Okrzemki

Okrzemki (Bacillariophyceae, Diatomae), klasa jednokomórkowych organizmów samożywnych, występujących w środowisku wodnym na całym świecie. Znanych jest ok. 10 000 gatunków. Wytwarzają charakterystyczne krzemionkowe skorupki o skomplikowanej budowie, składające się z wieczka i denka.
Systematyka tej grupy opiera się na morfologicznych cechach skorupki, jej kształcie i urzeźbieniu. Dzieli się okrzemki na 2 podklasy: okrzemki promieniste (Centricae) - skorupki koliste i okrzemki pierzaste (Pennatae) - skorupki wydłużone. Rozmnażanie wegetatywne następuje przez podział, przy czym każda z komórek potomnych otrzymuje część skorupki i dorabia sobie drugą część.
Rozmnażanie płciowe przez oogamię lub autogamię. Okrzemki występują niekiedy masowo, powodując zakwity wody, co wpływa niekorzystnie na życie w zbiornikach wodnych. Po śmierci okrzemków ich skorupki opadają na dno zbiornika i nie ulegają rozkładowi - w ten sposób tworzą się osady zwane ziemią okrzemkową, złożone w 90% z krzemionki.
Ziemia okrzemkowa stosowana jest jako materiał szlifierski, w przemyśle spożywczym i chemicznym jako materiał filtracyjny, a także do wyrobu dynamitu. Ich obecność w nerce i szpiku kostnym traktowano jako ważny dowód przyżyciowości utopienia, a przeciw jego upozorowaniu.
Obecnie jako objaw diagnostyczny śmierci z utopienia coraz bardziej krytykowany z uwagi na wszechobecność okrzemków nie tylko w wodzie, ale i wdychanym powietrzu.