnym w administracji dopuszcza go w dwu przypadkach.
Po pierwsze – jeżeli zwłoka w wykonaniu obowiązku groziłaby niebezpieczeństwem dla życia lub zdrowia ludzi albo ciężkimi szkodami dla gospodarstwa narodowego lub jeżeli wymaga tego szczególny interes społeczny). W razie wystąpienia jednej z tych okoliczności , organy egzekucyjne – Policji , UOP , Straży Granicznej , organ straży pożarnej kierujący akcją ratowniczą , a także inne organy powołane do ochrony spokoju , bezpieczeństwa, porządku , zdrowia publicznego lub mienia społecznego , w granicach swojej właściwości do nakładania obowiązków o charakterze niepieniężnym , mogą stosować środki egzekucyjne (wykonanie zastępcze , odebranie rzeczy ruchomej , przymus bezpośredni) w celu wyegzekwowania wydanych bezpośrednio ustnych poleceń , bez potrzeby wystawiania tytułu wykonawczego i doręczania zobowiązanemu postanowienia o zastosowaniu środka egzekucji.
Po drugie – w razie gdy zwłoka w wykonaniu obowiązku może zagrozić zdrowiu lub życiu ludzkiemu albo spowodować niemożność lub znaczne utrudnienie w dochodzeniu wykonania przez zobowiązanego obowiązku oraz w innych przypadkach określonych w odrębnych ustawach , organ egzekucyjny może niezwłocznie zastosować przymus bezpośredni do wykonania obowiązku wynikającego z przepisów prawa , po ustnym wezwaniu , bez uprzedniego upomnienia zobowiązanego oraz bez doręczenia mu odpisu tytułu wykonawczego i postanowienia wzywającego do wykonania obowiązku.
Specyficzny rodzaj przymusu policyjnego pojawia się w stanach wyższej konieczności
Są to sytuacje spowodowane przez klęski elementarne , siły żywiołowe , zupełnie bez przyczyniania się jednostek. Nie ma tu ani oporu tj. nieposłuszeństwa wobec prawa , ani aktu pośredniczącego , jak w sytuacjach pierwszej kategorii. Chodzi o odparcie bezpośrednio zagrażających niebezpieczeństw , niekoniecznie wywołanych przez jednostki , najczęściej niezależne od nich. Niebezpieczeństwo jest tu bezpośrednie , byłoby więc rzeczą niecelową wydawanie naprzód tego rodzaju aktu administracyjnego. Brakuje tu istotnych elementów dla pojęcia egzekucji , zatem stosowanie tego rodzaju przymusu nie można podciągnąć pod przymus egzekucyjny.
Przykładami stosowania tego rodzaju przymusu są: zburzenie budynku w razie pożaru czy ewakuowanie ludzi z domów zagrożonych niebezpieczeństwem zawalenia.
6. Kary policyjne stanowią pewną grupę kar administracyjnych ze względu na to , iż mają na celu zabezpieczenie porządku publicznego. Najczęściej są to kary grzywny wymierzane w formie mandatu karnego , w sytuacjach , kiedy ustawodawca zakwalifikuje pewne zachowania godzące w bezpieczeństwo, porządek publiczny lub zagrażające życiu czy zdrowiu ludzi jako przestępstwa czy wykroczenia. Do tej kategorii należy także zaliczyć również inne administracyjne kary pieniężne (np. za wycinkę drzew bez zezwolenia). Uprawnienia do nakładania grzywien w drodze mandatu karnego maja m.in. strażacy PSP , Inspektorzy Inspekcji Sanitarnej oraz funkcjonariusze Straży Granicznej
Formy przedstawione wyżej te mają charakter „zewnętrzny” , bowiem działania podejmowane w ich ramach kierowane są do obywateli oraz innych jednostek nie podporządkowanych organom administracji publicznej. Ustawodawstwo obowiązujące obecnie przewiduje także pewne formy działań policyjnych o charakterze „wewnętrznym „ , których adresatem będą organy dysponujące relatywnie dużą samodzielnością . Wyposażone zostały w takie uprawnienia organy sprawujące administrację ogólną w celu inicjowania bądź koordynacji działań podejmowanych przez organy policji administracyjnej. W szczególności chodzi tu o polecenia policyjne , polecenia koordynacyjne wojewody oraz uchwały kierunkowe.
1.Polecenia policyjne. Polecenie policyjne nie jest poleceniem służbowym , bowiem nie jest podejmowane w układzie podporządkowania służbowego. Polecenie nie może dotyczyć wykonania konkretnych czynności służbowych ani określać sposobu wykonania zadania , lecz winny ustalać przedmiot działania lub wskazywać stan niezgodny z prawem, o którego usunięcie chodzi.
Jeśli chodzi o formę polecenia , to ustawa dopuszcza tak formę ustną jak i pisemną , przy czym w pierwszym przypadku polecenie przekazane ustnie wymaga potwierdzenia na piśmie .
Polecenie takie jest wiążące , podlega niezwłocznemu wykonaniu. Polecenie naruszające prawo (w szczególności - wydane z przekroczeniem upoważnienia ustawowego) jest nieważne. O jego nieważności rozstrzyga wojewoda . Ustawa nie określa w jakim trybie następuje takie rozstrzygnięcie , kto jest strona postępowania i wreszcie jakie są skutki nieważności. Organ wydający polecenie ponosi wyłączną odpowiedzialność za jego treść.
2.Polecenia koordynacyjne wojewody. W sytuacjach nadzwyczajnych ,wojewoda może wydawać polecenia obowiązujące wszystkie administracji rządowej oraz organy samorządu terytorialnego. Polecenia te mają zapewnić współdziałanie tych jednostek na obszarze województwa , jak również służą jako instrument kierowania, w zakresie zapobiegania zagrożeniom życia , zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego , ochrony praw obywatelskich , a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych w ustawach.
Polecenia takie nie mogą dotyczyć co do istoty sprawy załatwianej w drodze decyzji administracyjnej .O ich wydaniu wojewoda powinien poinformować właściwego ministra.
Polecenia mają charakter wiążący dla organu administracji , przy czym w przypadku poleceń kierowanych do organów administracji niezespolonej , właściwy minister może wstrzymać ich wykonanie i wystąpić do Prezesa R.M. o rozstrzygniecie sporu. Można natomiast rozważać czy polecenia kierowane do organu samorządu terytorialnego mają charakter bezwzględnie wiążący i czy samorządowi przysługuje w tym zakresie ochrona sądowa.
3.Uchwała kierunkowa. Uchwała taka , podobnie jak polecenie policyjne , nie może dotyczyć wykonania konkretnych czynności ani określać sposobu wykonania zadania, lecz winny ustalać przedmiot działania lub wskazywać stan niezgodny z prawem .
6.Granice działalności policji administracyjnej
1.Policja jest powołana wyłącznie do ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego , nie powinna natomiast w sferę interesów i dóbr prywatnych (w życie prywatne , mieszkanie prywatne itp.) , chyba że działanie jednostki wykracza poza krąg prywatny (np. prowadzi ona lokal publiczny , powszechnie dostępny).
2.Policja jest powołana jedynie dla ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego , a nie dla innych celów. Nie może zostać użyta np. dla realizacji celu fiskalnego.
3.Policji wolno wkraczać tylko przeciwko faktycznym naruszeniom i bezpośrednim zagrożeniom porządku publicznego. Nie wystarczy sama możliwość , że naruszenie takie nastąpi.
4.Policja powinna zwracać się nakazem czy zakazem do tego , kto rzeczywiści zakłócił porządek , a nie do tego , kto rozwijając pewną działalność w granicach przysługujących mu uprawnień , pośrednio , nieświadomie przyczynił się do zakłócenia porządku publicznego. Musi istnieć bezpośredni związek między naruszeniem porządku lub niebezpieczeństwem naruszenia a zachowaniem się jednostki.
5.Interwencja policyjna jest uzasadniona i wskazana wtedy tylko , gdy naruszenie czy zakłócenie przekracza miarę tego , co przeciętna jednostka zdolna jest jeszcze znosić. Ponieważ z życiem zbiorowym są zawsze związane pewne zaburzenia porządku publicznego , wymaga się , aby to było zaburzenie i zakłócenie przekraczające przeciętną zdolność jednostek do znoszenia pewnych zakłóceń czy zaburzeń spokoju i porządku.
6.Przy usuwaniu danego szkodliwego stanu rzeczy władza policyjna musi przestrzegać stosowności (proporcjonalności , umiaru ). Winna zatem przedsiębrać tylko to , co ze względu na faktyczne okoliczności jest absolutnie konieczne. Policja nie może wykraczać poza pewna miarę i nie wolno jej stosować surowszych środków niż te , które wystarczają dla danej sytuacji. Przykładowo , policjanci mogą stosować środki przymusu bezpośredniego odpowiadające potrzebom wynikającym z sytuacji i niezbędne do osiągnięcia podporządkowania się poleceniom . Podobne postanowienia zawierają ustawy o ochronie osób i mienia , o strażach gminnych, o ochronie przyrody oraz o straży granicznej .Policja powinna podejmować działania prowadzące bezpośrednio do wykonania obowiązku.
7.Policja powinna stosować środki jak najmniej uciążliwe dla zobowiązanego.
7. Policyjna funkcja administracji publicznej a funkcja reglamentacyjno i nadzorcza
Niewątpliwie w obu tych funkcjach z pewnymi ograniczeniami formułowanymi w interesie publicznym , jak również realizacja tych funkcji następuje w formach władczych. Tak w policji , jak i w reglamentacji mamy do czynienia z ograniczeniami formułowanymi w interesie publicznym oraz z tym samym katalogiem form władczych.
Dostrzegać jednak należy istotne różnice między tymi funkcjami. Policja ma celu zagwarantowanie (zachowanie) nienaruszalności pewnego stanu (np. spokoju publicznego , porządku) , natomiast reglamentacja ma charakter kreatywny n p. w zakresie celowego kształtowania działalności gospodarczej..Reglamentacja działa „na przyszłość” , policja zaś działa w celu usunięcia zagrożeń . W sferze działania policji nie znajduje zastosowania konstrukcja uznania administracyjnego , natomiast w działalności reglamentacyjnej uznanie występuje (np. w przypadku koncesji). Policja jest bliższa działalności egzekucyjnej . Inny wreszcie będzie moment działania policji (wystąpienie zagrożenia) , inny zaś reglamentacji (przed podjęciem określonych działań).
Pojęcie policji to ogół działań podejmowanych przez administrację w celu ochrony życia , zdrowia , mienia i prawem usankcjonowanego ładu z możliwością ingerencji o charakterze władczym . Pojęcie nadzór zostało zasadniczo zarezerwowane dla określenia działań polegających również na ingerencji w zachowania różnych podmiotów
Nadzór traktowany był jako kategoria ustrojowa , zastrzeżona dla określania relacji pomiędzy organem organizacyjnie nadrzędnym i organem mu podporządkowanym.
