Prekursorzy wykład i sciąga

PREKURSORZY:
*Jordan – ogrody jordanowskie (tereny zabaw na świeżym powietrzu), gimnastyka, gry ruchowe w stałych grupach wiekowych, pod opieką instruktorów, placówka opiekuńcza, prace manualne i rekreacyjne, kształtowanie miłości do ojczyzny z gotowością służby dla niej.

*Jeżewski – 1907 – Towarzystwo Gniazd Sierocych, gospodarstwo rolne przekazywane w dzierżawę rodzinie rolnika, która w zamian brała do siebie grupę 10-15 sierot w wieku 5-17, tworząc dla nich rodzaj rodziny zastępczej. Opiekunowie: optymalny wiek, kwalifikacje moralne, przykład i wzór postępowania dla dzieci, kształtują uczucia patriotyzmu, wzorowi gospodarze z praktyką krajowa i zagraniczną, mogli mieć własne dzieci ale musieli być sprawiedliwi. Wychowanie rodzinne i wych. przez pracę. Błędy: założenie, że dobry gospodarz będzie dobrym wychowawcą, wiązanie dzieci na całe życie ze środowiskiem wiejskim,, obiecywanie rolnikom wymiany dziecka jeśli okazało się „nieodpowiednim materiałem”.

*Babicki – dostrzegał odmienność psychiki dziecka wychowywanego poza naturalnym środowiskiem rodzinnym oraz niebezpieczeństwa wychowywania zakładowego, opisał postawę konsumpcyjną i kompleks sierocińca; atakował tych, którzy stosowali piętnujące nazwy zakładów – „sierociniec”, „dom sierot”; analizował objawy i przyczyny choroby sierocej, walczył z koszarowością w placówkach opiekuńczych; opisał mankamenty wych. zakładowego. W jego placówkach: serdeczna, rodzinna atmosfera, „surogat życia rodzinnego”, mała grupa wychowawcza (10-12 wychowanków w różnym wieku)., dobór dzieci na zasadach koleżeństwa, samorządność, wspólnota materialna, demokracja. Hierarchia zaspokajania potrzeb: 1. materialne, 2. warunki wzrastania 3. uczuciowe związanie wychowanka z opiekunem. Mankament: niedostrzeganie walorów koedukacji (rozdzielanie rodzeństwa) i rodziny zastępczej, czułostkowość.

*Makarenko – dla młodzieży trudnej, „nowego człowieka należy tworzyć po nowemu”, perspektywa powrotu do społeczeństwa; kolektyw 7-15 osób, podstawową forma pracy jest współpraca, zasada „białej karty”, praca fizyczna, wzorowa organizacja pracy, wykorzystanie ostępu technicznego, korzystna atmosfera; każdy oddział miał swojego dowódcę, praca zapewniała placówce samodzielność finansowa i dawał poczucie spełnienia, satysfakcję; do najcięższych kar należało wykluczenie, odsunięcie od pracy, wychowawca powinien być przyjacielem dziecka i wtedy ma prawo okazywać swój gniew i oburzenie.

*Lisiecki – początkowo zajmował się młodocianymi gazeciarzami warszawskimi, którzy byli często żywicielami całych rodzin, potem rozszerzyła zainteresowania na wszystkie dzieci biedoty warszawskiej; stworzył tzw. Ognisko, gdzie zapewniał troskliwą opiekę, przywracał uśmiech i utracone dzieciństwo. Dzieci przebywały tam cały dzień, ale na noc zazwyczaj wracały do domu, dla nielicznych funkcjonował hotelik. Rodzina jest najwłaściwszą instytucją opiekuńczo – wychowawczą, nie chciał odrywać od rodziny, ognisko jako forma pośrednia, łącząca walory środowiska naturalnego i dobrze funkcjonującej placówki opiekuńczej. „Dziadek”. Dobrym wychowawcą może być tylko człowiek z sercem, talentem, predyspozycjami, a dopiero w drugiej kolejności ważne są studia i wiedza. Zasady: godności i honoru, pracy na rzecz ogółu. Do prac na rzecz ogniska włączali się także rodzice. Co tydzień rozliczanie wychowanka za zachowanie, naukę, pracę. Kara: tzw. urlop z ogniska.

