"Kordian" - dramat romantyczny i narodowy.

Juliusz Słowacki w swoim dramacie potępia przeciwników walki z carem. Krytykuje ich bierną, uległą postawę, uważa iż jest ona zła. Właśnie tym ludziom przeciwstawia autor tytułowego Kordiana - bohatera, który po licznych perypetiach, problemach egzystencjalnych odnajduje wreszcie sens życia. Przełomowym momentem jest monolog na górze Mt. Blanc, gdzie bohater postanawia poświęcić się za Ojczyznę, dodaje mu to nowej energii potrzebnej do sprostania temu trudnemu zadaniu. Chmura przenosi go do Polski, gdzie bierze on udział w spisku koronacyjnym. Podejmuje się zadania zabicia cara, wie iż czeka go za to śmierć, lecz gotów jest na najwyższe poświęcenie w imię wolności Ojczyzny. Jednak nie wszystko układa się tak jak Kordian by sobie tego życzył. Gdy przemierza on kolejne metry korytarza, targają nim coraz silniejsze rozterki wewnętrzne, które w końcu powodują utratę przytomności bohatera tuż przed drzwiami sypialni cara. Jakie rozterki mógł mieć bohater? Przecież zadanie było proste, a cel oczywisty. Tak można na początku pomyśleć, jednak chwila zastanowienia pokazuje nam jakie uczucia mógł mieć wówczas Kordian. Z jednej strony zabicie cara uwolniłoby Polskę spod władzy tyrana i pokazało biernym dotychczas ludziom, że niepodległość można odzyskać, że nawet Rosję można pokonać. Z drugiej jednak strony zabicie cara to grzech, którego zmazanie byłoby niemożliwe, czyn ten pozostawiłby piętno na całym przyszłym życiu Kordiana - na tym właśnie polega tragizm bohatera romantycznego - musi on wybierać pomiędzy złem w słusznej sprawie i dobrem przy zachowaniu bierności. Podobną postawą cechuje się Konrad z III cz. „Dziadów”, również on podejmuje się wyzwolenia narodu („Nazywam się Milijon - bo za milijony kocham i cierpię katusze”).

„Kordian” jest dramatem narodowym, gdyż porusza ważny dla tamtych czasów (Polska nie istniała na mapie, upadło powstanie listopadowe) problem walki narodowo-wyzwoleńczej. Juliusz Słowacki krytykuje w swym dramacie zwykłych, poddających się systemowi ludzi, prezentując zarazem sugestywną sylwetkę działacza-bojownika, wielkiego patrioty, gotowego poświęcić swe życie dla dobra Ojczyzny. Autor pochwala taką postawę, wie iż jedynie takie działanie może prowadzić do przyszłej wolności.
„Kordian” jest typowym dramatem romantycznym. cechuje go otwartość stylu, brak przyczynowo skutkowego połączenia scen (sceny są ze sobą luźno powiązane). Typowy dla dramatu romantycznego jest również mityczny czas wydarzeń (historyczny czas dramatu) oraz przestrzeń, która obejmuj niebo, piekło (szpital dla umysłowo chorych) i ziemię. Do uznania „Kordiana” za dramat niesceniczny przyczyniła się charakterystyczna dla dramatu romantycznego wizyjność i fantastyka.

Utwór Słowackiego napisany został głównie trzynastozgłoskowcem, z nielicznymi wstawkami jedenasto- i ośmiozgłoskowca.

„Kordian” zaliczany jest do wielkich dramatów polskiego romantyzmu.