Nadzór występuje nie tylko w ramach zależności występujących pomiędzy podmiotami funkcjonującymi w ramach scentralizowanej struktury i zdecentralizowanej struktury administracji , ale również w ramach zależności istniejących pomiędzy różnymi podmiotami ze względu na obowiązywanie norm prawa materialnego. Dla podejmowania działań w tym układzie nadzorczym , oprócz norm określających właściwość , zakres działania , prawną formę czynności , niezbędna jest norma określająca sytuacje , w których pewnej treści prawo lub obowiązek może powstać, ulec modyfikacji , uchyleniu , wygaszeniu lub unieważnieniu. Dodać należy , że tego rodzaju działania organów administracji podejmowane są ze względu na ochronę interesu publicznego , w szczególności ochrony życia , zdrowia ludzi , porządku i bezpieczeństwa publicznego. Na tym obszarze nadzór pozostaje w bezpośrednim związku z policją , natomiast różni go od niej zasada i moment dokonania ingerencji. O ile w policji jest on związany z koniecznością odwrócenia pewnego niebezpieczeństwa o charakterze bezpośrednim , o tyle przy nadzorze niebezpieczeństwo związane jest z nieprzestrzeganiem norm prawa materialnego. Przykładowo , organy administracji miar są upoważnione do sprawowania nadzoru ( w takim rozumieniu ) nad stosowaniem miar i przyrządów pomiarowych podlegających przepisom ustawy . Podobnie organy administracji probierczej sprawują nadzór nad przestrzeganiem ustawy.
8.Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego jako forma ograniczenia prawa własności i innych praw rzeczowych
Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego jest aktem powszechnie obowiązującym, określającym warunki zagospodarowania nieruchomości na terenie gminy – to istotna forma ingerowania w prawa właściciela.
Zacznijmy od pewnych refleksji ogólnych, a mianowicie w sprawie prawa własności administracja publiczna ma możliwość wprowadzania pewnych ograniczeń. W ogólnopojętym prawie własności mieści się również prawo zabudowy. Prawo zabudowy ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (pizp) deklaruje w art.5?. Ustawa z 27 III 2003 pizp Dz.U. nr 80 poz. 717 na szczęście nie była tak często zmieniana.
Zgodnie z art. 4 tejże ustawy miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego:
-ustala przeznaczenie terenu
-ustala rozmieszczenie inwestycji celu publicznego
-określa sposoby zagospodarowania i warunki zabudowy terenu.
Plan zagospodarowania ma znaczenie inwestycyjne. Czy na określonym terenie można zrealizować decyzję zależy od zapisów w miejscowym planie zagospodarowania. Warunki zagospodarowania i zabudowy będą określały albo decyzje o rozmieszczeniach inwestycji celu publicznego, albo w decyzji ustalającej warunki zabudowy.
Ustawa z roku 2003 przyjęła inne uregulowania od poprzedniej, w której co do zasady przyjmowano, że lokalizacja inwestycji może się odbywać tylko gdy jest stosowny zapis w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, gdy w ogóle taki plan istnieje. W świetle przepisów nowej ustawy ten plan nie jest obligatoryjny i warunki zabudowy można ustalić w drodze aktu indywidualnego albo decyzji o warunkach zabudowy, albo decyzji dotyczącej celu publicznego.
9.Skutki przyjęcia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego
Procedura planistyczna i skutki uchwalenia planu Procedura planistyczna jest dwu etapowa. Po pierwsze rada gminy powinna przyjąć studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego. Studium określa pewne elementy polityki przestrzennej realizowanej na obszarze gminy. Akt o charakterze wewnętrznym, szczególnym bo wiąże organy gminy gdy przystępują do sporządzania planu zagospodarowania przestrzennego. Po drugie jako akt kreujący politykę przestrzenną gminy nie jest aktem prawa miejscowego. W oparciu o studium nie można podejmować decyzji administracyjnej. Dzieje się tak, że organy gminy kierując się zapisami studium już traktują to jako podstawę podjęcia decyzji lokalizacyjnych. Podstawą jednak do wydania pozwolenia na budowę jest zapis planu zagospodarowania przestrzennego, albo decyzja ustalająca warunki zabudowy, albo decyzja o lokalizacji inwestycji celu publicznego, której warunki są ściśle określone. Natomiast podstawą nie mogą być ustalenia studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego.
Cała procedura jest bardzo złożona też jest konieczna uchwałą rady gminy o przyjęciu prac nad studium, później ogłasza się informacje o przystąpieniu do prac nad projektem studium. Później zbiera się różnego rodzaju opinie i wnioski i na tej podstawie przygotowuje się projekt studium. Później jest etap uzgodnień z instytucjami, które mają wpływ na ukształtowanie terenu. Następny etap to etap przyjęcia tego projektu przez wójta, burmistrza, prezydenta miasta i radę gminy.
Ustawa bardzo szczegółowo opisuje tę procedurę.
Tera problem procedury związanej z przygotowaniem i przyjęciem planu zagospodarowania przestrzennego. Otóż ten plan nie ma charakteru obligatoryjnego. Stare plany nowa ustawa wygasiła. Obligatoryjnie plany zagospodarowania sporządza się tylko dla szczególnych obszarów np. górniczych. Plan jest aktem prawa miejscowego z wszystkimi konsekwencjami, jakie się z tym wiążą. Jest publikowany w wojewódzkim dzienniku urzędowym. Wchodzi w życie w terminie określonym przez radę gminy, ale nie wcześniej niż 30 dni od daty jego ogłoszenia.
Jeśli chodzi o elementy treści planu to art. 15 mówi, że w treści planu są elementy obligatoryjne i nieobligatoryjne. Obligatoryjnie przykładowo rada gminy musi określić przeznaczenie terenu i linie rozgraniczające tereny o różnym przeznaczeniu terenu o różnych zasadach zagospodarowania.
Jeśli chodzi o elementy fakultatywne, które mogą się pojawić to ciekawostka – warunki lokalizacji obiektów handlowych, dużopowierzchniowych pow. 2000 m2.
Jeśli chodzi o procedurę planistyczną to możemy wyróżnić 6 podstawowych etapów:
1.Etap prac przygotowawczych Generalnie są to pewne działania przygotowawcze, które prowadzi wójt, burmistrz po podjęciu uchwały przez radę gminy. Etap ten ma zadanie przygotowania projektu planu, wójt, burmistrz ma obowiązek ogłosić w miejscowej prasie, poprzez obwieszczenia, a także sposób zwyczajowo przyjęty o podjęciu uchwały o przystąpieniu do sporządzania planu zagospodarowania przestrzennego. Każdy zainteresowany może złożyć swoje wnioski do projektu planu.
2.Etap, na którym przygotowuje się projekt planu.
3.Etap, na którym organ prowadzący prace planistyczne musi uzyskać pewne
uzgodnienia, opinie odnośnie projektu planu. Ustawa i ustawy szczególne przewidują szereg obowiązków na tym etapie postępowania nad projektem panu, to są uzgodnienia z zarządem województwa, powiatu, konserwatorem zabytków, inspekcja sanitarną, ochrony środowiska. Ten etap jest czasochłonny ze względu na konieczność uzyskania tych uzgodnień.
4.Na tym etapie występuje wyłącznie projektu planu do publicznego wglądu.
To wyłożenie następuje na okres co najmniej 21 dni. W oparciu o ten projekt powinna być zorganizowana publiczna debata nad przyjętymi rozwiązaniami. Ważne jest również to, że wszyscy zainteresowani mogą wnosić swoje uwagi dotyczące zapisów w tym projekcie planu.
Możliwość zgłaszania uwag.
Te uwagi powinny być przez wójta, burmistrza, prezydenta, później na tym etapie przez radę gminy. Przy czym w sensie skuteczności prawnej zgłoszenie uwag zobowiązuje organ gminy do ich rozpatrzenia i to tylko tyle.
W poprzedniej ustawie osoby zainteresowane dysponowały dosyć skutecznym narzędziem prawnym i jeśli potrafiły wykazać interes prawny, czy jego naruszenie, mogły zgłaszać zarzuty, które były rozpatrywane wg określonej procedury, mogły składać skargi do sądu administracyjnego jeszcze przed uchwaleniem planu.
Obecnie przysługuje skarga do sądu administracyjnego, ale już po uchwaleniu planu, na podstawie art. 101 ustawy o samorządzie gminnym.
5.Etap, który polega na przedłożeniu projektu planu zagospodarowania przestrzennego radzie gminy do uchwalenia. Po tej procedurze związanej z dyskusja publiczną wprowadzane są zmiany do projektu planu i przedstawiony do uchwalenia radzie gminy.
6.Etap, na którym następuje uchwalenie panu zagospodarowania przestrzennego przez radę gminy.
Art. 36 i 37 to art. które określają pewien rodzaj skutków związanych z przyjęciem planu zagospodarowania przestrzennego . Są to skutki wynikające z tego, że plan może wpływać na podwyższenie, czy obniżenie wartości nieruchomości, ograniczenia, utrudnienia w zakresie z dotychczasowego korzystania z nieruchomości.
Otóż, jeżeli ustalenia planu zagospodarowania przestrzennego powodują ograniczenia lub utrudnienia w zakresie korzystania z nieruchomości wtedy właściciel albo użytkownik wieczysty może wystąpić z dwojakim roszczeniem: 1 odszkodowanie za poniesioną szkodę rzeczywistą, 2 z roszczeniem o wykupienie przez gminę nieruchomości.
Jeżeli chodzi o odszkodowanie z a poniesioną szkodę rzeczywistą to nie bardzo wiemy, jaką szkodę rzeczywistą tu można wykazać, albo będzie to bardzo utrudnione, albo biorąc pod uwagę art. 67 to odszkodowanie powinno mieć charakter pełny, nieograniczony wyłącznie do szkody rzeczywistej.
Jeśli następuje obniżenie wartości nieruchomości i właściciel albo użytkownik wieczysty chcą nieruchomość sprzedać mogą żądać od gminy odszkodowania równego w tej kwocie, o jaką wartość nieruchomości została obniżona. Tego roszczenia można dochodzić na drodze cywilno-prawnej, w postępowaniu cywilnym o okresie 5 lat od daty, w której plan wszedł w życie. Termin 5 lat to termin przedawniający.
Może zdarzyć się tak, że w wyniku przyjęcia plany wartość nieruchomości wzrośnie, np. po wejściu planu są to tereny przeznaczone na działalność handlową. W takiej sytuacjo to gmina będzie miała roszczenie do właściciela albo użytkownika wieczystego nieruchomości, który taką nieruchomość sprzedaje, przy czym to roszczenie gmina realizuje w formie decyzji administracyjnej.
Wójt, burmistrz, prezydent w drodze decyzji administracyjnej określa kwotę, jaką właściciel nieruchomości musi zapłacić na rzecz gminy z tytułu wzrostu wartości nieruchomości związanej ze zmianą, czy przyjęciem planu (to tzw. renta planistyczna).
To nie jest pełna kwota, otóż w miejscowym planie z p rada gminy powinna określić, jaki to będzie procent. Maksymalnie może to być do 30% wzrostu wartości nieruchomości. Powoływany jest biegły rzeczoznawca, który określa wartość nieruchomości przed zmianą i po zmianie planu i wójt, burmistrz, prezydent w drodze decyzji administracyjnej nalicza od tej wartości % i obciąża właściciela tą kwotą. Prezydent musi dokonać obciążenia tą kwotą, bo to jest decyzja o charakterze związanym. Notariusz ma obowiązek w terminie 7 dni przekazania aktu notarialnego wójtowi, po to by mógł ustalić, czy jest możliwość naliczenia renty planistycznej. Ta renta planistyczna często oznacza zapłacenie bardzo wysokich kwot (np. teren na hipermarkety). Możliwość ustalenia tej renty planistycznej jest ustalana czasowo, też w okresie 5 lat wójt, burmistrz .... może to zrobić od wejścia w życie planu z p lub zmiany tego planu.
