Technika powieściowa w Potopie

TECHNIKA POWIEŚCIOWA W POTOPIE
- \"ku pokrzepieniu serc\"- po upadku powstania styczniowego
FABUŁA:(przeplatające i spajające się ze sobą watki)
- wątek historyczno - polityczny: najazd Szwedów
- romansowy – „trójkąt” miłosny - Kmicic, Oleńka, Radziwiłł (przeszkody)
Wszystkie czesci trylogii są zbudowane w oparciu o schemat fabularny:
- plan fikcyjny(dzieje Kmicica i Oleńki)
- plan historyczny(potop szwedzki, zdrada magnacka)
SCHEMAT ROMANSOWY
- od poznania do małżeństwa (przeszkody)
PARALEIZM HISTORYCZNY I PRZYRODY:
- gdy szlachta poddała się była burza, przyroda odzwierciedla nastroje--->cecha eposu
Technika powieściowa w porównaniu z filmem
- rama chronologiczna – 1655 - 1656
- historia - dopiero w X wieku - zdrada pod Ujściem
- motywy wolterscotańskie; poznanie , pojedynek, ucieczka, zawieszanie wątków momencie największego napięcia
- tło - okres wojen szwedzkich 1655 - 1657
- ukazanie społeczeństwa polskiego
- patriotyzm chłopski
- upadek moralny Kmicica zbiega się z upadkiem moralnym obywateli
- dominuje przygoda wojenna oraz sceny dramatyczne, tworzy to sensacyjny tok wątku
- powieść wojenna
- obraz życia społecznego - fakty ukazujące życie obozowo-rycerskie, wojenne
- 2 fazy - załamanie się po kapitulacji pod Ujściem, zdrada
Jasna Góra opór i walka, obrona
- Kmicic broni Jasnej Góry
- prosty, plastyczny, pełen ekspresji język, archaizmy, długie zdania wielokrotnie złożone
- w scenach batalistycznych: porównania homeryckie, bohaterowie mają cechy nadludzkie.
SCENY BATALISTYCZNE
- dokładnie i szczegółowo przedstawione pod kątem wierności do ojczyzny
- wyrazy dźwięko - naśladowcze, zwroty i środki stylistyczne unaoczniające pole walki
- precyzja opisu
- wyidealizowane wojsko
- magiczny spryt
- autor pomija klęski Polaków
- bohaterowie heroiczni; walki to walki bogów a nie ludzi, stylizacja na antyk
- ukazał geniusz strategiczny S. Czarneckiego
- ukazując sceny batalistyczne, ukazuje tez pojedynki indywidualnych bohaterów, np. Kmicica z Radziwiłłem.
ETOS RYCERSKI
- zbiór obyczajów, norm, wartości składający się na styl życia i charakter stanu rycerskiego określający odrębność tej grupy. Rycerstwo to grupa społeczna posiadająca własny, wyraźny charakter, pielęgnująca najważniejsze wartości.
Na etos składały się cnoty rycerskie, czyli najważniejsze wartości, jakimi powinien odznaczać się rycerz.
ELEMENTY EPOSU RYCERSKIEGO
- liczne sceny batalistyczne
- bohaterowie obdarowani niezwykłymi zdolnościami herosów
- sceny legendarne wzniosłe dla całości np. oblężenie Jasnej Góry.
- działania zgodne z powinnością i moralnością
- obrona symbolu wiary - Jasna Góra i ojczyzna
- służba wobec prawa i wybranki serca: Kmicic i Oleńka
- obrona własnej godności i dobrego mienia.