Kultura polska w ostatnim półwieczu niewoli

Kultura polska w ostatnim półwieczu niewoli

o Pozytywizm – wiara w pozytywną naukę, postęp i pracę. Jego przedstawiciele to Bolesław Prus, Aleksander Świętochowski, Henryk Sienkiewicz, Eliza Orzeszkowa. Pozytywiści starali się szerzyć oświatę i podnosić poziom cywilizacyjny.
o Juliusz Kossak (Kafarek, Lisowczyk), Jacek Malczewski (Wiosna, Słoneczniki), Jan Matejko, Stanisław Wyspiański (Helenka). Twórczość patriotyczna, pełna symboli, odwołująca się do wydarzeń historycznych.
o Modernizm (Młoda Polska) – Kazimierz Przerwa - Tetmajer, Stanisław Wyspiański, Jan Kasprowicz, Stefan Żeromski, Władysław Reymont. Tematem powieści były wydarzenia historyczne bądź bieżące problemy społeczne. Pisano „ku pokrzepieniu serc”.
o W architekturze panował eklektyzm, później secesja.
o W zaborze pruskim szkolnictwo było polskojęzyczne; w pruskim – niemieckojęzyczne; w rosyjskim – rosyjskojęzyczne. W Prusach prawie całkowicie zlikwidowano analfabetyzm, w Austrii w połowie, w Rosji tylko 30% ludności posługiwało się językiem pisanym. Ze względu na to, że coraz więcej osób potrafiło czytać, zwiększyły się nakłady gazet.
o Podniósł się poziom życia, chaty chłopskie składały się już z dwu izb, zachowywano w nich względne warunki higieniczne. W miastach wprowadzono kanalizację i nocne oświetlenie. Później rozwinęła się sieć elektryczna i telefoniczna.
o W Polsce panowała moda na żałobę narodową, ubierano się na czarno, i noszono symbole oznaczające niewolę. Obrączki noszono na prawej ręce. Kobieca suknia była długa i prosta, z czasem uległa skróceniu.
o Rozwinął się sport, coraz więcej osób uprawiało gimnastykę, z czasem rozpowszechniła się też piłka nożna