Skutki odszkodowawcze przyjęcia planu z p
Przyjęcie takiego planu tworzy sytuacje, w których inwestor może ubiegać się bezpośrednio w oparciu o zapisy w planie o wydanie pozwolenia budowlanego.
10.Decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego
Jaka jest granica pomiędzy decyzją o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego, a decyzja ustalającą warunki zabudowy? W przypadku tych decyzji jest odmienny reżim prawny. Łatwiej jest uzyskać decyzję o lokalizacji inwestycji celu publicznego aniżeli decyzje o warunkach zabudowy. Skoro chodzi o lokalizacje inwestycji celu publicznego to inwestycje te są związane z zaspakajaniem pewnych zbiorowych potrzeb. Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym w zakresie definiowania tego, co jest inwestycja celu publicznego odsyła do ustawy o gospodarce nieruchomościami art. 6
Art. 6. Celami publicznymi w rozumieniu ustawy są:
1) (16) wydzielanie gruntów pod drogi publiczne i drogi wodne, budowa i utrzymywanie tych dróg, obiektów i urządzeń transportu publicznego, części lotniczych lotnisk oraz służących do kierowania, kontroli, nadzoru i zabezpieczania ruchu lotniczego, w tym rejonów podejść, a także łączności publicznej i sygnalizacji,
1a) (17) wydzielenie gruntów pod linie kolejowe oraz ich budowa i utrzymanie,
2) budowa i utrzymywanie ciągów drenażowych, przewodów i urządzeń służących do przesyłania płynów, pary, gazów i energii elektrycznej, a także innych obiektów i urządzeń niezbędnych do korzystania z tych przewodów i urządzeń,
3) (18) budowa i utrzymywanie publicznych urządzeń służących do zaopatrzenia ludności w wodę, gromadzenia, przesyłania, oczyszczania i odprowadzania ścieków oraz odzysku i unieszkodliwiania odpadów, w tym ich składowania,
4) budowa oraz utrzymywanie obiektów i urządzeń służących ochronie środowiska, zbiorników i innych urządzeń wodnych służących zaopatrzeniu w wodę, regulacji przepływów i ochronie przed powodzią, a także regulacja i utrzymywanie wód oraz urządzeń melioracji wodnych, będących własnością Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego,
5) (19) opieka nad nieruchomościami stanowiącymi zabytki w rozumieniu przepisów o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami,
5a) ochrona Pomników Zagłady w rozumieniu przepisów o ochronie terenów byłych hitlerowskich obozów zagłady,
6) budowa i utrzymywanie pomieszczeń dla urzędów organów władzy, administracji, sądów i prokuratur, państwowych szkół wyższych, szkół publicznych, a także publicznych: obiektów ochrony zdrowia, przedszkoli, domów opieki społecznej i placówek opiekuńczo-wychowawczych,
7) (20) budowa i utrzymywanie obiektów oraz urządzeń niezbędnych na potrzeby obronności państwa i ochrony granicy państwowej, a także do zapewnienia bezpieczeństwa publicznego, w tym budowa i utrzymywanie aresztów śledczych, zakładów karnych oraz zakładów dla nieletnich,
8) (21) poszukiwanie, rozpoznawanie, wydobywanie i składowanie kopalin stanowiących własność Skarbu Państwa oraz węgla brunatnego wydobywanego metodą odkrywkową,
9) zakładanie i utrzymywanie cmentarzy,
9a) ustanawianie i ochrona miejsc pamięci narodowej,
9b) ochrona zagrożonych wyginięciem gatunków roślin i zwierząt lub siedlisk przyrody,
10) inne cele publiczne określone w odrębnych ustawach.
Istotne jest pytanie, czy cele publiczne, o których mówi art. 6 mogą być realizowane tylko i wyłącznie przez podmioty, organy administracji publicznej, czy też te cele publiczne mogą być realizowane przez podmioty prywatne? Jest cały szereg takich przykładów, gdzie budowę sieci wodociągowej, kanalizacji realizują podmioty prawa prywatnego i to nie na zlecenie gminy tylko w swoim własnym zakresie, a później za eksploatację tej sieci będą czerpać pożytki.
Stanowiska są różne, ale przeważa pogląd, że cele publiczne mogą być realizowane przez podmioty prywatne jeśli mają charakter, o którym mowa w art. 6 ustawy o gospodarce nieruchomościami.
Przykład:
Organy pierwszej instancji i kolegia odwoławcze maja problem z lokalizacją stacji telefonii komórkowej. Pytanie, czy to jest inwestycja celu publicznego, czy innego rodzaju? W związku z tym, czy uzyskanie decyzji powinno się odbywać według ścieżki jak dla inwestycji celu publicznego, czy według drugiej ścieżki, która jest zdecydowanie bardziej skomplikowana.
W art. 6 ust. 1 ujęte są też cele związane z łącznością publiczną i sygnalizacją, pytanie co to jest łączność publiczna. Jeżeli ta łączność ma służyć publiczności w taki sposób, że każdy może z tego korzystać, każdy może sobie kupić telefon komórkowy i każdy może z tej stacji korzystać to pewnie jest to inwestycja celu publicznego. Ale w art. 6 ust. 1 może chodzi o taką łączność jak utrzymanie dróg, lotnisk itp. i ich zabezpieczenia.
Nie do końca jest jasne jak traktować tego typu inwestycje.
Mamy dużo przykładów prywatyzacji zadań publicznych, w praktyce to, co kiedyś było domeną organów administracji publicznej, realizują podmioty prywatne.
Tyle uwag związanych z definicją inwestycji celu publicznego.
Teraz jeśli chodzi o procedury. Procedurę stosowaną przy podejmowaniu decyzji o ustalenie lokalizacji inwestycji celu publicznego:
I uzyskanie takiej decyzji jest konieczne, kiedy nie ma planu zagospodarowania przestrzennego, a powstaje problem takiej lokalizacji inwestycji celu publicznego. Jeżeli jest plan to w tym planie przede wszystkim powinny być określone zasady lokalizacji takich inwestycji.
II uzyskanie decyzji lokalizacji inwestycji celu publicznego wymagane jest wtedy, kiedy następuje pewna zmiana w zagospodarowaniu przestrzennym.
Organami właściwymi do podejmowania decyzji w tym zakresie wójt, burmistrz, prezydent miasta, przy czym gdy jest sytuacje, że jest to inwestycja celu publicznego o znaczeniu krajowym albo wojewódzkim wtedy wójt.... podejmuje taką decyzję w uzgodnieniu z wojewodą, czyli musi uzyskać aprobatę wojewody.
Jeśli zdarzy się, że inwestycja celu publicznego obejmuje obszar więcej niż jednej gminy (np. kanalizacja) wójt ..... podejmuje taką decyzję o lokalizacji inwestycji celu publicznego w porozumieniu z zainteresowanymi wójtami ....... To jest problem ustalenia właściwości organów.
Teraz drugi problem proceduralny, dotyczy wszczęcia postępowania i to postępowanie wszczyna się na wniosek, ale o wszczęciu tego postępowania należy powiadomić nieco szerszy krąg podmiotów niż jest to w przypadku klasycznej decyzji administracyjnej. Zgodnie z art. 53 ust. 1 o wszczęciu postępowania zawiadamia się w dwóch formach.
Forma 1 – to jest publiczne ogłoszenie o wszczęciu postępowania w formie obwieszczenia lub w sposób zwyczajowo przyjęty,
Forma 2 – to forma tradycyjna poprzez doręczenie zawiadomienia o wszczęciu postępowania inwestorom, właścicielom, użytkownikom wieczystym wszystkich nieruchomości, na których inwestycja celu publicznego będzie realizowana.
W trakcie tego postępowania o wydanie decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego wójt, burmistrz, prezydent miasta, który to postępowanie prowadzi musi dokonać całego szeregu uzgodnień z różnymi organami, konserwatorem zabytków, inspektorem sanitarnym, ochrony środowiska. Te wszystkie uzgodnienia oparte są na art. 6 kpa, czyli w formie postanowień, na które służy zażalenie, skarga do sądu administracyjnego.
W sposób szczególny ustawodawca określa możliwość czy zasady odwołania od tej decyzji inwestycji celu publicznego. Mianowicie w odwołaniu należy określić zarzuty odnoszące się do decyzji, określić istotę i zakres żądania i wskazać dowody, które to żądanie uzasadniają.
Pamiętajmy, że w klasycznym odwołaniu od decyzji wystarczy samo niezadowolenie. Natomiast przy decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego sytuacja jest analogiczna jak w postępowaniu podatkowym. Decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego ma pewną trwałość wyrażającą się tym, że po upływie 12 miesięcy od doręczenia takiej decyzji nie można jej unieważnić nawet, jeśli ma istotne wady. Istnieje tylko możliwość podjęcia decyzji stwierdzającej wydanie tejże decyzji z naruszeniem przepisów prawa. Natomiast nie ma możliwości unieważnienia tej decyzji.
Zawieszenie postępowania.
Wójt ..... może zawiesić to postępowanie na czas nie dłuższy niż 12 miesięcy. To może być związane z przygotowaniem planu miejscowego zagospodarowania przestrzennego. Wójt .... uzna za stosowne poczekać, aż rada gminy się wypowie i przyjmie miejscowy plan z p. To ograniczenie może być na okres 12 miesięcy, ale jeżeli w terminie 2 miesięcy od zawieszenia postępowania rada gminy nie podejmie uchwały o przystąpieniu do sporządzenia planu wtedy postępowanie musi toczyć się dalej, należy je odwiesić i kończy wydaniem decyzji.
Druga sytuacja, kiedy w okresie 12 miesięcy zawieszenia postępowania nie uchwalono przez radę gminy miejscowego planu z p również postępowanie należy podjąć i wydać decyzję.
