Recenzja Książki pt. "W co grają ludzie" Erica Berne

Książka jest światowym bestsellerem przetłumaczonym na kilkadziesiąt języków. Autorem jest znany psychiatra amerykański Eric Berne Przedstawia zagadnienie stosunków międzyludzkich w kategoriach tzw. analizy transakcyjnej. Uczy sposobów poprawy wzajemnych kontaktów między ludźmi, pozwalając czytelnikowi lepiej zrozumieć zarówno siebie, jak i drugiego człowieka.
W książce przedstawiono 30 typowych sytuacji społecznych, analizując je w konwencji tzw. "gier".
Pozycja składa się z 3 części:
• część 1 zawiera teorię potrzebną do analizy i jasnego zrozumienia gier,
• część 2 prezentuje opisy poszczególnych gier,
• część 3 mieści w sobie materiał kliniczny i teoretyczny, który pozwala zrozumieć, co znaczy być wolnym od gry.

To nie poradnik, lecz doskonały wstęp do zrozumienia relacji międzyludzkich, głównie rodzinnych, partnerskich, koleżeńskich. We wstępie autor objaśnia tytuł książki podkreślając fakt, że życie to nieustanne uczestnictwo w różnego rodzaju grach. Są to gry, które mogą służyć np. uzyskaniu zysków (,gra ubezpieczeniowa", gra w nieruchomości", biznesmeni ubijający nadzwyczajne interesy). Jednak autorowi chodzi o nieświadome gry zwykłych ludzi zaangażowanych w podwójne transakcje, z których istnienia nie w pełni zdają sobie sprawę, a które są najważniejszym przejawem życia społecznego na całym świecie.
Sięgnięcie do pracy Berne pozwala odkrywać nieznane lub też nieuświadomione sobie rodzaje gier, które nieustannie pojawiają się w życiu każdego z nas. Należą do nich gry Alkoholik, Dłużnik, Kopnij mnie, Patrz co przez ciebie zrobiłem. Z tego typu zachowań i działań społecznych spotykamy się codziennie. Gry małżeńskie Kozi róg, Sąd, Oziębła kobieta, Udręczona, Gdyby nie ty, Patrz jak bardzo się starałam, Kochanie mogą stać się rusztowaniem życia małżeńskiego i rodzinnego, mogą też prowadzić do rozpadu małżeństwa.
Najpowszechniejsze gry zauważone wyłącznie w elementach świata podziemnego to Policjanci i złodzieje, jak się stad wydostać, Wytnij numer Józkowi. Znają je wyłącznie więźniowie jak i strażnicy oraz kryminolodzy.
Ostatnie gry to gry konstruktywne. Autor podkreślając niedoskonałość i małą ilość stosowanych w życiu społecznym gier konstruktywnych podaje kilka przykładów takich gier (Pracowite wakacje, Filantrop, Lokalny Mędrzec) i analizuje ich przebieg i skutki.
Na koniec autor zwraca uwagę na znaczenie gier wyróżniając ich znaczenie historyczne ( gry przechodzą z pokolenia na pokolenie), kultowe (różne gry preferowane przez różne rasy i kultury), społeczne ( wspólne spędzanie czasu), osobiste ( zależne od kręgu społecznego, do którego człowiek należy).
Mówiąc o autonomii człowieka Berne stwierdza, że ujawnia się ona poprzez odzyskanie trzech zdolności: świadomości, spontaniczności i intymności. Najprościej mówiąc świadomość to intensywne życie mocno zakorzenione w realiach, spontaniczność to możność wyboru bez jakiegokolwiek przymusu, intymność zaś to wolna od gier spontaniczna otwartość osoby, której sednem jest miłość.
Tę książkę polecałabym studentom i osobom zainteresowanym psychologią i psychiatrią. Pozwoli poznać siebie i drugiego człowieka, poznać typowe sytuacje społeczne, którym stale towarzyszą różne gry wywodzące się przecież już z dzieciństwa. Małe dzieci rozmyślnie inicjują gry, a wychowanie można uznać za proces edukacyjny, w którym uczy się dziecko w jakie gry grać a w jakie nie. Uczy się je procedur, rytuałów i rozrywek. Od jego wiedzy i biegłości w procedurach, rytuałach i rozrywkach zależeć będzie jakie otworzą się przed nim szanse.