*Korczak – traktował dzieci jako odrębną kategorię społeczną i przeciwstawiał się temu aby były dodatkiem do życia dorosłych, przedmiotem beztroskiej i bezdusznej manipulacji; walczył o prawa dzieci: do miłości i szacunku oraz do traktowania ich jak ludzi, warunki swobody, naturalnej ekspresji i chęci działania; rada samorządowa – ustala przepisy i prawa regulujące wszystkie dziedziny życia placówki; sąd koleżeński, techniki pisemnego porozumiewania się z wychowankami, kasa pożyczkowa, kasa oszczędności i sklepik, sejm wzorowany na instytucji państwowej, praca, dyżur jednoosobowy, plebiscyt życzliwości.
CZYNNIKI POTRZEB PONADPODMIOTOWYCH:
*przedprogowy poziom rozwoju biopsychospołecznego
*inwolucyjne procesy starzenia się
*odchylenia od normy i upośledzenia (wrodzone i nabyte)
*przejściowe lub przewlekłe choroby, nieszczęśliwe wypadki losowe
*sieroctwo
*niewydolność opiekuńczo - wychowawcza, brak opieki
*trwałe nastawienia na uzależnienie się od innych w zaspokajaniu potrzeb
*trudne sytuacje życiowe
*społeczne potrzeby ponadpodmiotowe (uzależnienie od instytucji, cywilizacji)
*potrzeby religijne


DIAGNOZOWANIE POTRZEB – rozpoznanie:
*powszechnych potrzeb ludzkich
*indywidualnych przejawów i sposobów zaspokajania potrzeb
*potrzeb indywidualnych
*czy Ina ile jednostka jest zdolna lub niezdolna do względnie samodzielnego zaspokajania i regulowania potrzeb
*przyczyn i uwarunkowań zaistniałych niezdolności jednostki do samodzielnego zaspokojenia potrzeb
*zbiorowych potrzeb ponadpodmiotowych
*warunków i czynników bezpieczeństwa, rozwoju, zdrowia oraz normalnego funkcjonowania jednostki
*sytuacji trudnych
*składników interesu życiowego
*zasada wychowawczego charakteru opieki – wychowawcza wartość opieki wzrasta wraz ze stopniem modyfikacji zaspokajania potrzeb podopiecznych różnymi formami ich aktywności pośredniczącej, aranżowanej wg określonych celów wychowawczych. (+ rysuneczek z linią krzywą)

SYTUACJE OPIEKUŃCZE:
*są rodzajem sytuacji ludzkich typu czynnościowo – egzystencjalnego. Charakteryzuje je dwuwymiarowość (wymiar egzystencjalny i behawioralny) i dwupodmiotowość (opiekun i podopieczny)

CZYNNIKI KSZTAŁTUJĄCE ATMOSFERĘ:
*opiekun – jego postawy oraz treści i metody sprawowanej opieki
*stosunek podopiecznych do opiekuna – akceptacja, zaufanie, współdziałanie
*niesymetryczne zależności w grupie podopiecznych – stosunki między starszymi a młodszymi, zdrowymi a chorymi itp.
*podopieczni – cechy osobowości jak powściągliwość, tolerancja, optymizm
*środowisko lokalne – z którym podopieczni SA związani
*obiektywne warunki życia
*poziom stabilizacji życia i działalności, warunki bezpieczeństwa i perspektywy
*uznawanie i respektowanie wartości indywidualnych, grupowych i szerszych – ładu, porządku, aktywności, kultury życia codziennego, dobrych tradycji
*poziom identyfikacji podopiecznych ze swoim domem jako własnym

FUNKCJE ATMOSFERY:
*istotna w procesie przygotowania do życia
*podstawowy czynnik normalnego życia i rozwoju psychicznego
*jeden z podstawowych czynników szczęścia dziecka
*wyzwala uczucie życzliwości dla innych, radości z samego faktu istnienia, chęć do działania
*decyduje o efektywności wychowania i o całym dalszym rozwoju wychowanka
*czynnik wpływający na przebieg i skutki opieki
*wpływa na zachowania indywidualne i zbiorowe podopiecznych i opiekunów: pobudza lub hamuje ich aktywność, nadaje konstruktywny lub destruktywny kierunek, wpływa na stosunki między podopiecznymi a opiekunami oraz postawy, czynności opiekuńcze i zaspokajanie potrzeb ponadpodmiotowych