Tyle uwag skrótowych co do pierwszej kategorii decyzji lokalizacyjnych, a mianowicie lokalizacji inwestycji celu publicznego
Celami publicznymi w rozumieniu ustawy są:
1) wydzielanie gruntów pod drogi publiczne i drogi wodne, budowa i utrzymywanie tych dróg, obiektów i urządzeń transportu publicznego oraz kontroli ruchu lotniczego, a także łączności publicznej i sygnalizacji,
2) budowa i utrzymywanie ciągów drenażowych, przewodów i urządzeń służących do przesyłania płynów, pary, gazów i energii elektrycznej, a także innych obiektów i urządzeń niezbędnych do korzystania z tych przewodów i urządzeń,
3) budowa i utrzymywanie publicznych urządzeń służących do zaopatrzenia ludności w wodę, gromadzenia, przesyłania i oczyszczania ścieków oraz utylizacji odpadów,
4) budowa oraz utrzymywanie obiektów i urządzeń służących ochronie środowiska, zbiorników i innych urządzeń wodnych służących zaopatrzeniu w wodę, regulacji przepływów i ochronie przed powodzią, a także regulacja i utrzymywanie wód oraz urządzeń melioracji wodnych, będących własnością Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego,
5) ochrona nieruchomości stanowiących dobra kultury w rozumieniu przepisów o ochronie dóbr kultury,
5a) ochrona Pomników Zagłady w rozumieniu przepisów o ochronie terenów byłych hitlerowskich obozów zagłady,
6) budowa i utrzymywanie pomieszczeń dla urzędów organów władzy, administracji, sądów i prokuratur, państwowych szkół wyższych, szkół publicznych, a także publicznych: obiektów ochrony zdrowia, przedszkoli, domów opieki społecznej i placówek opiekuńczo-wychowawczych,
7) budowa i utrzymywanie obiektów oraz urządzeń niezbędnych na potrzeby obronności państwa i ochrony granicy państwowej, a także do zapewnienia bezpieczeństwa publicznego, w tym budowa i utrzymywanie zakładów karnych oraz zakładów dla nieletnich,
8) poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin stanowiących własność Skarbu Państwa,
9) zakładanie i utrzymywanie cmentarzy,
9a) ustanawianie i ochrona miejsc pamięci narodowej,
9b) ochrona zagrożonych wyginięciem gatunków roślin i zwierząt lub siedlisk przyrody,
10) inne cele publiczne określone w odrębnych ustawach.
11.Warunki wydania decyzji o warunkach zabudowy.
1.Co najmniej jedna działka sąsiednia, dostępna z tej samej drogi publicznej, jeśli zabudowana w
sposób pozwalający na określenie wymagań dotyczących nowej zabudowy w zakresie
kontynuacji funkcji, parametrów, cech i wskaźników kształtowania zabudowy oraz
zagospodarowania terenu, w tym gabarytów i formy architektonicznej obiektów budowlanych,
linii zabudowy oraz intensywności wykorzystania terenu.
2.Teren ma dostęp do drogi publicznej.
3.Istniejące lub projektowane uzbrojenie terenu jest wystarczające dla zamierzenia inwestycyjnego.
4.Teren nie wymaga uzyskania zgody na zmianę przeznaczenia gruntów rolnych i leśnych na cele nierolnicze i nieleśne albo jest objęty zgodą uzyskaną przy sporządzaniu miejscowych planów
5.Wydanie decyzji nie koliduje z przepisami odrębnymi.
Dokumenty od wnioskodawcy
Wniosek o ustalenie warunków zabudowy winien zawierać
1.Określenie granic terenu objętego wnioskiem, przedstawionym na kopii mapy zasadniczej lub w przypadku jej braku, na kopii mapy kastralnej, przyjętych do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego, obejmujących teren, którego wniosek dotyczy i obszaru, na który ta inwestycja będzie oddziaływać, w skali 1: 500 lub 1: 1000 a w stosunku do inwestycji liniowych również w skali 1: 2000.
2.Charakterystykę inwestycji, obejmującą
A. określenie zapotrzebowania na wodę, energię oraz sposobu odprowadzania lub oczyszczania ścieków, a także innych potrzeb w zakresie infrastruktury technicznej, a w razie potrzeby również sposobu unieszkodliwiania odpadów.
B. Określenie planowanego sposobu zagospodarowania terenu oraz charakterystyki zabudowy i zagospodarowania terenu, w tym przeznaczenia i gabarytów projektowych obiektów
budowlanych, przedstawione w formie opisowej i graficznej.
C. Określenie charakterystycznych parametrów technicznych inwestycji oraz, w przypadku braku obowiązku przeprowadzenia postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko, dane charakteryzujące jej wpływ na środowisko.
12. Wniosek o wywłaszczenie, powinien zawierać
-nieruchomość z podaniem nr księgi wieczystej lub zbioru dokumentów oraz z katastru nieruchomości,
-cel publiczny, do którego realizacji nieruchomość jest niezbędna,
-pow. nieruchomości,
-dotychczasowy sposób korzystania z nieruchomości i stan jej zagospodarowania,
-lokale zamienne oraz sposób ich zapewnienia najemcom wywłaszczonych lokali,
-właściciela lub użytkownika wieczystego nieruchomości, a w razie braku danych umożliwiających określenie tych osób - władającego nieruchomością,
-nieruchomość zamienną,
-inne okoliczności istotne w sprawie.
Do wniosku o wywłaszczenie należy dołączyć: -dokumenty z przebiegu rokowań,-decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, mapę z rejestrem nieruchomości, odpis z księgi wieczystej, wypis i wyrys z katastru nieruchomości. wywłaszczenie nieruchomości Nieruchomość może być wywłaszczona wyłącznie na rzecz Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego. Ustawę stosuje się wyłącznie do nieruchomości położonych na obszarach przeznaczonych na cele publiczne albo do nieruchomości , dla których wydana została decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego.
Organ właściwy w sprawach wywłaszczania: Starosta wykonujący zadania z zakresu administracji rządowej.
Wywłaszczenie nieruchomości może być dokonane, jeżeli cele publiczne nie mogą być zrealizowane w inny sposób, niż przez pozbawienie albo ograniczenie praw do nieruchomości, a prawa te nie mogą być nabyte w drodze umowy.
Wywłaszczenie własności nieruchomości, użytkowania wieczystego lub innego prawa następuje za odszkodowaniem na rzecz osoby wywłaszczonej odpowiadającym wartości wywłaszczonej nieruchomości lub wartości tego prawa.
Decyzja o wywłaszczeniu nieruchomości, powinna zawierać:
1)ustalenie, na jakie cele nieruchomość jest wywłaszczana,
2)określenie przedmiotu wywłaszczenia przez podanie oznaczenia nieruchomości według księgi wieczystej lub zbioru dokumentów oraz według katastru nieruchomości,
3)określenie praw podlegających wywłaszczeniu,
4)wskazanie właściciela lub użytkownika wieczystego nieruchomości,
5)wskazanie osoby, której przysługują ograniczone prawa rzeczowe na nieruchomości,
6) zobowiązanie do zapewnienia lokali, ,
7)ustalenie wysokości odszkodowania.
13.Inne formy ograniczenia praw rzeczowych
Starosta, wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej, może ograniczyć, w drodze decyzji, sposób korzystania z nieruchomości przez udzielenie zezwolenia na zakładanie i przeprowadzanie na nieruchomości ciągów drenażowych, przewodów i urządzeń służących do przesyłania płynów, pary, gazów i energii elektrycznej oraz urządzeń łączności publicznej i sygnalizacji, a także innych podziemnych, naziemnych lub nadziemnych obiektów i urządzeń niezbędnych do korzystania z tych przewodów i urządzeń, jeżeli właściciel lub użytkownik wieczysty nieruchomości nie wyraża na to zgody. Ograniczenie to następuje zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.
1. Zezwolenie może być udzielone z urzędu albo na wniosek zarządu jednostki samorządu terytorialnego, innej osoby lub jednostki organizacyjnej.
2. Udzielenie zezwolenia powinno być poprzedzone rokowaniami z właścicielem lub użytkownikiem wieczystym nieruchomości o uzyskanie zgody na wykonanie prac. Rokowania przeprowadza osoba lub jednostka organizacyjna zamierzająca wystąpić z wnioskiem o zezwolenie. Do wniosku należy dołączyć dokumenty z przeprowadzonych rokowań.
3. Na osobie lub jednostce organizacyjnej występującej o zezwolenie ciąży obowiązek przywrócenia nieruchomości do stanu poprzedniego, niezwłocznie po założeniu lub przeprowadzeniu ciągów, przewodów i urządzeń, Jeżeli przywrócenie nieruchomości do stanu poprzedniego jest niemożliwe albo powoduje nadmierne trudności lub koszty.
4. Jeżeli założenie lub przeprowadzenie ciągów, przewodów i urządzeń, uniemożliwia właścicielowi albo użytkownikowi wieczystemu dalsze prawidłowe korzystanie z nieruchomości w sposób dotychczasowy albo w sposób zgodny z jej dotychczasowym przeznaczeniem, właściciel lub użytkownik wieczysty może żądać, aby odpowiednio starosta, wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej, lub występujący z wnioskiem o zezwolenie, nabył od niego na rzecz Skarbu Państwa, w drodze umowy, własność albo użytkowanie wieczyste nieruchomości.
5. Właściciel lub użytkownik wieczysty nieruchomości jest obowiązany udostępnić nieruchomość w celu wykonania czynności związanych z konserwacją oraz usuwaniem awarii ciągów, przewodów i urządzeń, Obowiązek udostępnienia nieruchomości podlega egzekucji administracyjnej.
6. Decyzja ostateczna, stanowi podstawę do dokonania wpisu w księdze wieczystej. Wpisu dokonuje się na wniosek starosty, wykonującego zadanie z zakresu administracji rządowej, lub zarządu jednostki samorządu terytorialnego, jeżeli zezwolenie było udzielone na wniosek tej jednostki.
Starosta, wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej, może ograniczyć, w drodze decyzji, sposób korzystania z nieruchomości przez udzielenie zezwolenia na prowadzenie działalności polegającej na poszukiwaniu, rozpoznawaniu lub wydobywaniu kopalin stanowiących własność Skarbu Państwa w okresie nie dłuższym niż 12 miesięcy, jeżeli właściciel lub użytkownik wieczysty nieruchomości nie wyraża na to zgody.
W przypadku siły wyższej lub nagłej potrzeby zapobieżenia powstaniu znacznej szkody, starosta, wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej, może udzielić, w drodze decyzji, zezwolenia na czasowe zajęcie nieruchomości na okres nie dłuższy niż 6 miesięcy.
(nadaje się rygor natychmiastowej wykonalności. )
Po upływie okresu, na który nastąpiło zajęcie nieruchomości, starosta, wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej, jest obowiązany doprowadzić nieruchomość do stanu poprzedniego. Gdyby przywrócenie nieruchomości do stanu poprzedniego było niemożliwe albo pociągało za sobą nadmierne trudności lub koszty. Jeżeli na skutek czasowego zajęcia nieruchomości właściciel lub użytkownik wieczysty nie będzie mógł korzystać z nieruchomości w sposób dotychczasowy lub zgodny z dotychczasowym przeznaczeniem, może żądać, aby starosta, wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej, nabył od niego na rzecz Skarbu Państwa własność lub użytkowanie wieczyste nieruchomości w drodze umowy.
14. Warunki uzyskania pozwolenia budowlanego
Stosownie do prawa budowlanego, roboty budowlane można rozpocząć jedynie na podstawie ostatecznej, niezaskarżalnej decyzji o pozwoleniu na budowę wydanej przez właściwy organ - starostę albo prezydenta miasta. Z wnioskiem o wydanie pozwolenia na budowę występuje inwestor, zgodnie ze wzorem określonym w przepisach wykonawczych do prawa budowlanego.
Do wniosku o pozwolenie na budowę, należy dołączyć:
-4 egzemplarze projektu budowlanego wraz z opiniami, uzgodnieniami, pozwoleniami i innymi dokumentami wymaganymi przepisami szczególnymi (m.in. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, o gospodarce nieruchomościami) oraz zaświadczenie potwierdzające uprawnienia uczestników procesu budowlanego,
-oświadczenie o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane zgodnie z określonym wzorem,
-decyzję WZ, jeżeli jej uzyskanie było wymagane ze względu na brak planu miejscowego,
-inne dokumenty określone w prawie budowlanym, jeżeli są wymagane ze względu na charakterystyczne miejsce usytuowania wznoszonych obiektów lub ich charakter (tereny zamknięte, obiekty górnicze).
Podobnie jak w przypadku postępowania o wydanie decyzji WZ, uzyskanie decyzji o pozwoleniu na budowę wymaga przeprowadzenia postępowania w sprawie oddziaływania na środowisko planowanej budowy. W pewnych wypadkach, co dotyczy przeważnie większych inwestycji, przed złożeniem wniosku o wydanie decyzji o pozwoleniu na budowę jest lub może być wymagane sporządzenie raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko, i to niezależnie od tego, że taki raport był już sporządzany na etapie ubiegania się o decyzję WZ. Pozwolenie na budowę może być wydane wyłącznie w oparciu o obowiązujący plan zagospodarowania przestrzennego lub decyzję WZ, jeżeli wniosek o wydanie pozwolenia został złożony w okresie ważności tej decyzji.
Pozwolenie na budowę dotyczy całego zamierzenia budowlanego. Tak więc, jeżeli planowana inwestycja składa się z więcej niż jednego obiektu, mogącego samodzielnie funkcjonować zgodnie z przeznaczeniem, inwestor musi przedstawić projekt zagospodarowania terenu dla całej inwestycji.
Z praktycznego punktu widzenia warto zauważyć, iż inwestycja obejmująca większą liczbę obiektów jest zlokalizowana przeważnie na większej ilości działek geodezyjnych. Dlatego też, występując o wydanie pozwolenia na budowę, należy zwrócić szczególną uwagę na prawidłowe oznaczenie w decyzji wszystkich działek, na których prowadzone będą roboty przy wznoszeniu obiektów składających się na planowaną inwestycję. Analogiczna sytuacja dotyczy oczywiście pozwolenia na budowę jednego obiektu, który swoimi gabarytami obejmuje większą liczbę działek. Błędne bowiem oznaczenie numeracji działek w decyzji o pozwoleniu na budowę może spowodować znaczne opóźnienia w procesie budowlanym, poprzez konieczność sprostowania wydanego pozwolenia. W decyzji o pozwoleniu na budowę właściwy organ określa, w razie potrzeby, szczególne warunki zabezpieczenia terenu budowy i prowadzenia robót budowlanych, czas użytkowania tymczasowych obiektów budowlanych, szczegółowe wymagania nadzoru na budowie, a także może zamieścić informację o obowiązkach i warunkach związanych z przystąpieniem do użytkowania obiektu.
Decyzja o pozwoleniu na budowę wygasa, jeżeli budowa nie została rozpoczęta przed upływem 2 lat od dnia, w którym decyzja ta stała się ostateczna lub budowa została przerwana na czas dłuższy niż 2 lata. Decyzja o pozwoleniu na budowę jest wydawana w trybie przewidzianym przez przepisy postępowania administracyjnego, z zastrzeżeniami przewidzianymi w prawie budowlanym.
Stronami w postępowaniu w sprawie pozwolenia na budowę są z jednej strony inwestor, z drugiej zaś właściciele, użytkownicy wieczyści lub zarządcy nieruchomości znajdujących się w obszarze oddziaływania obiektu.
Bardzo istotna z praktycznego punktu widzenia wydaje się kwestia pełnomocnictwa w całym procesie budowlanym, a w szczególności na etapie występowania o wydanie pozwolenia na budowę. Często bowiem pełnomocnictwo do reprezentowania przed organami administracji publicznej inwestora jest udzielone dla biura architektonicznego lub innej firmy inżynieryjnej, które są osobami prawnymi. Tymczasem z mocy przepisów postępowania administracyjnego pełnomocnikiem może być tylko osoba fizyczna. Prawo budowlane wprowadza również odrębność w stosunku do przepisów postępowania administracyjnego, jeżeli chodzi o udział organizacji społecznej w postępowaniu w sprawie pozwolenia na budowę. Z mocy art. 28 ust. 3 prawa budowlanego, przepisu postępowania administracyjnego dopuszczającego do udziału w postępowaniach na prawach strony organizację społeczną, nie stosuje się do postępowania w sprawie wydania pozwolenia na budowę. Tym samym, organizacja taka nie może żądać wszczęcia postępowania, ani dopuszczenia jej do udziału w nim, jeżeli dotyczy ono wydania pozwolenia na budowę.
15. Pozwolenie na użytkowanie obiektu budowlanego
Do użytkowania obiektu budowlanego, na którego wzniesienie jest wymagane pozwolenie na budowę, można przystąpić po zawiadomieniu właściwego organu o zakończeniu budowy, jeżeli organ ten w terminie 21 dni od dnia doręczenia zawiadomienia nie zgłosi sprzeciwu. Do zawiadomienia inwestor dołącza dokumentację związaną z przebiegiem robót budowlanych, która określona jest szczegółowo w prawie budowlanym.
W pewnych przypadkach określonych w prawie budowlanym przed przystąpieniem do użytkowania obiektu budowlanego należy uzyskać decyzję o pozwoleniu na użytkowanie. Wymóg ten obejmuje m.in. sytuacje, gdy obiekt należy do określonych kategorii obiektów lub też obowiązek uzyskania pozwolenia na użytkowanie został nałożony w decyzji o pozwoleniu na budowę. Po zakończeniu robót budowlanych inwestor, w stosunku do którego nałożono obowiązek uzyskania pozwolenia na użytkowanie, jest również zobowiązany powiadomić o zakończeniu robót oraz zamiarze przystąpienia do użytkowania obiektu, następujące instytucje:
-Inspekcję Ochrony Środowiska,
-Państwową Inspekcję Sanitarną,
-Państwową Inspekcję Pracy,
-Państwową Straż Pożarną .
16. Rejestracji dokonuje się na podstawie:
1.dowodu własności pojazdu lub dokumentu potwierdzającego powierzenie pojazdu
2. karty pojazdu, jeżeli była wydana;
3.wyciągu ze świadectwa homologacji albo odpisu decyzji zwalniającej pojazd z homologacji, jeżeli są wymagane;
4. zaświadczenia o pozytywnym wyniku badania technicznego pojazdu, jeżeli jest wymagane;
5. dowodu rejestracyjnego, jeżeli pojazd był zarejestrowany;
6.dowodu odprawy celnej przywozowej, jeżeli pojazd został sprowadzony z terytorium państwa trzeciego i jest rejestrowany po raz pierwszy;
6a. dokumentu potwierdzającego zapłatę akcyzy na terytorium kraju, jeżeli samochód osobowy został sprowadzony z terytorium państwa członkowskiego i jest rejestrowany po raz pierwszy;
7.zaświadczenia wydanego przez właściwy organ potwierdzający: uiszczenie podatku od towarów i usług od pojazdów sprowadzanych z państw członkowskich Unii Europejskiej
W przypadku zagubienia dowodu rejestracyjnego lub karty pojazdu, zamiast tych dokumentów należy przedstawić zaświadczenie wystawione przez organ rejestrujący właściwy ze względu na miejsce ostatniej rejestracji, potwierdzające dane zawarte w zagubionym dokumencie, niezbędne do rejestracji.
17. Pojazd podlega wyrejestrowaniu,
na wniosek jego właściciela, w przypadku:
1.przekazania, w celu jego utylizacji do przedsiębiorstwa utylizacji pojazdów lub do składnicy złomu wyznaczonej przez wojewodę:
-pojazdu,
-zespołów posiadających cechy identyfikacyjne, o których mowa w art. 66 ust. 3a pkt 1;
2.kradzieży pojazdu, jeżeli jego właściciel złożył stosowne oświadczenie pod odpowiedzialnością karną za fałszywe zeznania;
3.wywozu pojazdu z kraju, jeżeli pojazd został zarejestrowany za granicą lub zbyty za granicę;
4.zniszczenia (kasacji) pojazdu za granicą;
5.udokumentowanej trwałej i zupełnej utraty posiadania pojazdu bez zmiany w zakresie prawa własności.
6.W przypadku przekazania zespołów pojazdu, o którym mowa w ust. 1 pkt 1 lit. b, pozostałe jego elementy powinny zostać wykorzystane w sposób niesprzeczny z przepisami ustawy regulującymi postępowanie z odpadami.
7.Przyjmując do utylizacji pojazd lub jego elementy, składnica złomu wydaje zaświadczenie.
8.Pojazd wyrejestrowany nie podlega powtórnej rejestracji, z wyjątkiem pojazdu:
-odzyskanego po kradzieży;
-zabytkowego;
-mającego co najmniej 25 lat, którego model nie jest produkowany od lat 15, uznanego przez rzeczoznawcę samochodowego za unikatowy lub mający szczególne znaczenie dla udokumentowania historii motoryzacji;
-ciągnika i przyczepy rolniczej.
9.W przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 5, warunkiem wyrejestrowania pojazdu jest wniesienie przez właściciela pojazdu opłaty na rzecz gminy na realizację zadań związanych z utrzymaniem czystości i porządku w gminach.
10.. Minister właściwy do spraw administracji publicznej, uwzględniając w szczególności koszty ponoszone przez gminy związane z usuwaniem negatywnych skutków utraty pojazdu oraz kosztów związanych z usuwaniem wraków, określi, w drodze rozporządzenia, wysokość opłaty, o której mowa w ust. 5.
18. Prawo jazdy otrzymuje osoba, jeżeli:
-osiągnęła wymagany dla danej kategorii wiek;
-uzyskała orzeczenie lekarskie o braku przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdem orzeczenie psychologiczne o braku przeciwwskazań psychologicznych do kierowania pojazdem, o ile jest ono wymagane;
-odbyła wymagane dla danej kategorii szkolenie;
-zdała z wynikiem pozytywnym egzamin państwowy wymagany dla danej kategorii.
2.Wymagany dla danej kategorii wiek wynosi:
-16 lat - dla kategorii A1, B1 lub T;
-18 lat - dla kategorii A, B, B+E, C, C+E, C1 lub C1+E;
-21 lat - dla kategorii D, D+E, D1 lub D1+E, z zastrzeżeniem ust. 4.
3.Osoba, która nie ukończyła 18 lat, może uzyskać prawo jazdy kategorii A1, B1 lub T za pisemną zgodą rodziców lub opiekunów.
4.Wymagany wiek do uzyskania prawa jazdy kategorii D lub D1 przez żołnierza zasadniczej służby wojskowej posiadającego prawo jazdy kategorii B wynosi 19 lat.
5.Dodatkowym warunkiem uzyskania prawa jazdy:
-dla kategorii C, C1, D lub D1 - jest spełnienie wymagań, o których mowa w ust. 1 pkt 3 i 4, określonych dla prawa jazdy kategorii B;
-dla kategorii B+E, C+E, C1+E, D+E lub D1+E - jest spełnienie wymagań, o których mowa w ust. 1 pkt 3 i 4, określonych odpowiednio dla praw jazdy kategorii B, C, C1, D lub D1.
19. Kontrolnemu sprawdzeniu kwalifikacji podlega:
1. osoba posiadająca uprawnienie do kierowania pojazdem, skierowana decyzją starosty:
-w razie uzasadnionych zastrzeżeń co do jej kwalifikacji,
-na wniosek komendanta wojewódzkiego Policji, w razie przekroczenia 24 punktów otrzymanych
2. osoba ubiegająca się o:
-przywrócenie uprawnienia do kierowania pojazdem cofniętego na okres przekraczający 1 rok lub w związku z utratą kwalifikacji,
-zwrot zatrzymanego prawa jazdy lub pozwolenia do kierowania tramwajem, którego była pozbawiona na okres przekraczający 1 rok.
20. Cofniecie uprawnień do kierowania pojazdem
Decyzję o cofnięciu uprawnienia do kierowania pojazdem
silnikowym wydaje starosta w razie:
-stwierdzenia na podstawie orzeczenia lekarskiego istnienia przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdem;
-stwierdzenia na podstawie orzeczenia psychologicznego, wydanego po przeprowadzeniu badania psychologicznego istnienia przeciwwskazań psychologicznych do kierowania pojazdem;
-utraty przez kierowcę kwalifikacji, co stwierdza się na podstawie wyniku egzaminu państwowego;
-przekroczenia, w okresie 1 roku od dnia wydania po raz pierwszy prawa jazdy, liczby 20 punktów za naruszenie przepisów ruchu drogowego;
decyzja o cofnięciu uprawnienia wydawana jest na wniosek komendanta wojewódzkiego Policji;
niepoddania się: sprawdzeniu kwalifikacji, badaniu lekarskiemu, badaniu psychologicznemu
21. Istota wolnego zawodu
Wolne zawody odgrywają szczególną rolę w społeczeństwie, gdyż każdy odbiorca świadczeń chce mieć gwarancje, wykonania niektórych usług (leczenie, doradztwo prawne) na wysokim poziomie.
Obejmują grupę osób wykonujących czynności wymagające: wysokich kwalifikacji, odbycia odpowiedniej praktyki ( stażu, aplikacji), złożeniu odpowiednich egzaminów, oraz samodzielności w wykonywaniu zawodu. Państwo w drodze przepisów ustawowych ustala sposoby i warunki dopuszczenia do wykonywania zawodu, a także sprawy odpowiedzialności cywilnej tej grupy osób. Dopuszczenie, ograniczenie lub pozbawienie prawa wykonywania zawodu ma charakter aktu administracyjnego. Przy wykonaniu wielu wolnych zawodów wymagane jest przestrzeganie tajemnicy zawodowej. (praktyki lekarskiej, lub adwokackiej)
Z uwagi na rodzaj wykonywanych czynności wolne zawody można podzielić na następujące grupy:
Prawnicze – adwokat, radca prawny, notariusz, komornik.
Medyczne – lekarz, lek. Weterynarii, dentyści, położna, pielęgniarka, farmaceuta, psycholog
Techniczne – architekt, inż. budownictwa, urbanista, mierniczy i geolog górniczy, osoby sprawujące nadzór górniczy
Inne - biegły rewident, doradca podatkowy, rzecznik patentowy.
22. Samorząd wolnych zawodów
Zgodnie z art. 17 konst. W drodze ustawy można tworzyć samorządy zawodowe re
Np. Adwokatura powołana jest do udzielania pomocy prawnej, współdziałania w ochronie praw i wolności obywatelskich oraz w kształtowaniu i stosowaniu prawa. Adwokatura jest zorganizowana na zasadach samorządu zawodowego.
ORAGNY ADWOTAKURY:
1.Krajowy Zjazd Adwokatury
2.Naczelna Rada Adwokacka
3.Wyższy Sąd Dyscyplinarny
4.Wyższa Komisja Rewizyjna
Oraz Radcy prawni świadczą pomoc prawną ale nie występuje w charakterze obrońcy w postępowaniu karnym i w postępowaniu w sprawach o przestępstwa skarbowe.
Organami samorządu Radców Prawnych są:
- Krajowy Zjazd Radców Prawnych,
- Krajowa Rada Radców Prawnych,
- Wyższa Komisja Rewizyjna,
- Wyższy Sąd Dyscyplinarny,
- zgromadzenie okręgowej izby radców prawnych,
- rada okręgowej izby radców prawnych,
- okręgowa komisja rewizyjna
- okręgowy sąd dyscyplinarny.
23. Nabycie uprawnień do wykonywania zawodu adwokata
Na listę adwokatów może być wpisany ten, kto:
-jest nieskazitelnego charakteru i swym dotychczasowym zachowaniem daje rękojmię prawidłowego wykonywania zawodu adwokata,
-nie był karany
-korzysta w pełni z praw publicznych oraz ma pełną zdolność do czynności prawnych,
-ukończył wyższe studia prawnicze w Rzeczypospolitej Polskiej i uzyskał tytuł magistra lub zagraniczne studia prawnicze uznane w Rzeczypospolitej Polskiej,
-odbył w Rzeczypospolitej Polskiej aplikację adwokacką i złożył egzamin adwokacki,
Wymogu odbycia aplikacji adwokackiej i złożenia egzaminu adwokackiego nie stosuje się do:
-profesorów i doktorów habilitowanych nauk prawnych,
-osób, które zdały egzamin sędziowski, prokuratorski, radcowski lub notarialny.
-osób, które po ukończeniu studiów prawniczych przez okres co najmniej 5 lat pracowały na stanowisku referendarza lub asystenta sądowego lub wykonywały usługi polegające na stosowaniu i tworzeniu prawa, a także świadczeniu pomocy prawnej.
Pięcioletni okres zatrudnienia w ramach stosunku pracy, o którym mowa w ust. 1a pkt 2, ustala się jako sumę okresów pracy obliczonych z zachowaniem proporcjonalności ich wymiaru.
Osoby, które wykonywały zawód sędziego lub prokuratora, nie mogą w ciągu dwóch lat od zaprzestania wykonywania tego zawodu wykonywać zawodu adwokata w okręgu tej izby adwokackiej, w której zajmowały powyższe stanowisko. Zakaz ten nie dotyczy sędziów Trybunału Konstytucyjnego i Trybunału Stanu, Sądu Najwyższego, sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego oraz prokuratorów Prokuratury Krajowej.
Wpis osoby, która uzyskała pozytywny wynik z egzaminu adwokackiego, na listę adwokatów następuje na jej wniosek, na podstawie uchwały okręgowej rady adwokackiej, właściwej ze względu na miejsce odbycia aplikacji adwokackiej,
Wpis na listę adwokatów osoby, następuje na jej wniosek, na podstawie uchwały okręgowej rady adwokackiej właściwej ze względu na miejsce złożenia wniosku o wpis.
Po uzyskaniu wpisu na listę adwokatów adwokat wyznacza swoją siedzibę zawodową i zawiadamia o tym właściwą okręgową radę adwokacką nie później niż w terminie 30 dni przed dniem wyznaczenia siedziby zawodowej.
24. Nabycie uprawnień do wykonywania zawodu radcy prawnego
Prawo wykonywania zawodu radcy prawnego powstaje z chwilą dokonania wpisu na listę radców prawnych i złożenia ślubowania.
Na listę radców prawnych może być wpisany ten, kto:
1.ukończył wyższe studia prawnicze w Rzeczypospolitej Polskiej i uzyskał tytuł magistra lub zagraniczne studia prawnicze uznane w Rzeczypospolitej Polskiej,
2.nie był karany
3.korzysta w pełni z praw publicznych,
4.ma pełną zdolność do czynności prawnych,
5.jest nieskazitelnego charakteru i swym dotychczasowym zachowaniem daje rękojmię prawidłowego wykonywania zawodu radcy prawnego,
6. odbył w Rzeczypospolitej Polskiej aplikację radcowską i złożył egzamin radcowski
Wpis osoby, która uzyskała pozytywny wynik z egzaminu radcowskiego, następuje na jej wniosek, na podstawie uchwały rady okręgowej izby radców prawnych właściwej ze względu na miejsce odbycia aplikacji radcowskiej
Do wniosku, o którym mowa w ust. 2, osoba ubiegająca się o wpis obowiązana jest dołączyć informację o niekaralności z Krajowego Rejestru Karnego opatrzoną datą nie wcześniejszą niż miesiąc przed jej złożeniem.
25. Istota pozwolenia wodnoprawnego
Jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, pozwolenie wodnoprawne jest wymagane na:
szczególne korzystanie z wód,
2.regulację wód oraz zmianę ukształtowania terenu na gruntach przylegających do wód, mającą wpływ na warunki przepływu wody,
3.wykonanie urządzeń wodnych,
4.rolnicze wykorzystanie ścieków, w zakresie nieobjętym zwykłym korzystaniem z wód,
5.długotrwałe obniżenie poziomu zwierciadła wody podziemnej,
6. piętrzenie wody podziemnej,
7.gromadzenie ścieków oraz odpadów w obrębie obszarów górniczych utworzonych dla wód leczniczych,
8.odwodnienie obiektów lub wykopów budowlanych oraz zakładów górniczych,
9.wprowadzanie do wód powierzchniowych substancji hamujących rozwój glonów,
pozwolenie wodnoprawne wymagane jest również na:
-gromadzenie ścieków, a także innych materiałów, prowadzenie odzysku lub unieszkodliwianie odpadów,
-wznoszenie obiektów budowlanych oraz wykonywanie innych robót,
-wydobywanie kamienia, żwiru, piasku, innych materiałów oraz ich składowanie
- na obszarach bezpośredniego zagrożenia powodziom,
Jeżeli o wydanie pozwolenia wodnoprawnego ubiega się kilka zakładów, których działalność wzajemnie się wyklucza z powodu stanu zasobów wodnych, pierwszeństwo w uzyskaniu pozwolenia mają zakłady zaopatrujące w wodę ludność, następnie - zakłady, których korzystanie z wód przyczyni się do zwiększenia naturalnej lub sztucznej retencji wód lub poprawy stosunków biologicznych w środowisku wodnym.
Pozwolenie wodnoprawne nie rodzi praw do nieruchomości i urządzeń wodnych koniecznych do jego realizacji oraz nie narusza prawa własności i uprawnień osób trzecich przysługujących wobec tych nieruchomości i urządzeń. Informację tej treści zamieszcza się w pozwoleniu wodnoprawnym.
Pozwolenie wodnoprawne nie może naruszać:
ustaleń warunków korzystania z wód regionu wodnego lub warunków korzystania z wód zlewni, ustaleń miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego oraz decyzji o warunkach zabudowy,
wymagań ochrony zdrowia ludzi, środowiska i dóbr kultury wpisanych do rejestru zabytków oraz wynikających z odrębnych przepisów.
Wydania pozwolenia wodnoprawnego odmawia się, jeżeli:
1.projektowany sposób korzystania z wody narusza ustalenia dokumentów ustaleń warunków korzystania z wód regionu wodnego lub warunków korzystania z wód zlewni, ustaleń miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego oraz decyzji o warunkach zabudowy,
wymagań ochrony zdrowia ludzi, środowiska . oraz gdy projektowany sposób korzystania z wody dla celów energetyki wodnej nie zapewni wykorzystania potencjału hydroenergetycznego w sposób technicznie i ekonomicznie uzasadniony.
Pozwolenie wodnoprawne wydaje się, w drodze decyzji, na czas określony.
Pozwolenie wodnoprawne na szczególne korzystanie z wód wydaje się na okres nie dłuższy niż 20 lat.
Pozwolenie wodnoprawne na wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi wydaje się na okres nie dłuższy niż 10 lat.
Pozwolenie wodnoprawne na wprowadzanie do wód lub do urządzeń kanalizacyjnych, będących własnością innych podmiotów, ścieków przemysłowych zawierających substancje szczególnie szkodliwe dla środowiska wodnego wydaje się na okres nie dłuższy niż 4 lata.
Pozwolenie wodnoprawne na wycinanie roślin z wód lub z brzegu oraz wydobywanie kamienia, żwiru, piasku oraz innych materiałów z wód lub z obszarów bezpośredniego zagrożenia powodzią wydaje się na okres nie dłuższy niż 5 lat.
Informację o wszczęciu postępowania o wydanie pozwolenia wodnoprawnego właściwy organ podaje do publicznej wiadomości.
26. Obowiązki właścicieli wody oraz właścicieli innych nieruchomości
Do obowiązków właściciela śródlądowych wód powierzchniowych należy: regulowanie stanu wód lub przepływów w ciekach naturalnych oraz kanałach stosownie do możliwości wynikających ze znajdujących się na nich urządzeń wodnych oraz warunków hydrologicznych, zapewnienie swobodnego spływu wód powodziowych oraz lodów, współudział w odbudowywaniu ekosystemów zdegradowanych przez niewłaściwą eksploatację zasobów wodnych, umożliwienie wykonywania obserwacji i pomiarów hydrologiczno-meteorologicznych oraz hydrogeologicznych.
Zabrania się grodzenia nieruchomości przyległych do powierzchniowych wód publicznych w odległości mniejszej niż 1,5 m od linii brzegu, a także zakazywania lub uniemożliwiania przechodzenia przez ten obszar. Właściciel nieruchomości przyległej do powierzchniowych wód publicznych jest obowiązany umożliwić dostęp do wody na potrzeby wykonywania robót związanych z utrzymywaniem wód oraz dla ustawiania znaków żeglugowych lub hydrologiczno-meteorologicznych urządzeń pomiarowych.
Właściciel nieruchomości przyległej do wód objętych powszechnym korzystaniem jest obowiązany zapewnić dostęp do wody w sposób umożliwiający to korzystanie; części nieruchomości umożliwiające dostęp do wody wyznacza zarząd gminy w drodze decyzji.
Właściciel gruntu, nie może:
1.zmieniać stanu wody na gruncie, a zwłaszcza kierunku odpływu znajdującej się na jego gruncie wody opadowej ani kierunku odpływu ze źródeł - ze szkodą dla gruntów sąsiednich,
2.odprowadzać wód oraz ścieków na grunty sąsiednie.
Na właścicielu gruntu ciąży obowiązek usunięcia przeszkód oraz zmian w odpływie wody, powstałych na jego gruncie wskutek przypadku lub działania osób trzecich, ze szkodą dla gruntów sąsiednich. Jeżeli spowodowane przez właściciela gruntu zmiany stanu wody na gruncie szkodliwie wpływają na grunty sąsiednie, wójt, burmistrz lub prezydent miasta może, w drodze decyzji, nakazać właścicielowi gruntu przywrócenie stanu poprzedniego lub wykonanie urządzeń zapobiegających szkodom.
27. świadczenia osobiste w czasie pokoju
Celem świadczeń w czasie pokoju jest przygotowanie obrony państwa lub zwalczaniu klęsk żywiołowych i ich skutków. Świadczeniu osobistemu podlegają: osoby posiadające obywatelstwo polskie, które ukończyły 16, a nie przekroczyły 60 lat życia. Polegają na:
- wykonywaniu różnego rodzaju prac doraźnych w celu przygotowania obrony kraju czasem przy użyciu posiadanych narzędzi prostych.
- doręczaniu dokumentów powołania do czynnej służby wojskowej oraz wezwań do wykonania świadczeń także przy użyciu posiadanych środków transportowych.
W stosunku do kurierów obowiązek świadczeń osobistych może być nałożony tylko w celu sprawdzenia gotowości mobilizacyjnej Sił Zbrojnych.
Czas wykonywania świadczeń osobistych nie może przekraczać jednorazowo 12, a w stosunku do kurierów oraz osób dostarczających i obsługujących przedmioty świadczeń rzeczowych 48 h. Nie częściej niż 3x do roku. Za świadczenie przysługuje wynagrodzenie ryczałtowe, a pracodawca ma obowiązek zwolnienia pracownika na czas świadczeń.
Obowiązek świadczeń osobistych nakłada Wójt lub burmistrz (prezydent miasta) nakłada, w drodze decyzji administracyjnej, na wniosek wojskowego komendanta uzupełnień,, kierownika jednostki organizacyjnej wykonującej zadania na potrzeby obrony państwa, albo właściwego organu obrony cywilnej. Decyzję doręcza się osobie zobowiązanej na 14 przed terminem stawienia się do wykonania świadczenia. Od decyzji przysługuje osobie zobowiązanej i wnioskodawcy odwołanie do wojewody, w terminie 7 dni od dnia doręczenia decyzji. Decyzja ta może być zmieniona przez wojewodę również z urzędu, jeżeli została wydana z naruszeniem przepisów prawa.
Decyzji nadaje się rygor natychmiastowej wykonalności w terminie w niej określonym.
Osoba, na którą nałożono obowiązek wykonania świadczenia osobistego, jest obowiązana stawić się do wykonania tego świadczenia w terminie i miejscu wskazanym w decyzji.
Wójt lub burmistrz (prezydent miasta) wydaje w czasie pokoju decyzję administracyjną o przeznaczeniu osoby do wykonania świadczeń osobistych, w tym planowanych do wykonania w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny, na wniosek organów i jednostek organizacyjnych
Osobom wykonującym świadczenia osobiste przysługuje bezpłatne wyżywienie, koszty przejazdu do miejsca świadczeń.
Obowiązkowi świadczeń osobistych nie podlegają:
posłowie, senatorowie i osoby wybrane do organów JST, pełniący czynną służbę wojskową, sędziowie, prokuratorzy, funkcjonariusze Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Biura Ochrony Rządu, Straży Granicznej, Służby Więziennej, Państwowej Straży Pożarnej, Straży Ochrony Kolei; kobiety w ciąży i w okresie sześciu miesięcy po odbyciu porodu oraz osoby sprawujące opiekę nad dziećmi do lat ośmiu;
28. świadczenia rzeczowe w czasie pokoju
Mogą być nałożone tylko na niektóre podmioty np. urzędy i instytucje państwowe, inne jednostki organizacyjne. Polegają na oddaniu do używania posiadanych nieruchomości i rzeczy ruchomych na cele przygotowania obrony Państwa. lub zwalczania klęsk żywiołowych i likwidacji ich skutków
Świadczenia rzeczowe mogą być wykonywane na rzecz Sił Zbrojnych lub jednostek organizacyjnych wykonującymi zadania na potrzeby obrony państwa np. Policja, A.B.W., Agencji Wywiadu, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Więziennej
Przedmiotem świadczeń rzeczowych nie mogą być:
1 tereny, pomieszczenia, środki transportowe, maszyny i inny sprzęt , biblioteki, muzea, archiwa i zabytki, zbiory naukowe i artystyczne mające charakter publiczny, świątynie, parki narodowe i rezerwaty przyrody, przedszkola, domy dziecka, 2 urządzenia i sieci telekomunikacyjne:
Czas wykonywania świadczeń rzeczowych nie może przekraczać lne. Najwyżej 3 razy w roku.
Wójt lub burmistrz (prezydent miasta) wydaje decyzję administracyjną o przeznaczeniu nieruchomości lub rzeczy ruchomej na cele świadczeń rzeczowych, w tym planowanych do wykonania w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny, na wniosek organów i kierowników jednostek organizacyjnych, Decyzję o nałożeniu świadczeń wydaje wójt burmistrza na wniosek wojskowego komendanta uzupełnień, doręcza się ją posiadaczowi nieruchomości lub rzeczy ruchomej oraz wnioskodawcy na piśmie wraz z uzasadnieniem.
Od decyzji posiadaczowi oraz wnioskodawcy odwołanie do wojewody, w terminie czternastu dni od dnia doręczenia decyzji. Decyzja ta może być zmieniona przez wojewodę również z urzędu, jeżeli została wydana z naruszeniem przepisów prawa.
Posiadacz nieruchomości lub rzeczy ruchomej, wobec którego wydano ostateczną decyzję administracyjną o przeznaczeniu nieruchomości lub rzeczy ruchomej na cele świadczeń rzeczowych, może być wezwany przez wójta do wykonania tego świadczenia. Wezwanie, doręcza się na czternaście dni przed terminem wykonania świadczenia. Od wezwania, odwołanie nie przysługuje. nadaje mu się rygor natychmiastowej wykonalności w terminie w nim określonym.
Posiadacze nieruchomości i rzeczy ruchomych są obowiązani informować wójta lub burmistrza (prezydenta miasta) o rozporządzeniu tą nieruchomością lub rzeczą ruchomą.
Organy administracji rządowej, organy samorządu terytorialnego oraz przedsiębiorcy są obowiązani, na żądanie wojskowych komendantów uzupełnień oraz właściwych organów obrony cywilnej, do udzielania informacji, we
Posiadacz przedmiotu świadczenia wezwany do wykonania świadczenia jest obowiązany oddać go do używania w stanie przydatnym do użytku wraz z dotyczącymi go dokumentami. Biorący przedmiot świadczenia jest obowiązany używać go w sposób odpowiadający jego właściwościom i przeznaczeniu. Biorący ponosi zwykłe koszty i inne ciężary związane z utrzymaniem przedmiotu świadczenia, a poczynione przez niego wydatki lub nakłady na przedmiot świadczenia nie podlegają zwrotowi.
Biorący przedmiot świadczenia jest odpowiedzialny za jego utratę lub uszkodzenia oraz za szkody wynikłe z używania go w sposób sprzeczny z jego właściwościami lub przeznaczeniem.
Biorący jest obowiązany zwrócić posiadaczowi przedmiot świadczenia w stanie niepogorszonym. Biorący nie ponosi odpowiedzialności za zużycie przedmiotu świadczenia będące następstwem prawidłowego używania.
Biorący przedmiot świadczenia jest odpowiedzialny za szkody wynikłe z niezwrócenia go w terminie oraz z tytułu napraw wykonywanych po tym terminie wskutek uszkodzeń powstałych w czasie używania go przez biorącego.
Za używanie przedmiotu świadczenia rzeczowego przysługuje jego posiadaczowi ryczałt w wysokości odpowiadającej szkodzie poniesionej wskutek jego dostarczenia oraz stawce jego amortyzacji. Ryczałt za używanie przedmiotu świadczenia rzeczowego wypłaca jednostka organizacyjna, na której rzecz świadczenie zostało wykonane.
29. Rodzaje świadczeń z pomocy społecznej
Pomoc społeczna jest instytucją polityki społecznej państwa, mającą na celu umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości.
Świadczeniami z pomocy społecznej są:
świadczenia pieniężne:
zasiłek stały, zasiłek okresowy, zasiłek celowy, zasiłek i pożyczka na ekonomiczne usamodzielnienie,
pomoc dla rodzin zastępczych, pomoc na usamodzielnienie oraz na kontynuowanie nauki,
świadczenia niepieniężne:
-praca socjalna, bilet kredytowany, składki na ubezpieczenie zdrowotne, składki na ubezpieczenia społeczne, pomoc rzeczowa, w tym na ekonomiczne usamodzielnienie, sprawienie pogrzebu,
-poradnictwo specjalistyczne, interwencja kryzysowa, schronienie, usługi opiekuńcze w miejscu zamieszkania, w ośrodkach wsparcia oraz w rodzinnych domach pomocy, mieszkanie chronione,
-opieka i wychowanie w rodzinie zastępczej i w placówce opiekuńczo-wychowawczej,
-szkolenia, poradnictwo rodzinne i terapia rodzinna.
Zasiłek stały przysługuje:
-pełnoletniej osobie samotnie gospodarującej, całkowicie niezdolnej do pracy z powodu wieku lub niepełnosprawności, jeżeli jej dochód jest niższy od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej. Kwota zasiłku nie może być większa niż 418 zł.
Zasiłek okresowy przysługuje w szczególności ze względu na długotrwałą chorobę, niepełnosprawność, bezrobocie, możliwość utrzymania lub nabycia uprawnień do świadczeń z innych systemów zabezpieczenia społecznego. Kwota zasiłku okresowego nie może być niższa niż 20 zł miesięcznie.
W celu zaspokojenia niezbędnej potrzeby bytowej może być przyznany zasiłek celowy. Zasiłek celowy może być przyznany w szczególności na pokrycie części lub całości kosztów zakupu żywności, leków i leczenia, opału, odzieży, niezbędnych przedmiotów użytku domowego, drobnych remontów i napraw w mieszkaniu, a także kosztów pogrzebu.
Niepieniężne
Praca socjalna świadczona jest na rzecz poprawy funkcjonowania osób i rodzin w ich środowisku społecznym . Praca socjalna świadczona jest osobom i rodzinom bez względu na posiadany dochód.
Osobom, które ze względu na wiek, chorobę lub niepełnosprawność wymagają częściowej opieki i pomocy w zaspokajaniu niezbędnych potrzeb życiowych, mogą być przyznane usługi opiekuńcze, posiłek, świadczone w ośrodku wsparcia. Ośrodek wsparcia jest jednostką organizacyjną pomocy społecznej dziennego pobytu. W ośrodku wsparcia mogą być prowadzone miejsca całodobowe okresowego pobytu. Ośrodkiem wsparcia jest środowiskowy dom samopomocy, dzienny dom pomocy, dom dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży, schronisko i dom dla bezdomnych oraz klub samopomocy
Rodzinie mającej trudności w wypełnianiu swoich zadań oraz dziecku z tej rodziny udziela się pomocy, w szczególności w formie poradnictwa rodzinnego i terapii rodzinnej.
Dziecku pozbawionemu całkowicie lub częściowo opieki rodzicielskiej zapewnia się opiekę i wychowanie w rodzinie zastępczej. Rodzina zastępcza zapewnia dziecku warunki rozwoju i wychowania odpowiednie do jego stanu zdrowia i poziomu rozwoju
30. Postępowanie w sprawach świadczeń z pomocy społecznej
Postępowanie to toczy się z reguły wg przepisów KPA, a przyznanie świadczeń następuje w formie decyzji administracyjnej. Przepisy KPA nie mają zastosowania gdy mamy do czynienia z umową cywilnoprawną np., umowa o pełnienie funkcji rodziny zastępczej, umowa między kierownikiem ośrodka pomocy społecznej lub kierownikiem powiatowego centrum pomocy rodzinie, a małżonkiem czy krewnym o wysokość świadczonej pomocy i wnoszonej opłaty. Inną instytucją jest „kontrakt socjalny” zawierany z osobą lub rodziną, w którym określa się współdziałanie z ośrodkiem pomocy społecznej w rozwiązywaniu trudnych sytuacji życiowych. W zakresie postępowania administracyjnego występuje rodzaj formy dowodowej np. rodzinny wywiad środowiskowy.
Udzielenie świadczeń w postaci interwencji kryzysowej, pracy socjalnej, poradnictwa oraz skierowanie do placówki opiekuńczo-wychowawczej, a także przyznanie biletu kredytowanego nie wymaga wydania decyzji administracyjnej.
Świadczenia pieniężne z pomocy społecznej przyznaje się i wypłaca za okres miesiąca kalendarzowego, począwszy od miesiąca, w którym został złożony wniosek wraz z wymaganą dokumentacją. W przypadku gdy uprawnienie do świadczenia nie obejmuje pełnego miesiąca, świadczenie przyznaje się za niepełny miesiąc, a kwotę świadczenia ustala się, dzieląc pełne kwoty przez liczbę dni kalendarzowych tego miesiąca i mnożąc przez liczbę dni objętych świadczeniem.
31. Rodzaje świadczeń rodzinnych
Świadczenia rodzinne przysługują:
1 obywatelom polskim;
2 cudzoziemcom posiadającym obywatelstwo państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego;
3cudzoziemcom przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie zezwolenia na osiedlenie się,.
Świadczenia rodzinne przysługują osobom, jeżeli zamieszkują i przebywają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez okres co najmniej 1 roku przed złożeniem wniosku oraz przez okres zasiłkowy, w którym otrzymują świadczenia rodzinne.
Świadczeniami rodzinnymi są:
1.zasiłek rodzinny oraz dodatki do zasiłku rodzinnego;
2.świadczenia opiekuńcze: zasiłek pielęgnacyjny i świadczenie pielęgnacyjne.
Zasiłek rodzinny ma na celu częściowe pokrycie wydatków na utrzymanie dziecka.
Prawo do zasiłku rodzinnego i dodatków do tego zasiłku przysługuje:
1.rodzicom, jednemu z rodziców albo opiekunowi prawnemu dziecka;
2.opiekunowi faktycznemu dziecka;
3.osobie uczącej się.
Zasiłek rodzinny przysługuje osobom, jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę albo dochód osoby uczącej się nie przekracza kwoty 504,00 zł.
Zasiłek rodzinny przysługuje osobom, do ukończenia przez dziecko:
18. roku życia lub nauki w szkole, jednak nie dłużej niż do ukończenia 21. roku życia, albo
24. roku życia, jeżeli kontynuuje naukę w szkole lub w szkole wyższej i legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym albo znacznym stopniu niepełnosprawności.
Zasiłek rodzinny przysługuje osobie uczącej się w szkole lub w szkole wyższej, jednak nie dłużej niż do ukończenia 24. roku życia.
Wysokość zasiłku rodzinnego wynosi miesięcznie: od 44,00 zł do 65,00 zł na dziecko w wieku powyżej 18 roku życia do ukończenia 24 roku życia.
Zasiłek rodzinny nie przysługuje, jeżeli:
-dziecko lub osoba ucząca się pozostają w związku małżeńskim,
-dziecko zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie albo w rodzinie zastępczej;
Do zasiłku rodzinnego przysługują dodatki z tytułu:
1.urodzenia dziecka;
2.opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego;
3.wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej;
4.kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego;
5.rozpoczęcia roku szkolnego;
6.podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania
Zasiłek pielęgnacyjny przyznaje się w celu częściowego pokrycia wydatków wynikających z konieczności zapewnienia osobie niepełnosprawnej opieki i pomocy innej osoby w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji. Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje:
niepełnosprawnemu dziecku; osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16 roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności; osobie, która ukończyła 75 lat.
Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje w wysokości 144,00 zł miesięcznie. Zasiłek pielęgnacyjny nie przysługuje osobie uprawnionej do dodatku pielęgnacyjnego.
Świadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku z koniecznością opieki nad dzieckiem przysługuje matce lub ojcu dziecka albo opiekunowi faktycznemu dziecka.
Świadczenia pielęgnacyjne nie przysługują, jeżeli:
1.osoba sprawująca opiekę ma ustalone prawo do emerytury, renty lub zasiłku
2.osoba wymagająca opieki: pozostaje w związku małżeńskim, została umieszczona w rodzinie zastępczej lub placówce zapewniającej całodobową opiekę przez co najmniej 5 dni w tygodniu.
32.Strefy specjalne związane z ochroną granic państwa
Celem ustanowienia stref specjalnych jest ochrona przez państwo dóbr szczególnie cenionych jak np. bezpieczeństwo państwa. Strefy specjalne związane z ochroną państwa zostały uregulowane w dwóch ustawach: z 12.10.90 r o ochronie granicy państwowej i o obszarach morskich RP i administracji morskiej. Wyodrębnienie strefy specjalnej oznacza wprowadzenie pewnych ograniczeń publicznoprawnych. Dotyczą one praw rzeczowych, ustanawiania ciężarów publicznych lub wprowadzenie postanowień typu policyjnego.
W ustawie o ochronie granicy państwowej rozróżniamy następujące strefy specjalne:
Granica Państwa, pas drogi granicznej i strefę nadgraniczną
Granica Państwa to powierzchnia pionowa przechodząca przez linię graniczną, oddzielająca terytorium p polskiego od innych państw i od morza pełnego. Przekraczanie granicy powinno odbywać się przez wyznaczone dla ruchu przejścia graniczne, na podstawie odpowiednich dokumentów, a osoby przekraczające granicę zobowiązani są poddać się kontroli granicznej. Kontroli z punktu widzenia policyjnego dokonuje Straż Graniczna. Pas drogi granicznej to obszar o szer. 15m w głąb kraju, albo od brzegu wód granicznych lub brzegu morskiego. Właściciele i użytkownicy gruntu na tym obszarze zobowiązani są umożliwić Straży Granicznej dokonywanie czynności związanych z oznakowaniem i ochroną granicy. Za szkody wyrządzone tymi czynnościami należy się właścicielowi odszkodowanie. Strefa nadgraniczna obejmuje obszar gmin przyległych do granic p , a na odcinku morskim do brzegu morskiego.
Jako strefy specjalne w ustawie o obszarach morskich rozróżniamy: morskie wody wewnętrzne , morze terytorialne oraz wyłączną strefę ekonomiczną.
Czas czytania: 80 minut
Treść zweryfikowana i sprawdzona
Zgodnie z misją, Redakcja serwisu dokłada wszelkich starań, aby dostarczać rzetelne i sprawdzone treści edukacyjne.
Dodatkowe oznaczenie "Sprawdzona treść" wskazuje, że dany materiał został zweryfikowany przez Redakcję lub ekspertów współpracujących z serwisem.
Weryfikacja tekstu odbywa się na następujących poziomach:
1. Sprawdzenie tekstu pod kątem ewentualnych błędów ortograficznych, stylistycznych, interpunkcyjnych lub innych.
2. Weryfikacja tekstu pod kątem błędów rzeczowych.
3. Sprawdzenie materiału pod kątem ich aktualności.
Dodatkowe oznaczenie "Sprawdzona treść" wskazuje, że dany materiał został zweryfikowany przez Redakcję lub ekspertów współpracujących z serwisem.
Weryfikacja tekstu odbywa się na następujących poziomach:
1. Sprawdzenie tekstu pod kątem ewentualnych błędów ortograficznych, stylistycznych, interpunkcyjnych lub innych.
2. Weryfikacja tekstu pod kątem błędów rzeczowych.
3. Sprawdzenie materiału pod kątem ich aktualności.